چرا آب دریاچه شور است؟
جدول یاب ، محمد سیمری : همه می دانند که آب اقیانوس، شور است! ولی چرا دریاچه ای که در خشکی محصور است، مانند دریاچه ی شور بزرگ در شمال ایالت یوتای آمریکا یا دریای خزر در شمال ایران، شور شده است؟ برای پاسخ گفتن به این چرا، بایستی ببینیم دریاچه ها چگونه تشکیل می شوند و چه دگرگونی هایی را از سر گذرانده اند.
دریاچه ها در اثر سرازیر شدن و جمع شدن آب در نقاط پست کره ی زمین تشکیل می شوند. بسیاری از دریاچه ها، به ویژه آنهایی که در نیمکره شمالی واقع هستند، به وسیله ی یخچال های طبیعی تشکیل می شوند. آب دریاچه بیشتر از ریزش باران و همچنین آب شدن برف ها تامین می شود. این آب از جوی ها، جویبارها، رودها، چشمه های زیر زمینی و همچنین آب های سطحی فراهم می شود و به دریاچه می ریزد. همراه با آب شیرین، مواد معدنی محلول در آب نیز وارد دریاچه می شود! این مواد محلول از خاک و سنگ هر منطقه به دریاچه برده می شود.
در نقاطی که آب و هوا خشک است، دریاچه ها به سرعت آب خود را در اثر تبخیر از دست می دهند! وقتی مقدار آبی که وارد دریاچه می شود، با مقدار آبی که تبخیر می شود برابر باشد، املاح معدنی و همچنین شور در دریاچه می ماند و این گونه دریاچه ها را شور می کند. شوری آب، با گذشت زمان، بیشتر نیز می شود!
دریاچه ی شور بزرگ یا دریای خزر نیز چنین وضعی دارد. املاح معدنی موجود در آن ها در طی قرون بر هم انباشته شده است و برای مثال دریاچه ی شور بزرگ در حال حاضر بیش از ۲۰ درصد املاح معدنی دارد که بخش عمده ی آن نمک معمولی است! در اثر این شوری فوق العاده، فقط و فقط میگو می تواند در این آب زندگی کند. این دریاچه بیش از ۱۲۰۰ متر از سطح دریا بالاتر است و در شمال غرب ایالت یوتا واقع شده است.
بحر المیت یا همان دریاچه ی متعفن که در مرر اسرائیل و اردن واقع شده است، مثال دیگری از یک دریاچه ی شور است! سطح این دریاچه نزدیک به ۳۵۰ متر از سطح اقیانوس ها پایین تر است. رودخانه ی اردن به این دریاچه می ریزد! ولی دریاچه بسته است. این وضع به اضافه ی بارندگی کم و همچنین تبخیر زیاد، باعث انباشت مواد و املاح معدنی در آن می شود. این دریاچه چیزی بیش از ۲۴ درصد مواد معدنی دارد که یک سوم آن، نمک معمولی است!
