انواع هپاتیت را بیشتر بشناسیم
به گفته امیرعلی سهراب‌پور، رئیس شبکه هپاتیت، «سازمان بهداشت جهانی برای برخورد با عفونت‌های مهم بشر به ویژه عفونت‌های ویروسی برنامه‌ریزی کرده و در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ در جهت حذف هپاتیت C از کشور‌ها اقدام کند.» در حالی که هپاتیت پنج نوع است، مهم‌ترین آن هپاتیت‌های ویروسی B، A و C هستند.
۳۲۵ میلیون نفر در دنیا با هپاتیت B و C زندگی می‌کنند و در سال ۲۰۱۷، حدود دو میلیون و ۸۵۰ نفر به این بیماری مبتلا شدند. این در حالی است که تخمین زده می‌شود ۳۰۰ میلیون نفر از بیماری خود بی‌اطلاع هستند.
هپاتیت A
شیوه انتقال
- نشستن دست‌ها
- تماس جنسی با فرد آلوده
- خوردن و آشامیدن غذا، آب و مایعات آلوده به ویروس هپاتیت A
- مصرف موادمخدر
علائم بیماری
- زرد شدن چشم‌ها و پوست
- تب، حالت تهوع و استفراغ
- مدفوع تیره یا رنگ‌پریده
- معده‌درد
- احساس خستگی یا کاهش اشتها
روش‌های کنترل
- شستن دست‌ها با آب ولرم و صابون بعد از اجابت مزاج و قبل از غذا خوردن و آماده کردن غذا
- اگر به هر دلیلی در معرض ابتلا به هپاتیت A هستید، خودتان را واکسینه کنید
افراد در معرض خطر
- افرادی که موادمخدر مصرف می‌کنند
- افراد کارتن‌خواب و بی‌خانمان
- افرادی که به تازگی در زندان بوده‌اند
- افرادی که از قبل سابقه بیماری کبدی داشته‌اند
هپاتیت B
حدود ۲۵۷ میلیون نفر با عفونت ویروسی هپاتیت B در دنیا زندگی می‌کنند. مرگ ۸۰۰ هزار نفر در دنیا به‌دلیل نارسایی و سرطان کبد به دنبال هپاتیت B گزارش شده است.
هپاتیت B طی ۲۰ سال گذشته در ایران مهم‌ترین علت بیماری کبدی بوده است.
شیوع این نوع از هپاتیت در ایران ۳ درصد (از هر ۱۰۰ ایرانی ۳ نفر مبتلا) بوده و ۹۵ درصد موارد خود به خود بهبود می‌یابد.
شیوه انتقال
- خون و ترشحات آلوده
- از طریق تماس خون فرد آلوده با خون یا زخمی در بدن فردی دیگر
- تماس جنسی
- انتقال از مادر به فرزند
روش‌های کنترل
- شناسایی افراد مبتلا به عفونت ویروسی
- اطلاع‌رسانی نسبت به شیوه‌های انتقال
- در ۹۸ درصد موارد واکسیناسیون مؤثر است
افراد در معرض خطر
- نوزادانی که از مادران مبتلا متولد می‌شوند
- معتادان تزریقی
- افرادی که با فرد مبتلا تماس جنسی داشته‌اند
- مبتلایان به اختلالات کبدی
علائم بیماری
- زردی پوست و چشم‌ها
- تیرگی ادرار
- خستگی مفرط
- حالت تهوع و استفراغ
- درد شکمی
- نارسایی کبدی
چه کسانی باید واکسن هپاتیت B تزریق کنند؟
- همسر و اعضای خانواده فرد مبتلا
- کادر درمانی شامل پزشکان، پرستاران و دانشجویان پزشکی و پرستاری و آزمایشگاهی که با خون افراد مختلف در ارتباطند
- افرادی که مبتلا به بیماری کبدی بوده‌اند.
هپاتیت C
۷۱ میلیون نفر در دنیا مبتلا به هپاتیت C هستند. مرگ ۳۹۹ هزار نفر در سال ۲۰۱۶ گزارش شده است. در ایران از هر ۳۰۰ نفر، یک نفر مبتلا به هپاتیت C است. می‌توانیم با درمان هر فرد مبتلا به هپاتیت C، مانع از ابتلای ۱۰ تا ۲۰ نفر شویم. هپاتیت C اگر به موقع درمان نشود، در ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد مزمن شده و کبد را از بین می‌برد.
شیوه انتقال
انتقال از خون آلوده به ویروس که معمولا بر اثر تزریق خون آلوده ایجاد شده
انتقال از سوزن آلوده که بیشتر در معتادان تزریقی شایع است
از طریق تماس خون فرد آلوده با خون یا زخمی در بدن فردی دیگر
علائم بیماری
- دو هفته تا شش ماه دوره نهفتگی بیماری
- در ۸۰ درصد موارد بدون علائم
- تب
- خستگی
- کاهش اشتها
- تهوع و استفراغ
- درد شکمی
- تیرگی ادرار
- مدفوع رنگ‌پریده
- درد مفاصل
- زردی پوست و چشم‌ها
افراد در معرض خطر
- بیماران مبتلا به اچ. آی. وی (۵۰ درصد مبتلا به هپاتیت C).
- معتادان تزریقی ۳۰ درصد (یعنی از هر سه تا ۲۰نفر، یک نفر مبتلاست)
- افرادی که حتی یک بار وارد زندان شده‌اند
- افرادی که خالکوبی یا تتو انجام می‌دهند به‌ویژه در اماکن غیربهداشتی.
