نقطه‌ای دوباره برای ورود به عالم معنا
مهتاب دهقانی
جشن‌های آیینی در ادیان مختلف دارای ویژگی‌های خاصی هستند که گاهاً در میان اقوام مختلف مشترک است و در واقع مهم‌ترین ویژگی‌های جشن یا عید، ریشه‌های مذهبی و اساطیری آن است که به آن هاله‌ای از تقدس می‌بخشد، ولی این عید به‌دلیل داشتن اندوه توأمان برای تمام شدن ماه رمضان، دارای یک تضاد شاعرانه است که حساب آن‌را با تمام اعیاد ایرانی، اسلامی و اساطیری جدا می‌کند.
در دیدگاه عرفا، سال انسانی با پاک شدن ذات آدمی در ماه مبارک رمضان و با عید سعید فطر آغاز می‌شود و در ساعات پاک این عید، انسان در ملاقات ملکوتی خود با خدا، خانه‌های دل را تمیز می‌کند و غبار غم و اندوه و کینه‌ها را از دل می‌زداید و با دلی مالامال از مهر و محبت به استقبال عید فطر می‌رود.
در معنی «فطر» و آداب آن در کتاب «اقرب الموارد» (سعید شَرتُونی زبان‌شناس، شاعر و نویسندهٔ لبنانی) آمده است که: «عید روزه‌گشادن، جشنی است که مسلمانان پس از روزه‌ی ماه مبارک رمضان در روز اول شوال گیرند و مسلمانان با ظاهری آراسته و پاک در نماز عید فطر شرکت می‌جویند و خداوند را به خاطر نعمات این ماه مبارک، سپاس گویند و بازدید اقوام و آشنایان و تبریک عید و پرداخت «فطریه» به مستحقان از دیگر نکات قابل ذکر در خصوص این رویداد عظیم اسلامی است که دارای ابعاد فردی و اجتماعی فراوان است.»
با توجه به عظمت این روز بزرگ، محال است که از نگاه تیز شاعران به ویژه بزرگانی چون حافظ، مولانا، عطار نیشابوری یا ناصرخسرو قبادیانی که جدای از دنیای شعر و ادبیات، خود از عالمان بزرگ و از عارفان بنام تاریخ ادبیات فارسی هستند، پنهان مانده باشد.
نمایان شدن هلال ماه نو به معنای پایان بندگی و شب‌بیداری عارفانه و بی‌ریای ماه رمضان نیست، بلکه نقطه‌ای دوباره برای ورود به عالم معناست.
ذره ذره های خاک، به نماز شکر ایستاده اند. خورشید، شاباش می ریزد. لبخند رنگین کمان بر کناره فواره ها دیدنی است.
خوشا به آنان که روزه لب هاشان ذکر بوده است، روزه دست هاشان خدمت، روزه چشم هاشان اشک، روزه پاهاشان توبه و روزه قلب هاشان ایمان!
عید سعید فطر مبارک.
