اسامی لباس های محلی شهرهای ایران در حل جدول

این بخش اختصاص دارد به معرفی اسامی لباس های محلی در شهرها و استان های مختلف کشورمان ایران همراه با تصاویر آنها . لباس محلی به لباسی گویند که افراد بومی یک منطقه می‌پوشند. این لباس معمولاً برگرفته از آداب و رسوم هر منطقه و با توجه به منابع موجود در آن منطقه است. کشور ایران به دلیل قدمت بالا و گذشته ای سرشار از فرهنگ غنی، از جمله کشور هایی است که در هر نقطه آن قومیت و فرهنگ منحصر به فردی را می توان دید. تجمع اقوام در ایران از نشانه های وحدت ملی و یک دلی همه اقوام با همدیگر است.

اسامی لباس های محلی آذری

لباس محلی آذری

دیار آذربایجان از قدیم تاکنون، مهد فرهنگ و هنر و زیبایی بوده است. استان های آذری زبان هر ساله میزبان گردشگران و مسافران زیادی بوده و با آب و هوای خوش و فرهنگ دیرینه خود زبانزد گردشگران می باشد. لباس در فرهنگ آذری از قرن ها پیش نمادی از فرهنگ و هنر این سرزمین بوده است. در سال های اخیر استفاده از لباس های محلی در زندگی روزمره شهر نشینان کمرنگ تر شده ولی همچنان در مراسم ها و آئین های مختلفی رنگ و بوی خود را حفظ کرده و مورد استفاده قرار می گیرد. خصوصا روستاییان و عشایر همچنان با همان لباس های اجداد خود که نشانه ای از شجاعت و دلاوری است ظاهر می شوند.

لباس اصیل آذربایجانی نشان‌دهندهٔ وضعیت تأهل و سن می‌باشد که رقص آذربایجانی با لباس آذربایجانی به اجرا درمی‌آید. از قرن بیستم به بعد، لباس آذربایجانی در شهرها کاربرد خود را از دست داده و حالت مدرنیته به خود گرفته‌است؛ ولی عموماً در مناطق عشایری و روستایی و مناطقی که اهالی آذربایجانی سکونت دارند، به مانند سابق کارکرد خود را حفظ کرده‌است.

لباس های مخصوص بانوان همه ویژگی های یک پوشش کامل را داشته است. جوان تر ها با رنگ های شاد و شادی بخش، با دور دوزی ها و نقش نگارهای زیبا و همچنین جنسی از ترمه و ابریشم لباسی بر تن می کردند. زنان این خطه کلاهی بر سر خود می گذاشتند به نام “برک”. زنان با سن بالاتر غالبا سربندی روی روسری خود می بستند که به آن”یایلیق” می گویند. مردان این سرزمین با پوشیدن کت های بلند و گذاشتن کلاهی پشمی بر سر، در کنار سادگی در پوشش از اصالت بالای خود می گویند.

اسامی لباس های محلی کردی

لباس محلی کردی

پوشاک مردان و زنان کرد شامل تن‌پوش، سرپوش و پای‌افزار است. ساخت و کاربرد هریک از این اجزا، بسته به فصل، نوع کار و معیشت و مراسم و جشن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. هرچند پوشاک نواحی مختلف کردستان مانند اورامان، سقز، بانه، گروس، سنندج، مریوان و… متفاوت است، اما از نظر پوشش کامل بدن، همه با هم یکسان هستند. پیش از ورود پارچه، کفش‌های خارجی و سایر محصولات داخلی به کردستان، بیشتر پارچه‌ها و نیز پای‌افزار مورد نیاز توسط بافندگان و دوزندگان محلی بافته و ساخته می‌شد.

لباس های کردی از قسمت های مختلفی تشکیل می شود که هر قسمت کاربردی بجا دارد. اغلب مردان شلواری گشاد به نام”پاتول” می پوشند. نیم تنه های مختلفی به نام های “چوخه” و “ملکی” به تن می کنند. بر سرخود پارچه ای به نام “دستار” می پیچند و یا کلاهی به نام “پیچ وکولاو” با تقش و نگار هایی زیبا بر سر می گذارند.

