فواید و عوارض مصرف آمپول فیتونادیون چیست؟ | آمپول فیتونادیون

آمپول فیتونادیون (PHYTONADIONE) ویتامین ۱ K یا برای پیشگیری و درمان اختلالات انعقادی شامل اختلالات در ساخت فاکتورهای II، VII، IX و X ناشی از کمبود ویتامین K یا اختلال در فعالیت متابولیک آن مصرف می گردد. فیتونادیون به منظور جلوگیری از بیماری خونریزی دهنده در نوزادان به هنگام تولد مصرف می شود. در پیشگیری و درمان بیماری خونریزی دهنده نوزادان، ضرر فیتونادیون کمتر از سایر ترکیبات مشابه ویتامین K است.

نام های تجاری: Aqua Mephyton, Mephyton, Phylloquinon, Konakion

موارد مصرف فیتونادیون

  • کمی پرومترومبین خون ناشی از سوء جذب ویتامین k یا دارودرمانی ؛ یا زمانیکه تجویز خورا کی مطلوب و ترشح صفرا نا کافی است
  • کمی پروترومبین خون ناشی از سوء جذب ویتامین k ، دارو درمانی ، یا زیادی ویتامین A
  • کمی پروترومبین خون ناشی از اثر داروهای ضد انعقاد خوراکی
  • جلوگیری از بیماری خونریزی دهنده در نوزادان
  • تشخیص افتراقی بیماری سلولی کبد یا انسداد صفراوی به عنوان منشاء کمی پروترومبین خون
  • پیشگیری از کمی پروترومبین خون مربوط به کمبود ویتامین k در تغذیه تام وریدی طولانی مدت

مکانیسم اثر فیتونادیون

این ویتامین تشکیل پروترومبین فعال در کبد (فاکتور II)، پروکانورتین (فاکتور VII)، جزء ترومبوپلاستین پلاسما یا فاکتور کریسمس (فاکتور IX) و فاکتور استوارت (فاکتور X) را که برای انعقاد طبیعی خون لازم هستند، تسریع می کند.

فارماکینتیک فیتونادیون

ویتامین K به سهولت ازمجرای گوارش (دوازدهه) جذب می شود. فیتونادیون برای جذب به املاح صفراوی نیاز دارد. متابولیسم این ویتامین کبدی است. زمان شروع اثر فیتونادیون از راه خوراکی ۶-۱۲ ساعت و از راه تزریقی ۱-۲ ساعت است. غلظت طبیعی فیتونادیون طی۱۲-۱۴ ساعت پس از مصرف به دست می آید. ویتامین K از راه صفرا و کلیه دفع می شود.

مقدار و موارد مصرف فیتونادیون

الف) کمی پروترومبین خون ناشی از سوء جذب ویتامین K یا دارو درمانی، یا زمانی که تجویز خوراکی مطلوب و ترشح صفرا ناکافی است.

  • بزرگسالان: مقدار mg/day 10-5 از راه خوراکی مصرف می‌ شود. مقدار مصرف بر حسب احتیاجات بیمار تنظیم می‌ شود.

ب) کمی پروترومبین خون ناشی از سوء جذب ویتامین K، دارو درمانی، یا زیادی ویتامین A.

  • بزرگسالان: مقدار ۲۵-۲ میلی گرم از راه خوراکی یا تزریق وریدی مصرف شده و در صورت لزوم این مقدار تکرار می‌ شود و تا مقدار ۵۰ میلی گرم افزایش می‌ یابد.
  • کودکان: مقدار دو میلی گرم از راه خوراکی یا تزریق وریدی مصرف می‌ شود. سرعت تزریق وریدی دارو برای کودکان و نوزادان نباید از mg/m2/min 3 و مقدار تام دارو نباید از ۵ میلی گرم تجاوز کند.

پ) کمی پروترومبین خون ناشی از اثر داروهای ضد انعقاد خوراکی.

