نخستین ماهیان چگونه بودند؟
جدول یاب ، محمد سیمری : در پانصد میلیون سال پیش از این، اثری از ماهی در کره ی زمین نبوده است! از مطالعه ی فسیل ها چنین بر می آید که ماهی ها، نخستین بار در دوره ی اوردویسین که تقریبا ۴۶۰ میلیون سال پیش آغاز شد، به وجود آمده اند. البته در برخی منابع نیز این چنین نوشته شده است که اولین گروه ماهی ها صدف پوستان هستند؛ گونه ای منقرض شده از ماهی های بی آرواره که در دوران کامبرین و حدود ۵۱۰ میلیون سال قبل زندگی می کردند. این ماهی‌ها نوتوکورد داشتند (طناب استوانه شکل که در بدن تمام جانوران شاخه طناب داران دیده می شود)!
در دوره ی بعدی که دوره ی سیلورین نامیده می شود، ماهی های بی آرواره به ظهور رسیدند. این ماهی ها، ابتدایی ترین نوع ماهی ها هستند. دهان ماهی های بی آرواره، یک سوراخ کوچک بود که جانور می توانست موجودات ریز پنهان شده در لابه لای لجن ها را با آن بمکد و بخورد.
در دوره ی بعدی که دوره ی دونین نامیده می شود، ماهی ها در تمام آب های کره ی زمین پراکنده شدند. در آن دوره، ماهی ها فراوان ترین جانوران بودند و به همین علت نیز است که زمین شناسان گاهی دوره ی دونین را عصر ماهی ها می نامند.
در دوره ی دونین بر تعداد ماهی های بی آرواره و با آرواره بسی افزوده شد! ولی سرانجام، به علت تکثیر بی سابقه ی ماهی های آرواره دار، ماهی بی آرواره رو به نابودی نهاد. ماهی های آرواره دار به کمک آرواره ی خود می توانند منابع گوناگون غذایی را بیازمایند و غذای بهتری بخورند.
آرواره ها در اثر رشد مجموعه ی قوس های گوش ماهی در دهان ماهی های بی آرواره پدید آمدند. قوس های گوش ماهی، پایه های استخوانی و همچنین نگهدارنده ی گوش ماهی هستند.
در روزگاران کهن، تعداد ماهی های آرواره دار بسیار زیاد بود. برخی از این ماهی ها در نیمه ی اعماق دریاها و برخی دیگر نیز درکف دریاها زندگی می کردند! گروهی از ماهی های آرواره دار، دندانهایی تیز و بران داشتند. طول دندان برخی از این انواع به سی سانتی متر می رسید.
ماهی ها، کوسه ها و همچنین ماهی های استخوانی امروز، نتیجه ی تکثیر و تکامل ماهی های دوره ی دونین هستند! کوسه ها دارای یک استخوان بندی غضروفی اند. ماهی های استخوانی نیز دارای استخوان بندی استخوانی هستند. همچنین بد نیست بدانید مارماهی دهن گرد یکی از لجن ساز ترین موجودات روی کره زمین است! این ماهی می تواند ظرف یک دقیقه لجن مورد نیاز برای پر کردن یک سطل را تولید کند.