پوشش زنان این منطقه نیز بسیار پوشیده و نشانگر فرهنگ اصیل آن ها می باشد. زنان غالبا شلواری گشاد از جنس حریر بر پا می کنند که به آن “جافی” می گویند. شالی به کمر می بندند و نیم تنه ای به نام “کلنجه” بر تن می کنند. روسری بلندی به نام “کلکه” یا کلاهی به نام “کلاو” بر سر می گذارند. از روسری زنان کرد معمولا پولک هایی آویزان هست و رنگ های مختلفی دارد. از ویژگی های چشم گیر لباس های کردی، رنگ های شاد و جذاب آن ها می باشد.

اسامی لباس های محلی گیلانی

لباس محلی مردم استان گیلان

لباسهای محلی زنان گیلان را می توان به سه بخش شرق، غرب و مرکز تقسیم بندی کرد که لباس زنان شرق گیلان به لباس “قاسم آبادی” ، زنان غرب گیلان “تالشی” و لباس زنان مرکزی گیلان با عنوان “رسوخی” معروف است. لباس قاسم آبادی از قدیمی ترین و اصیل ترین لباس های ایران و مشرق زمین است.

این لباس شامل یک روسری زیرین به نام (مندیل) که به جای آن از کلاه نیز استفاده شده و با تعداد زیادی سکه در قسمت پیشانی تزیین می شود، جلیقه این لباس به مانند جلیقه های دیگر بوده با فرق این که با سکه تزئین شده است. پیراهن لباس قاسم آبادی تفاوت خاصی با پیراهن های نقاط مختلف گیلان دارد. دامن آن نیز از پارچه ساده و یا گل دار که روی آن با فرم استانداردی نواردوزی شده تشکیل می شود.

لباس زنان قاسم آبادی

اما لباس قاسم آبادی تنها یک نمونه از مدل های متنوع لباس بانوان گیلانیست. چند نمونه معروف دیگر از پوشش مردم گیلان زمین عبارتند از:

لَچَک که همان روسری یا سربند مخصوص زنان گیلانی است.

چادر شب پارچه ای زیبا و رنگارنگ است که قدمت بسیار طولانی دارد و نسل به نسل دختران بافت آن را از مادران خود آموخته اند. چادر شب نوعی کمرپیچ برای زنان محلی گیلان و مازندران به حساب می آید.

الجاقبا پوشش دوخته شده ای از مخمل یا پارچه چادر شب است که پـوشش زنان در کوهستانهای شرقی و قاسم آباد بوده است.

شلیته یا کوتاه تومان (تنبان) دامنی کوتاه و پرچین است که به آن “گرد تومان” نیز می گویند. دامن، دراز تومان واژه ایسـت که برای دامن بلند چین دار در مرکز و شرق گیلان استفاده می شود درغرب گیلان تالشیها آن را “شلار” می گویند.

لباس محلی زن گیلانی به واسطه تنوع رنگ و نوع پوشش یکی ازبهترین انواع لباسهای محلی ایران است که باید به عنوان یکی از نشانه‌های هویت ملی حفظ و ماندگار شود.

اسامی لباس های محلی خراسانی

لباس محلی خراسان بزرگ

استان خراسان به دلیل وسعت بزرگی که دارد، همچنین به دلیل اختلاط اقوام مختلف ایران در این استان، تنوع بسیاری در پوشش و لباس محلی آن دیده می شود. می توانید اقوام ترکمن، کرمانج، تربت جام و بسیاری دیگر را در این استان پیدا کنید که تشابه لباس هایش به اقوام اصیل آن ها در دیگر نقاط ایران بر می گردد. به عنوان مثال اقوام کُرد خراسان لباس هایش بسیار شبیه دیگر اقوام کُرد کشور است.

