اسامی غذاهای سنتی استان مرکزی در حل جدول

غذاهای بومی و محلی هر منطقه نشانگر ذائقه مردم آن دیار است و استان مرکزی نیز غذاهای سنتی و بومی بسیاری دارد که شاخصه اصلی بسیاری از این غذاهای سنتی، بهره گیری از روش های طبخ سالم است.

آبگوشت دوغ دار

آبگوشت دوغ دار که در استان مرکزی به آن آبگوشت دو گوله دودار می گویند، یکی از غذاهای محلی این استان و به خصوص شهر اراک است که البته در استان لرستان نیز طبخ شده و در آن منطقه به نام آبگوشت کشک لری شناخته می شود. تفاوت این آبگشوت در اراک، این است که به آن چغندر سفید اضافه می شود.

آش ترخینه دوغ با شکمبه

ترخینه خشک ماده اصلی این آش است که آماده کردن آن مراحلی دارد برای پخت، ترخینه خشک گندم را نیمکوب کرده و در دوغ محلی می پزند و سپس خمیر بدست آمده را به شکل های مختلفی درآورده و می گذارند خشک بشود. ترخینه خشک معمولا در فصل تابستان آماده می شود و خشک شده آن در تمامی فصول برای پخت آش ترخینه استفاده می شود. آش ترخینه مراحل پخت زیر را دارد ترخینه خشک را در آبی که در حال جوشیدن است ریخته و حل می کنند و به آن سبزی (اسفناج، تره، جعفری و گشنیز) و حبوبات (نخود) نیز اضافه می کنند. البته در بیشتر مناطق استان مرکزی در این آش از شکمبه یا همان سیرابی گوسفند برای مغذی تر و لذیذتر شدن غذا استفاده می کنند. چاشنی این غذا نعنا، پیاز و سیر است.

آش جو (جودو) با شکمبه

این آش نیز دستوری چون آش ترخینه دارد با این تفاوت که در آن به جای ترخینه خشک از جو نیمکوب یا پرکنده استفاده می شود . این غذا هم باب طبع ذائقه خیلی از ایرانیان است.

آش چغندر

آش چغندر یکی دیگر از آش های سنتی شهر اراک و استان مرکزی است که به دلیل باورهایی که درباره خواص ضد سرماخوردگی چغندر وجود دارد به ویژه در زمستان ها طبخ می شود.

آش خیار

این آش نیز یکی از آش های محلی خوشمزه در استان مرکزی است، مواد اولیه این آش خیار چمبر است، خیار چمبر در شهریورماه برداشت می شود ولی خیلی ها این خیار را به صورت قطعات کوچک فریز کرده و در فصل های دیگر نیز آن را می پزند.

مواد این آش شامل بلغور، نخود، لوبیا و خیار چمبر است که آن را خرد می‌ کنند و داخل حبوبات پخته شده می ‌ریزند. این آش را با کشک، نعناع، سیر و پیاز داغ می‌ خورند.

آش انار

آش انار از انواع آش های محلی شهر اراک و استان مرکزی است. آش انار در برخی از مناطق دیگر کشور نیز طبخ می شود که شیوه پخت آن تا حدی متفاوت است.

کله جوش یا دوغ گرمه

این نوع آش یکی از غذاهای سنتی استان مرکزی است که به آسانی پخته می شود ، به این ترتیب که کشک ساییده شده را رقیق می کنند و می گذارند بجوشد و بعد به آن نعنا و سیر اضافه می کنند، برای گرفتن سردی این غذا از گردو آسیاب شده در آش و یا در کنار سفره استفاده می شود. در نواحی چون تفرش این آش را دوغ گرمه می نامند.

آش برگه

آش برگه یکی از انواع آش های محلی شهر اراک و استان مرکزی است که معمولاً در فصل بهار تهیه می شود. البته این آش در استان های همدان و لرستان نیز مرسوم است.

آش اشکنه ( اوگرمه)

آش اشکنه نیز از آش های سنتی و خوشمزه استان مرکزی است. این آش با برنج، سیب زمینی، لپه و تخم مرغ  پخته می شود و در آن آلو و قیسی نیز ریخته می شود، در فصل تابستان از غوره بعنوان چاشنی این غذا استفاده می شود ولی در فصل هایی که غوره تازه در دسترس نباشد سرکه و آبغوره اصلی ترین چاشنی آن بشمار می روند.

کباب ته تالی

این کباب به طور خاص در اراک به این نام شناخته شده است و نامش برگرفته از ظرفی است که در آن این غذا پخته می شده است، تال به نوعی ظرف مسی گفته می شده که گرد ، کوتاه و پهن و در واقع شبیه تابه ای مسی با دیواره بلند و ته گرد بوده که گوشت را ته ظرف تال پهن می کردند و روی شعله آتش سرخ می نمودند . این غذا به دو صورت آبدار ( آبگوشت ) و بدون آب ( کباب) تهیه می شود، مواد اصلی این غذا گوشت چرخ کرده، پیاز رنده شده و انواع ادویه است، گوشت ورز داده را در ته ظرفی که چرب شده می ریزند و سرخش می کنند،  روی این نوع کباب سیب زمینی و گوجه فرنگی نیز گذاشته می شود، کباب ته تالی هم با نان و هم با برنج خورده می شود.

پَتله پلو

ماده اصلی این غذا پتله است، پتله همان گندم پوست کنده است با این تفاوت که دیگر بلغور نمی شود و در آب پخته و می گذارند خشک شود. مواد اولیه تهیه این غذا شامل پتله، گردو، لوبیا چیتی در برخی نقاط استان عدس، برنج و سیب زمینی است که به صورت دمی پخته می‌شود.

رشته پلو

این غذا با رشته های مخصوص و نازکی بنام رشته پلویی پخته می شود، رشته های پلویی بهمراه برنج و پیاز داغ و گاه گوشت چرخ شده غذایی لذیذ و خوشمزه است.