چگونه کودک قد بلند داشته باشیم؟

محمد سیمری، اختصاصی جدول یاب

همیشه پدرها و مادرها می خواهند فرزندان شان قد بلندتری داشته باشند؛ چرا که فکر می کنند قد بلند، نشانه ی سلامت است و در این شرایط، در ورزش و همین طور دیگر زمینه های زندگی به موفقیت بیشتر منجر خواهد شد! قد بلند شدن کودکان تا حد زیادی به شما و مراقبت های شما بستگی دارد.

کوتاهی قد در اکثر موارد ناشی از عوامل فیزیولوژیک مانند علل سرشتی یا فامیلیال و یا به بیان واضح تر ژنتیک است، اما ممکن است به دنبال بیماری های مهم و قابل درمان نیز رخ دهد؛ علل پاتولوژیک کوتاهی قد شامل بیماری های مزمن گوارشی، بیماری های کلیوی، ریکتز، دیسپلاری استخوانی، اختلالات کروموزومی، بیماری های مختلف نظیر سوء تغذیه و بیماری های ریوی، بیماری های خونی و همچنین مشکلات روحی و روانی است.

عوامل موثر بر رشد کودکان شامل نژاد، عوامل هورمونی، عوامل جسمی و روانی هستند. برای رشد قدی ایده آل، کودک بایستی در سنین رشد از مواد غذایی مغذی بهره ببرد! موادی چون درشت مغذی‌ ها مانند مواد قندی، چربی‌ ها و پروتئین‌ ها که انرژی لازم برای سوخت و ساز بدن را تامین می‌ کنند و ریز مغذی ها مانند انواع ویتامین‌ ها و مواد معدنی مانند کلسیم، روی و منیزیم.

دقت داشته باشید پیروی از اصول تغذیه ای صحیح، بر روند رشد، نمو و سلامت قدی کودک تاثیر مستقیم دارد؛ یعنی این اتفاق می تواند موجب بلند قد تر شدن کودک و رسیدن به پتانسیل قدی ناشی از ژنتیک شود. به بیان ساده تر پیروی از یک رژیم غذایی متنوع و متعادل، شرط لازم برای دستیابی به حداکثر استعداد ژنتیک برای افزایش طول استخوان‌ ها است. پروتئین به خصوص نوع حیوانی آن از اجزای اصلی مورد نیاز برای رشد است؛ لازم به بیان است گوشت و تخم‌ مرغ منبع اصلی تامین پروتئین حیوانی هستند.

مصرف سبزی‌ و میوه‌، انواع ویتامین‌ و مواد معدنی به‌خصوص پیش ساز‌های ویتامین A در رژیم غذایی ضروری است و کمبود متوسط تا شدید ویتامین A مانع رشد مطلوب کودکان می‌ شود؛ منابع سرشار از ویتامین A عبارتند از اسفناج، زرد آلو، طالبی و دریافت کافی کلسیم که به ویژه در دوره رشد طولی استخوان‌ ها بسیار حائز اهمیت است.

پدرها و مادرها بایستی توجه داشته باشند که اگر چه تغذیه سالم در بیان خصوصیات ژنتیک فرزندشان اثر دارد، اما قد صفتی است که توسط ژن های به ارث رسیده از والدین و حتی تاثیر ویژگی های ژنتیک یک نسل قبل تر یعنی پدربزرگ ها و مادربزرگ ها، بیان می شود!توجه داشته باشید از میان عوامل گوناگون، هورمون ها اهمیت ویژه ای دارند. هورمون های موثر در رشد، گوناگون هستند؛ برای نمونه هورمون هایی چون هورمون تیروئید، هورمون رشد، هورمون های استروژن و همچنین آندروژن.

هورمون تیروئید تاثیرات خود بر رشد را از دوران جنینی شروع کرده و تا ۳ سالگی ادامه می دهد؛ به دلیل این که این هورمون نمی تواند از جفت عبور کند، اگر در مراحل جنینی اختلالی در تولید این هورمون به وجود آید، نوزاد از بدو تولد دچار کم کاری تیروئیدی و در نتیجه عقب ماندگی رشد جسمی و مغزی خواهد شد!ئامروزه یکی از آزمایش های مهم بدو تولد، اندازه گیری هورمون تیروئید است.

هورمون رشد از غده ای به نام هیپوفیر پیشین در مغز ترشح می شود. این هورمون باعث رشد بیشتر و تقویت استخوان ها می شود و مهم ترین عامل افزایش قد، در دوران رشدی هر فرد است. اگر چه میزان تولید هورمون رشد در بدن کاملا به مغز وابسته است، اما می توان با روش هایی تولید این هورمون را در مغز افزایش داد! برای افزایش ترشح هورمون رشد، سعی کنید کودک تان خواب کافی در طول شبانه روز داشته باشد و همچنین وعده های غذایی کم حجم و متعددتری به فرزندتان بدهید؛ زیرا خوردن غذاهایی که دارای قند بالا هستند، سبب ترشح انسولین بیشتر شده در نتیجه این قند تبدیل به چربی شده و اضافه وزن کودک تان را سبب خواهد شد و در نهایت تولید هورمون رشد در بدن کودک متوقف خواهد شد.

مطالعات جدید نشان داده است اغلب کودکان کوتاه قدی که با هورمون رشد درمان می‌ شوند، حدود ۵/۷ سانتی متر به قدشان اضافه می شود؛ با این وجود بیشتر این بچه‌ها در نهایت کوتاه‌ تر از همسالان خود می‌ مانند! این بررسی که توسط پزشکان دانشگاه ساوتهمپتون کشور انگلستان انجام شده است بیان می کند که شواهد مشخصی مبنی بر تاثیر درمان با هورمون رشد بر سلامت روانی یا اعتماد به نفس این گروه از کودکان کوتاه قد، وجود ندارد! و به عبارتی این نوع درمان تاثیری بر بهبود کیفیت زندگی بچه‌ های کوتاه قدی که میزان هورمون رشدشان طبیعی است، نخواهد داشت. جالب است بدانید درمان با هورمون رشد، برای اولین بار در آمریکا بین سال های ۱۹۸۰ تا ۱۹۹۰ میلادی برای جبران کمبود این هورمون در کودکانی که قادر به تولید کافی آن نیستند، پذیرفته شد.