لباس های محلی مردم خراسان شمالی با داشتن تنوع چشمگیر رنگ و طرح، علاوه بر این که پوشش اسلامی و کاملی برای زنان و مردان است، چون بیشتر برگرفته از زیبایی های طبیعت و رنگ های شاد فصل بهار هستند، سبب آرامش روحی و روانی استفاده کنندگان هم می شود. البسه زنان و دختران کرمانج این استان غالبا شامل پنج قسمت یاشار یا اغلب (چارقد)، کراس (بلوز)، شیلوار (دامن)، جلیقه و شلیته است.

مردان کرمانج لباسشان شامل عرق چین که لاو، لچگ و… است که همانند پوشاک بانوان دارای رنگ های شاد و برگرفته از طبیعت است. هرچند بسختی می توان در شهرهای این استان چنین پوششی را دید، اما هستند خانوارهایی که هنوز لباس برایشان اهمیت سابق را دارد، بنابراین اگر گذارتان به این منطقه از ایران افتاد کار سختی برای یافتن چنین لباس هایی در این منطقه نخواهید داشت.

ترکمن های مانه و سملقان هم جزئی از خراسان شمالی اند، اما آنها شاید از معدود قوم های ایرانی هستند که هنوز با همان شکل و شمایل سابق لباس می پوشند. پوشش بانوان و مردان ترکمن خراسان شمالی با استفاده از ابریشم و پشم گوسفندان تهیه می شود و بیشتر شامل چاوک، کولته، چلپی و یلک است.

چاوک، لباسی شبیه مانتوهای امروزی است که پارچه آن از ابریشم قرمز رنگ و آستر زیر پارچه نیز در حاشیه ها و سرآستین ها سوزن دوزی دارد. چلپی، زیباترین لباس سوزن دوزی ترکمن و از جنس ابریشم است که با داشتن تنوع و ظرافت خاصی در مراسم ازدواج به عروس می پوشانند. یلک هم تنها لباسی است که با زیورآلات و سکه تزئین می شود و بر سر می اندازند و جنس آن نیز از ابریشم است.

«دون» نام لباس محلی مردان ترکمن است که جنس آن ابریشم قرمز تیره و با راه راه مشکی بوده و نوع سوزن دوزی آن، قیطان دوزی است که با عرض دو سانت و به رنگ مشکی و قرمز در کناره ها و سرآستین لباس دوخته می شود.

لباس محلی مردان سیستانی

اسامی لباس های محلی سیستانی

لباس محلی مردم سیستان

تن‌پوش مردان سیستانی

پیراهن چل تریز: پیراهن گشاد و پرچینی که قد آن تا میان ساق پا می‌رسد، آستین آن ازدو تکه و یک مرغک تشکیل می‌شود و مچ‌دار است و برای گشادی دامن آن از ترکهای راسته و گود استفاده می‌کنند. برای دوخت این لباس ۸ تا ۱۰ متر پارچه نیاز است و اغلب به رنگ سفید است. این پیراهن از ۴۰ تکه تشکیل می‌شود، دور سجاف و سرمچ آن را با نخ سیاه، سیاه‌دوزی می‌کنند و روی آن کمربند شانه کش می‌بندند.

پیراهن برچاک: پیراهنی بلند و گشاد تا پایین زانو که درقسمت پایین دامن گشادتر است با آستین بلند و گشاد و بدون سردست که دو طرف دامن، پیراهن چاکدار است و به آن برچاک می‌گویند. یقه گرد دارد که چاک گریبان آن بر روی شانه چپ به وسیله دکمه بسته می‌شود.

شلوار: شلوار پرچینی که لیفهای برگردان دارد، از دو ساق و یک میان ساق فراخ تشکیل شده‌است، شلوار به وسیله بندهای بومی که توسط خود مردم منطقه بافته می‌شود بر روی بدن استوار می‌گردد. برای دوخت آن ۶ تا ۸ متر پارچه نیاز است.

