داستان و رمان ، چه تفاوتی با هم دارند؟

شاید به نظر برسد که داستان و رمان فر ق چندانی با یکدیگر نداشته باشند ، در این مطلب توضیحات کاملی درباره آنها خواهید خواند .

داستان و رمان انواع گوناگونی دارند. یکی از محبوب ترین انواع آن ها، رمان های عاشقانه است که به وصف فراز و نشیب های عاطفی روابط انسانی می پردازد.

گابریل گارسیا مارکز بزرگ، نویسنده کلمبیایی، در کتاب بی نظیر خود، با عنوان “زنده ام که روایت کنم“، تمام وجود انسان را معطوف به روایت گری و نقل وقایع می داند.

روایت های گوناگون انسان از حوادث، ریشه تنوع بی حد و حصر داستان پردازی شده است.

داستان، تاریخچه ای دیرینه دارد و پیش از اختراع خط و حتی زبان، به روایت تصویر و آواها و سپس گفتار و نوشتار، وجود خود را در زندگی بشر تثبیت نمود.

به جرات می توان گفت: “داستان پردازی، مانند نقاشی، از کهن ترین هنرهای بشری است.”

داستان، هنری برگرفته از تخیل است

زبان روایت، چه کلمات باشد، چه تصاویر و چه حرکات، از تصور انسان سرچشمه می گیرد؛ حتی وقتی در حال روایت یک حادثه واقعی هستیم، باز هم تخیل ما، شاخ و برگ آن را می نگارد و بازتابی از جنس خلاقیت و خیال، ایجاد می کند.

سوال اینجا است که آیا داستان پردازی های ذهن ما، خالق حوادث است و یا حوادث ریشه داستان پردازی ذهن ما هستند؟

داستان پردازی، سبک ها، اشکال و محتواهای مختلفی را شامل می شود.

خاطره نویسی و یادداشت برداری روزانه، از جمله ابتدایی ترین و ساده ترین اشکال داستان نویسی است.

یکی از اشکال بسیار مرسوم و البته محبوب داستان پردازی، روایت به شیوه رمان است.

داستان، به اشکالی مانند داستان کوتاه، داستان بلند، رمان و … تقسیم می شود.

هر داستانی، رمان نیست؛ اما هر رمانی، یک نوع داستان است.

این، بدان معنی است که رمان، زیر مجموعه سبک های داستان نویسی است.

رمان، گونه ای داستانی است که پیچیدگی های روایی زیاد و شخصیت های متعدد، دارد.
می توان گفت:
“طبق نظر جمال میرصادقی، نویسنده و پژوهشگر، رمان، مهم ترین و معروف ترین شکل تبلور یافته ادبی روزگار ما است.”

داستان بلند، یک گونه داستانی، با ویژگی هایی بین داستان کوتاه و رمان است. البته داستان بلند به رمان شباهت بیشتری دارد. داستان بلند، در واقع همان قصه است.

این طور که در تاریخ داستان نویسی، گفته می شود، اولین چهره از رمان، با داستان بلند “دن کیشوت” اثر “سِروانتِس“، بر صحنه داستان پردازی جهان، رخ نمود.

رمان، داستانی طولانی است برگرفته از وقایع با رنگ و بوی تخیل و در بردارنده محتوای ذهنی نویسنده که از چند حادثه و اتفاق، در توالی یکدیگر تشکیل شده است. این حوادث، به صورت بنیادی به یکدیگر مربوط می باشند و توالی آن ها از یک زمینه منطقی به تناسب  داستان کلی، برخوردار است.

رمان، شکل منثور و طولانی نقل رویدادها است. در واقع طول آن ، هیچ محدودیتی ندارد.

انواع داستان و رمان

تقسیم بندی رمان تا امروز تنوع زیادی داشته است و همچنان با وجود بی کرانگی خیال انسان، انواع آن ، رو به گسترش و گوناگونی است.

اما در یک نگاه کلی، بر پایه تقسیم بندی متداول و عمومی، می توان رمان ها را بر مبنای دو اصل موضوع داستان و نیز شیوه نگارش و روایت آن، بخش بندی کرد.

تقسیم بندی رمان می تواند بر اساس موضوع آن باشد، مانند رمان احساسی (عاشقانه)، رمان اجتماعی، رمان تجربی، رمان تاریخی، رمان محلی، رمان تخیلی، رمان جنایی – پلیسی، رمان سیاسی، رمان روستایی، رمان رفتار، رمان روانی، رمان روانکاوانه، رمان حادثه، رمان پر سوز و گداز (تراژیک).

نوع دیگر تقصیم بندی رمان، بر اساس سبک نوشتاری آن است.
رمان حوادث: در این گونه رمان ها تکیه بر حوادث است
رمان شخصیت: که بر شخصیت های داستان، متمرکز است
رمان نامه ای: بر اساس نامه هایی که بین دو قهرمان داستان ردو بدل می شود پرداخت می شود.
رمان اندیشه: رمانی که بر اساس ایده ها، افکار و زاویه دید نویسنده، شکل می گیرد.
رمان، جریان سیالی از قصه های متوالی است که این سیالیت را هم از ذهن نویسنده و هم از ذهن خواننده (مخاطب) وام می گیرد. اینگونه است که جهان رمان، جهانی بدون مرز و بی انتها می گردد.

یکی از انواع رمان ها که طرفداران زیادی در جهان دارد، رمان های عاشقانه است.
این رمان ها که راوی حکایت های عاطفی روابط میان انسان ها است، در طول تاریخ، اشکال مختلفی پیدا کرده است.

از رمان های عاشقانه ساده در قدیم که با تمام فراز و نشیب هایی که اوج داستان را تشکیل می داد و بر یک خط سیر افقی اتفاق می افتاد و در نهایت به وصال خوب و خوش کنار هم می رسید تا آن هایی که با غم فراق به پایان می رسید و خواننده را در بهت عاشقانه ای باقی می گذاشت و نیز رمان های عاشقانه ای که در بطن داستانی دیگر، متجلی می شد. همه و همه از جمله رمان های عاشقانه هستند.

امروزه برای دسترسی به داستان ها و رمان های مختلف جهان، به خصوص آن ها که بیشتر مطرح هستند به راحتی می توان از سایت ها و اپلیکیشن های مختلفی که در زمینه معرفی و دانلود کتاب و نشریات فعالیت دارند، مانند سایت کتابچین و امثال آن، بهره مند شد.
داستان، موهبتی است تا جهان را از زبان دیگران، تجربه کنیم.

بیشتر بخوانید :

حکایت کشیش و سند بهشت که به بهایی ناچیز فروخت!