  • بزرگسالان: مقدار ۱۰-۲٫۵ میلی گرم از راه خوراکی، تزریق زیر جلدی‌ یا تزریق عضلانی مصرف می‌ شود. در صورت لزوم ، بر اساس زمان پروترومبین، این مقدار ۴۸-۱۲ ساعت بعد از مصرف خوراکی یا ۸-۶ ساعت بعد از تزریق دارو تکرار می‌ شود. در مواقع اضطراری، مقدار ۵۰-۱۰ میلی گرم به آهستگی و با حداکثر سرعت mg/min 1 تزریق وریدی شده، و در صورت لزوم، هر ۸-۶ ساعت تکرار می‌ شود.

ت) جلوگیری از بیماری خونریزی دهنده در نوزادان.

  • نوزادان: مقدار ۱-۰٫۵ میلی گرم بلافاصله بعد از تولد تزریق زیر جلدی یا عضلانی می‌شود. در صورت لزوم، بخصوص اگر مادر در دوران بارداری از داروهای خوراکی ضد انعقاد استفاده کرده یا به مدت طولانی تحت درمان با داروهای ضد تشنج بوده باشد ، هر ۸-۶ ساعت این مقدار تکرار می‌ شود.

ث) تشخیص افتراقی بیماری سلولی کبد یا انسداد صفراوی به عنوان منشأ کمی پروترومبین خون.

  • بزرگسالان و کودکان: مقدار ۱۰ میلی گرم تزریق عضلانی یا زیر جلدی می‌ شود.

ج)‌ پیشگیری از کمی پروترومبین خون مربوط به کمبود ویتامین K در تغذیه تام وریدی طولانی مدت.

  • بزرگسالان: مقدار ۱۰-۵ میلی گرم هر هفته تزریق زیر جلدی یا عضلانی می‌ شود.
  • کودکان: مقدار ۵-۲ میلی گرم هر هفته تزریق زیر جلدی یا عضلانی می‌ شود.

چ) پیشگیری از کمی پروترومبین خون در شیر خوارانی که کمتر از mg/l 0.1 ویتامین K از شیر مادر یا جایگزین‌های شیر دریافت داشته‌اند.

  • شیرخواران:‌ هر ماه مقدار ۱ میلی گرم تزریق زیر جلدی یا عضلانی می‌ شود.

مصرف فیتونادیون در دوران بارداری و شیردهی

  • این دارو در سه ماهه اول و دوم بارداری گروه C و در سه ماهه سوم گروه X است.
  • با وجود ترشح ویتامین K1 در شیر، مصرف آن در دوران شیردهی مجاز می باشد.

موارد منع مصرف فیتونادیون

حساسیت مفرط به هریک از ترکیبات مشابه ویتامین k ، طی چند هفته آخر بارداری یا زایمان (فیتونادیون موجب بروز واکنشهای سمی در نوزادان می شود.)

عوارض جانبی فیتونادیون

  • اعصاب مرکزی: سردرد ،سرگیجه،حرکات تشنجی
  • قلبی-عروقی: نبض سریع و ضعیف ، آریتمی قلبی
  • پوست: بثورات آلرژیک،خارش ، کهیر ،ضایعات پوستی ناشی از تزریقات مکرر ، تعریق، برافروختگی ، اریتم
  • دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ
  • موضعی: درد ،تورم،هماتوم در محل تزریق
  • سایر عوارض: اسپاسم نایژه ای ،تنگی نفس،درد شبیه کرامپ
  • نوزادان: زیادی بیلیروبین خون،کرنیکتروس کشنده،کم خونی شدید همولیتیک

توجه: در صورت بروز واکنشهای آلرژیک یا واکنشهای شدید CNS ، باید مصرف دارو قطع شود.

تداخلات دارویی فیتونادیون

مصرف همزمان ویتامین K با داروهای ضدانعقاد خوراکی ممکن است اثرات این داروها را به علت افزایش ساخت کبدی فاکتورهای پیش انعقادی کاهش دهد.