پیراهن معمول: این پیراهن از گذشته تاکنون دستخوش تغییر و تحول گشته و از گشادی شلوار آن کاسته شده‌است. پیراهن مردان سیستانی درگذشته راسته و گشاد و جادار دوخته می‌شد، در جلو فاقد سجاف و از سرشانه شکافی مورب تا زیر سینه داشت که به وسیله دکمه‌ای روی شانه بسته می‌شد، روی آن با ابریشم سفید خامه‌دوزی می‌شد، آستین گشاد و پر چین و مچ‌دار داشت و قد آن تا زیر زانو می‌رسید.

جیب چهارگوش در پهلوها داشت. به مرور زمان از گشادی آستین آن کاسته شد و به شکل راسته با مچ درآمد. در جلو سجاف با یقه یا بدون یقه و قد آن تا زانو در دو طرف پهلو دارای چاک و جیب چهارگوش است.

لباس محلی زنان سیستانی

تن‌پوش زنان سیستانی

پیراهن تاجیک: قد این پیراهن یک‌وجب بالای زانو است و دارای یک برش راسته است که در دو طرف پهلوها چاکی تا بلندی باسن بزرگ دارد. جلو این لباس تا زیر سینه بازاست و سجافی مزین به گلدوزی با نخ سیاه (سیاه‌دوزی) دارد. سرشانه و آستین بدون درز روی دو لابسته برش می‌خورد و آستین از سه برش تشکیل شده‌است.

شلوار: پیراهن پاچین زنان سیستانی با شلواری که در منطقه کوتَنَه نام دارد پوشیده می‌شد. این شلوار از دو ساق مخروطی و میان ساق کمچین تشکیل می‌شد و کمر لیفهای در لبه شلوار سجاف می‌خورد و روی آن بادست یا چرخ تزیین می‌شد.

پیراهن دو گریبانه: قد این پیراهن تا زیر زانو است و در یقه پشت و جلو آن چاک می‌خورد و به‌همین علت به آن دو گریبانه می‌گویند. مدل این پیراهن شبیه پیراهن تاجیک است با این فرق که قد آن بلندتر و بدون چاک و برش زیر آستین چین می‌خورد. این پیراهن با شلوار پوشیده می‌شود.

جلیقه: از پارچه ساده و تیره رنگ دوخته می‌شود، یقه آن هفت است که تا کمرگاه می‌رسد و روی آن با نوار قیطان نقشبندی می‌شود.

کت: کت محلی کوتاه که آستین‌های آن بلند و راسته و یقه آن گرد است و از رنگ‌های شاد برای این پوشش استفاده می‌شود، روی آن با نوار تزیین می‌شد و در هنگام سرما از کت‌های چرمه دار و قزن لاله دار استفاده می‌کردند.

لچک یا دستمال سر: آن را تازده و در جلو سر گره می‌زنند و دو طرف لچک را لای دستمال می‌زنند و موها به شکل چتر از زیر دستمال نمایان می‌شود.

سرپوش یا چارقد: پارچه چهارگوش رنگی یا سفید که آن را بر روی لچک می‌پوشیدند.

روبند: بعضی از بانوان برای پوشاندن صورت خود از روبند استفاده می‌کردند که این روبند از پارچه‌های کتانی سفید تهیه می‌شد و در محل چشم‌ها به‌طور سـنتی توردوزی می‌گردید و به وسیله بند به پشت سر بسته می‌شد و قد آن تا زیر سینه می‌رسید.

کلاه: بعضی از بانوان سیستانی از کلاهکی به شکل عرقچین استفاده می‌کردند که روی آن نقشبندی شده‌است.

چادر: طرح آن چهارگوش و جنس آن از پنبه است و توسط بومیان منطقه بافته می‌شود. این پارچه چهارخانه مستطیل شکل را از وسط بر روی سر می‌اندازند و قد آن تا کناره‌های زانوها و پایین‌تر می‌رسد. نوع نامرغوب آن جاوَند نامیده می‌شد و نوع دیگر که مختص اعیان و اشراف بود از چهارخانه‌های ریز با نخ ابریشم بافته می‌شد.

کفش: مدل تخت چوبی که رویه چرمی داشت و افراد معمولی استفاده می‌کردند. اُرسیهای سرکج یا نوک برگشته مخصوص بانوان ثروتمند بود.

