ریشه ضرب المثل از ترس عقرب جراره به مار غاشیه پناه می برد چیست؟

ضرب المثل از ترس عقرب جراره به مار غاشیه پناه می برد از ضرب المثل هایی است که از اعتقادات دینی ریشه گرفته و وضعیت گرفتاری شدید و از بد به بدتر پناه بردن را توصیف می‌کند.

در صفحه ۶۸ کتاب ادبیات فارسی پایه دوازدهم نیز سطری از درس از پاریز تا پاریس آمده که این ضرب المثل در آن به کار رفته است، که در پایان این مطلب، معنای آن را بررسی می‌کنیم.

معنی ضرب المثل از ترس عقرب جراره به مار غاشیه پناه می برد

آدم گاهی به چنان سختی و دشواری گرفتار می شود که آن رنج و مصیبتی که ساده تر از مصیبت اولی به نظرش می‌آید را ترجیح می‌دهد و به قول معروف: «از ترس بدتر به بد، و از ترس انسان شرورتر به شرور پناه می برد»، غافل از اینکه آنچه به آن پناه برده مصیبتی وحشتناک تر است. (یا آنکسی که به او پناه برده انسانی ظالم تر است.)

ریشه ضرب المثل از ترس عقرب جراره به مار غاشیه پناه می برد :

عقرب جرّاره: نوعی از عقرب زرد و درشت که دُمش را برزمین می کشد و زهر شدیدی دارد. نام عقربی در جهنم که گناهکارن را می‌گزد و عذاب می‌دهد.

مار غاشیه: ماری در جهنم که به فرمان خدا،گناهکاران را عذاب می‌دهد.

* در جهنم یا دوزخ مراتب و درجاتی به تناسب شدت و ضعف جرم گناهکاران در نظر گرفته شده است که آنرا هفت طبقه و بیشتر می دانند، طبقه هفتم جهنم؛ که جایگاه عذاب گناهکارترین افراد است و آن را تابوت نامیده اند اینچنین توصیف شده است:

«… از اوصاف جهنم پس از گرزهای آتشین و شعله های مدام آتش که گناهکاران پیوسته در آن می سوزند و پس از خاکستر شدن دوباره زنده می شوند، یکی هم مراتب و درجات آن است که به گناهکاران بزرگ اختصاص می یابد. از جمله طبقه هفتمین (تابوت) جای مخربین و بدعت گذاران است. و «در آن عقربی به نام “عقرب جراره” و ماری به اسم “مار غاشیه” می باشد که تا هفتصد سر برای او معلوم کرده اند. اما با این همه، عقرب‌های آن چنان الیم (یعنی دردناک) باشد که جهنمیان از زحمت آن، پناه به مار می آورند…».

معنی عبارت «از بیم عقرب جرّاره دموکراسی قرن بیستم، ناچار به مار غاشیه حکومت سرهنگ‌ها پناه ببرد» چیست؟

در درس از پاریز تا پاریس، نویسنده (ابراهیم باستانی پاریزی) درباره حکومت نظامی یونان صحبت می‌کند که به نام حکومت سرهنگ‌ها نیز شناخته می‌شود که سرهنگ های ارتش با یک کودتا قدرت را به دست گرفتند، و از سال ۱۹۶۷ میلادی تا ۱۹۷۴ بر یونان حکومت کردند. متاسفانه این کودتا نتیجه ای اسفبار در پی داشت؛ زیرا حکومت سرهنگ‌ها یک حکومت استبدادی دیکتاتوری بود که انواع و اقسام آزارها همچون محدودیت های شدید اجتماعی و گرفتن آزادی مردم، زندانی کردن، شکنجه و تبعید مخالفان سیاسی را در پیش گرفت.

نویسنده در این جمله می‌گوید یونانی ها از ترس حکومت دموکراسی قرن بیستم که بسیار نامطلوب بود به حکومت سرهنگ ها پناه بردند، غافل از اینکه این حکومت، آزار و اذیت بیشتری در پی دارد و بسیار ظالم تر است.

این ضرب المثل در این جمله یادآور مَثَل «از چاله به چاه افتادن» است.