هشدار ها در رابطه با فیتونادیون

۱٫ ویتامین K در بیماران مبتلا به عیب کارکبد باید با احتیاط مصرف شود.
۲٫ به دلیل خطر بروز واکنش های شدید شبه حساسیت مفرط در تزریق وریدی ویتامین K، تجویز این دارو از راه وریدی توصیه نمی شود.

توصیه های دارویی فیتونادیون

  • از مصرف سایر داروها بدون دستور پزشک باید خودداری شود، زیرا ممکن است اثرات ویتامین K را تغییر دهند.
  • این دارو نباید بیش از مقدار توصیه شده مصرف شود.
  • پزشک یا دندان پزشک را باید از مصرف این دارو مطلع نمود.

ملاحظات اختصاصی فیتونادیون

۱- اگر شدت بیماری امکان انفوزیون وریدی را می‌ دهد، می‌ توان دارو را با محلول نرمال سالین، ‌دکستروز پنج درصد یا دکستروز پنج درصد – نرمال سالین، مخلوط کرد. بیمار از نظر برافروختگی، ضعف، تاکیکاردی و کمی فشار خون پیگیری شود. شوک ممکن است بروز کند و منجر به مرگ شود.
۲- برای تعیین اثر بخشی دارو، زمان پروترومبین باید پیگیری شود.
۳- عدم پاسخ به درمان با و یتامین K ممکن است نشان دهنده اختلالات انعقادی یا آسیب غیر قابل برگشت کبدی باشد.
۴- مصرف مقادیر زیاد ویتامین K ممکن است درمان با دارو های خوراکی ضد انعقاد را به طور موقت مختل سازد؛ ممکن است مصرف مقادیر بیش تر داروهای خوراکی ضد انعقاد یا مصرف موقتی هپارین ضروری باشد.
۵- مصرف فیتونادیون در درمان بیماری خونریزی دهنده در نوزادان عوارض جانبی کمتری از ترکیبات مشابه دیگر ویتامین K را باعث می‌ شود. فیتونادیون یک داروی انتخابی برای درمان مصرف بیش از حد داروهای خورأکی ضدانعقاد خون است.
۶- برای جذب کافی فیتونادیون در بیماران مبتلا به کمبود صفرا، مصرف همزمان املاح صفرا ضروری است.

نکات قابل توصیه به بیمار برای مصرف فیتونادیون

۱- دارو را طبق دستور مصرف کنید و توسط پزشک خود به طور مرتب معاینه شوید. در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف دارو، به محض به یاد آوردن، آن را مصرف کنید، ‌اما اگر زمان مصرف نوبت بعدی نزدیک است، از دو برابر کردن مقدار مصرف خودداری نمایید. نوبتهای فراموش شده مصرف را اطلاع دهید.
۲- از مصرف فرآورده‌های بدون نسخه حاوی آسپیرین، سایر سالیسیلاتها یا داروهایی که ممکن است با اثر داروهای ضدانعقاد تداخل کنند و موجب کاهش یا افزایش اثر دارو شوند، خودداری کنید. قبل از شروع یا قطع مصرف هر نوع دارویی با پزشک مشورت کنید.
۳- مصرف روزانه سبزیجات (کلم، کاهو، اسفناج و دیگر سبزیجات)، ماهی، جگر، چای سبز یا گوجه فرنگی را تغییر ندهید. این غذاها حاوی ویتامین K بوده و مصرف میزان آنها اثر ضد انعقادی را تغییر می‌ دهد.
۴- پزشک یا دندانپزشک را از مصرف این ویتامین آگاه کنید.

نحوۀ نگهداری فیتونادیون

دور از نور و در دمای کمتر از ۳۰ درجه سانتی گراد نگهداری گردد.از یخ زدگی محافظت گردد.

۰ ۰ آرا
امتیازدهی به مقاله

ایمیل برای اطلاع رسانی
بهم خبر بده
guest
0 نظرات
Inline Feedbacks
نمایش تمام کامنتها
دکمه بازگشت به بالا