تُنبون: دامن پرچین که درمنطقه به تنبون شگاد معروف است. زنان سیستانی دامنی را به جای شلوار در زیر پیراهن تاجیک می‌پوشیدند که عرض دامن به ده متر می‌رسید

اسامی لباس های محلی همدانی

لباس محلی مردم همدان:

لباس اهالی همدان از سرپوش گرفته تا کفش میان مردان و زنان چندان تفاوتی ندارد. بافت پارچه و کفش ها بخصوص گیوه پیش از ورود اجناس خارجی یا کارخانه ای آن در روستاها و آبادی های این استان متداول است. ناگفته نماند گیوه های ملایر که به آن «آجیده» می گویند شهرت بسیاری در این منطقه دارد.

پوشاک زنان این منطقه هم شامل چارقد، تن پوش و پاپوش است. در مناطق کردنشین این استان مثل تویسرکان و اسدآباد چارقد را «سرکی» می گویند و از جنس متقال، نجمه، اطلسی و ابریشم تهیه می کنند. از روبند امروزه کمتر استفاده می شود، اما در گذشته بسیار متداول بوده است. تن پوش دیگر زنان این منطقه تومبال یا «پاتول» است که زنان آن را زیر دامن های چین دار کوتاهی که به آن «شوال قری» یا «قرقره تومبان» گفته می شود، می پوشند.

اسامی لباس های محلی لری

لباس محلی مردم غیور لر :

لباس مردمان بختیاری و غیور مردان لر نشانه ای از مردانگی و غیرت آن ها از دیرباز تاکنون بوده. مردمان بختیاری حتی در مناطق شهری هنوز هم از لباس های دیرینه خود استفاده می کنند و این پوشش را افتخاری برای خود می دانند. مردان بختیاری کلاهی نمدی و مشکی رنگ بر سر می گذارند که کاملا گرد و از نمدی مرغوب تهیه شده است.

لباس مردان لر بختیاری

سرپوش مردان لر بختیاری کلاهی نمدی است که به آن کلاه خسروی هم گفته می‌شود و به رنگ‌های مشکی و قهوه‌ای روشن و تیره و سفید است.

مردان لر بختیاری پیراهنی به نام چوقا به تن می‌کنند که دست بافت زنان عشایر است که از پشم بز به دو رنگ سیاه و سفید تهیه می‌شود و خاصیت ضد باران دارد و گرما را در زمستان نگه‌می‌دارد و در تابستان رطوبت و خنکی را حفظ می‌کند.

نقش‌های چوقا، ستون‌هایی کوتاه و بلند هستند و طرح این ستون‌ها را از ساختمان‌های دوره هخامنشی می‌دانند که در آن سیاهی‌ها رو به پایین و سرنگونی و سفیدی‌ها رو به بالا و سربلندی دارد.

پوشش پایین‌تنه از شلواری به نام شولار دبیت به رنگ مشکی استفاده می‌شود که شلواری گشاد و بسیار آزاد است؛ و پوشش پا گیوه است که در تابستان رطوبت و خنکی را حفظ می‌کند و در زمستان گرما را نگه می‌دارد.

لباس محلی زنان لر

لباس زنان لر بختیاری

پوشش سر لچک و میناً لچک کلاهی است که زیر مینا استفاده و با انواع سکه‌های قدیمی، مروارید، سنگ و پولک تزیین می‌شود و انواع مختلف دارد. سیخکی، ریالی، صدف، که رایج‌ترین آن ریالی است که از سکه‌های قدیمی استفاده می‌شود.

مینا روسری از جنس حریر و ابعاد بسیار زیاد به‌شکل مستطیل است که به‌صورت بسیار خاصی بسر می‌کنند مینا را با سنجاق محکم به توسط بندی از یک‌سوی لچک به‌سوی دیگر آن از پشت سرشان می‌آویزند که به آن سیزن گفته می‌شود. و بعد موهای جلوی سر را تاب می‌دهند و از زیر لچک بیرون می‌آورند و در پشت مینا پنهان می‌کنند و آن موها را ترنه می‌نامند و با مهره‌هایی با رنگ‌های مختلف آن را تزئین می‌کنند که جلوه‌ای خاص به زیبائی مینا می‌دهد.

