غدیر نشانه اى است از تداوم خط نبوت
جواد نبوتی
رخداد غدیر در ذى الحجه سال دهم هجرى، تنها یک حادثه تاریخى نیست. غدیر، تنها نام یک سرزمین نیست، یک تفکر است. نشانه اى است از تداوم خط نبوت. چشمه اى است که تا پایان هستى مى جوشد.
غدیر، روز اکمال دین، اتمام نعمت و موجب خشنودى خداست. روز بزرگ، روز گشایش و روز تکامل است.
غدیر، نه تاریخ است، نه جغرافیا و نه روایت، بلکه ولایت است. پیشوند غدیر، رسالت است و پسوند آن، ولایت و امامت.
غدیر در لغت به معنای آبگیر است؛ گودالی در بیابان که آب باران در آن گرد آید. در میان راه دو شهر بزرگ دنیای اسلام، مکه و مدینه، محلی است به نام «جُحفه» که در زمان رسول گرامی اسلام صلی الله علیه وآله، کاروانیان حج گذار در آنجا از هم جدا میشدند و به طرف دیار خود میرفتند. در این محل، غدیر خم جای دارد. علت نام گذاری این غدیر به خم، آن است که آبگیر آنجا به شکل خُمِ رنگرزان بوده و برخی قبایل صحرایی، گاه جامه های رنگ کرده خود را در این آبگیر میشستهاند.
در سال دهم هجرت، رسول خدا صلی الله علیه وآله به حج رفت و احکام آن را به مردم آموزش داد. به هنگام بازگشت از مکه، در استراحتگاه جُحفه و در غدیر خم، به امر خدا مردمان را گرد آورد و در آن مجمع سترگ، امام علی علیه السلام را به جانشینی خود به آنان شناساند و فرمود: «هر کس من مولای اویم، علی مولای اوست». البته جانشینی علی علیه السلام سالها پیش در مکه و در جمع خاندان هاشم انجام گرفته بود، ولی در غدیر، به اطلاع عموم رسید.
داستان غدیر از عظمت و ضرورت ولایت و ریشهای بدون این مسئله خبر می دهد. رسول صلی الله علیه وآله در آن هنگام و در زیر آن آفتاب سوزان، آن همه جمعیت را برای چه نگه می دارد و چه پیامی برایشان دارد؟
این پیام، اساسی ترین پیام دین او بود و به راستی رسول صلی الله علیه وآله بر عظمت و ضرورت آن واقف بود، که مردم را در آن گرمای سوزان نگه داشت و رسالت آسمانی خویش را به مسلمانان ابلاغ فرمود.
آنچه می توانست همه نقشه های منافقان را یکجا خنثی، و اسلام را در چنان برهه حساسی حفظ کند، تعیین جانشین پیامبر و اعلان رسمی آن بود، چنان که حضرت زهرا(س) در اینباره میفرمایند: «پیامبر در روز غدیر، عقد ولایت را برای علی علیهالسلام محکم کرد». غدیر خم منافقان را فلج کرد و مانع اجرای نقشه ها و توطئه های شیطانی شان شد.
پیامبر صلی الله علیه وآله در غدیر خم عمامه خود را، که «سحاب» نام داشت، به عنوان تاج افتخار بر سر امیرالمؤمنین علیه السلام قرار دادند و انتهای عمامه را بر دوش آن حضرت آویختند و فرمودند: «عمامه، تاج عرب است.»
غدیر، عصاره و نتیجه خلقت و چکیده تمام ادیان الهی و خلاصه مکتب وحی است و صرفا واقعه ای تاریخی نیست. این نام مقدس، عنوان عقیده ما و اساس دین است. غدیر ثمره نبوت و میوه رسالت است. غدیر تعیین کننده خط مشی مسلمانان تا آخرین روز دنیاست. غدیر ماجرایی سرنوشت ساز است که «خطبه غدیر» شاخصترین و زنده ترین سند آن است.