تن‌پوش زنان لر بختیاری پیراهنی است به نام جومه یا جوه این پیراهن معمولاً دو چاک در اطراف کمر دارد و تا پایین کمر می‌رسد و زیر آن دامن بسیار پرچینی به نام شولارقری می‌پوشند که برای تهیه آن گاه از ۸ تا ۱۰ متر پارچه استفاده می‌شود

جلیقه (جلیزقه) روی پیراهن پوشیده می‌شود که از جنس مخمل است. همچنین زنان بازوبندی (بازی‌بند) نیز بدست می‌کنند که با مهره‌های رنگی و سنگ تزیین می‌شود. البته استفاده از آن خیلی عام نیست و بیشتر در عروسی پوشیده می‌شود.

پوشش پایین‌تنه از شلواری معمولی و گیوه استفاده می‌شود.

رنگ لباس زنان لر بختیاری الهام گرفته از طبیعت است. زنان و دختران جوان در لباسهای خود از رنگ‌های روشن استفاده می‌کنند و رنگ لباس خانم‌های مسن، تیره‌است به‌دلیل احترام به سن و سال آن‌ها.

لباس محلی مردم قزوین

اسامی لباس های محلی قزوینی

لباس محلی مردم قزوین

در پوشش مردمان قزوین، کلاه نقشی اساسی دارد. این را می توان هنوز به چشم دید. کلاه یکی از موارد تمایز طبقاتی مردان قزوینی است. استفاده از کلاه در گذشته هم بین مردان بسیار مرسوم بوده و هر شخص به فراخور شغل و شرایط اقتصادی از کلاهی ویژه استفاده می کرده است. پیراهن های این منطقه معمولا به رنگ سفید و ساده تهیه می شود. پس از آن پیراهن هایی با یقه های بلند به نام یقه قزاقی مرسوم شد و بعد از آن هم یقه ملایی جای آن را گرفت.

زنان قزوینی، اما زیر پیراهن خود شلیته به تن می کنند، به طوری که یک وجب یا حتی کمتر از دامن بیرون بیاید. پاپوش زنان هم حکایت کلاه مردان است. کفش ها میان زنان به فراخور وضع مالی خانواده تعیین می شود. تهیدستان گیوه های ظریف به پا دارند و زنان اعیان هم از کفش های چرمی با مدل های مرسوم استفاده می کنند.

لباس محلی مردان خوزستان

لباس محلی مردم خوزستان

در جنوب کشور و استان “خوزستان” به دلیل گرمای طاقت فرسای هوا پوششی متفاوت از دیگر مناطق به چشم می خورد. مردان خوزستانی لباسی بلند و غالبا سفید رنگ که تا مچ پاها کشیده می شود را به نام “دشداشه” می پوشند. البته تفاوت هایی در ظاهر دشداشه ها دیده می شود، دشداشه های یقه دار و بدون یقه. لباسی نخی از جنس پشم به نام “خاچیه” یا “بشت” نیز مرسوم است بر روی دشداشه می پوشند.

این روپوش که یقه دوزی های زیبایی دارد در بین مردان مرسوم بوده و به رنگ های مختلفی دیده می شود. برای حفاظت از سر و گردن و صورت پارچه ای بلند به نام “چفیه” بر روی سر خود می اندازند. چفیه در رنگ های سفید، سیاه و سفید و سبز رنگ می باشد. حلقه ای نخی بافته شده و ضخیم به نام”عقال” بر روی چفیه و سر قرار می گیرد و نگهدارنده چفیه بر روی سر می باشد.

همانند دیگر مناطق در خوزستان نیز پوشش زنان پوششی زیبا، کامل و اسلامی بوده و آمیخته ای از فرهنگ و اعتقادات این سرزمین است. “عبایه” یا همان”عبا” چادری مشکی رنگ و آزاد است که در طرفین آن دو بریدگی آستین مانند وجود دارد. این چادر در بین زنان خوزستانی بسیار مورد استفاده قرار می گیرد.

روسری بزرگی به نام “شیله” در پوشش زنان خوزستانی دیده می شود. این روسری که بسیار نازک و غالبا جنسی ابریشم گونه دارد، پوششی برای پوشاندن سر و سینه می باشد. “چِلاب” گیره ای نقره ای رنگ و یا طلایی می باشد که برای محار کردن “شیله” بر روی سر از آن استفاده می شود. “عُصابه” پارچه ای سیاه رنگ است که اغلب زنان میانسال به دور سر خود می بندند.

لباس محلی زنان عشایر فارس

لباس محلی مردم فارس

لباس های محلی استان فارس از زیباترین جاذبه های فرهنگی سراسر ایران است. یک نمونه از لباس های محلی و سنتی مردم استان فارس لباس عشایر است. لباسی که شاید برای گردشگری ایران همچون یک برند معروف ظرفیت تبلیغ داشته باشد. هنوز هم میان عکس ها و تصاویر سیاحان خارجی در ایران می توان لباس های عشایر را یافت و همین موضوع نشان می دهد لباس ها چقدر می توانند در وجهه و بازتاب فرهنگ ایران موثر باشند.

پوشاک زنان عشایر شامل کلاهک، آرخالق، تنبان، پاپوش، روسری، پیراهن، دامن(قر) است که بیشتر در رنگ های بسیار شاد و متنوع و الهام گرفته از طبیعت تهیه می شود. پوشاک مردان عشایر نیز شامل کلاه، پیراهن، آرخالق، شال کمر، چقه و کپنک است. لباس عروس ها در جنوب فارس توسط زنان هنرمند شهر اوز تهیه می شود؛ کاری که به نام خوس بافی می خوانند و رونق خوبی دارد.

کلاه پوستی بلند و دواری که گاه سرش تخت بود.

در آغاز قرن بیستم مردها پیراهن بی یقه سفید، شلوار گشاد سیاه که دم پایشان جمع شده بود، قبایی که جلویش با کمربند بسته می‌شد، و کلاه کوتاه و گرد نمدی می‌پوشیدند. بعضی مردها نیز ژاکت‌های پوستی و جلیقه‌های نمدی می‌پوشیدند. پاپوششان نیز مانند همه ایران گیوه (ملکی) بود. برای جشن‌ها، شکار و جنگ مردها عبای نازکی به نام چوقا می‌پوشیدند. بستن قطار فشنگ نیز مایه مباهات بود. مردهای طوایف گوناگون قشقایی بر اساس کمربند و شیوه بستن قطار فشنگشان قابل تشخیص بودند.

از ۱۳۰۷ که رضاشاه پوشیدن لباس‌های محلی را ممنوع کرد تا ۱۳۲۰ که مجبور به استعفا شد، مردان قشقایی از پوشیدن قبا، کمربند و کلاهشان منع شدند. ایشان مانند تمامی مردم ایران (به جز روحانیون) مجبور به پوشیدن لباس‌های غربی شدند. پس از ۱۳۲۰ قشقایی‌ها به پوشیدن لباس‌های گذشته‌شان روی آورند با این تفاوت که آرخالق به لباس مهمانی تبدیل شد و چوقا ورافتاد. در همین زمان ناصرخان قشقایی که از زندان رضاشاه گریخته بود و در پی ایفای نقش مؤثری در مقام ایلخانی ایل قشقایی بود، کلاهی جدید (دوگوشی) به قشقایی‌ها عرضه کرد که در رنگ‌های نخودی، مازویی و خاکستری، از نمد ساخته می‌شد. این کلاه به سرعت توسط مردان قشقایی پذیرفته شد و به سمبلی از قدرت، خودمختاری و هویت قشقایی‌ها بدل شد.

لباس محلی زنان قشقایی

تن‌پوش زنان قشقایی

لباس زنان قشقایی با رنگارنگی و تنوع اش شناخته می‌شود. زن‌ها دامن چند لایه (شلیته، تنبان)، تونیک (قیناق) با شکاف در دو سمتش و ژاکت کوتاه (ارخالق) می‌پوشند. بر روی کلاه‌های کوچکشان (کلاقچه) نیز تور روسری مانندی (چارقد) می‌پوشند. لباس زن‌های قشقایی، پیشانی بند ابریشمی ای (یاقلق، قالاق) نیز دور سرشان (روی چارقد) می‌پیچیدند. جواهرات (گردنبند، سنجاق چارقد، گوشواره و النگو) نیز وابستگی و ثروت خانوادگی را می‌نمایانند.

زنان طوایف گوناگون قشقایی معمولاً با لباس، پیشانی بند و رنگ‌های لباسشان شناخته می‌شوند. زنان قشقایی هیچ‌گاه صورتشان را نمی‌پوشاندند. در قرن اخیر تا انقلاب ۱۳۵۷ معمولاً گاهی که به شهرها می‌رفتند همانند زنان شهرنشین ایران چادر بر سر می‌کردند. زنان قشقایی لباسشان را خود از پارچه‌هایی که از شهرها و فروشنده‌های دوره‌گرد می‌خریدند می‌دوختند. ایشان کفش‌های دست‌ساز معمول در ایران را به پا می‌کنند. زنان خاصان قشقایی نیز همان لباس زنان عادی قشقایی را می‌پوشند. آنهایی نیز که از ۱۹۰۵ به شهرها آمده‌اند لباس زنان طبقه بالای شهری را می‌پوشند.پ

لباس محلی مردم ابیانه

لباس محلی مردم ابیانه

لباس مردان در ابیانه

پوشاک عمومی مردان از دوره صفویه نا اوایل قرن حاضر عبارت بوده از: کلاه نمدی، قبا، زیرپوش قبا به نام ارخالق، شال کمر، شلوار گشاد از جنس کرباس یا متقال، گیوه محلی و پوشش زمستانی کمر چین یا سرداری، کفش چرمی یا چموش و نوعی قبا از پارچه قصب یزدی، جبه یا شنل ترمه‌ای، کلاه کله قندی دست دوز با نقشهای هندسی و یک نوع عرقچین که با ابریشم رنگارنگ دارای نقش جالب می‌باشد که عرقچین تار نامیده می‌شود.

لباس زنان در ابیانه

لباس محلی زنان ابیانه عبارت است از:

چارقد، پارچه مربع شکل به ابعاد ۵/۱ متر که به شکل سه گوش روی سر قرار می‌گیرد.

پیراهن بلند در طرح‌ها و رنگهای مختلف که با کار دست گلدوزی شده و با یراق‌های از جنس نقره تزئین شده‌است و همچنین یقه و چاکهای زیبا از پارچه‌های گلدار زیبائی این لباس را دوچندان نموده‌است.

شلوار یا شلیطه که جامه‌ای پر چین است که از کمر تا سر زانو را می‌پوشاند که با یراق‌های از جنس نقره تزئین می‌شود.

در هوای سرد زمستانی علاو ه بر این لباس‌ها بر روی پیراهن آرخالق یا نیم تنه که از پارچه‌ای از جنس مخمل تهیه شده پوشیده می‌شود که به نام کرتی شناخته می‌شود.

همین‌طور در زمستان بر روی چارقد، چادر شبی از جنس ابریشم (کج) پوشیده می‌شود که بافت آن به صورت شطرنجی و با رنگهای زیبا طراحی شده‌است.

گیوه زنانه محلی یا در زمستان کفش (چموش) استفاده می‌شود.

نکته قابل توجه اینکه پارچه‌های لباس زنانه از رنگهای روشن و گل و بوته‌های رنگین و درشت انتخاب می‌شود که از آسمان شفاف و زیبائیهای طبیعی منطقه الهام گرفته‌است.

بیشتر بخوانید :

اسامی عربی میوه ها و سبزیجات در حل جدول