گیاه دارویی آنغوزه را بیشتر بشناسید
گیاه تولید کننده آنغوزه به نامهای فارسی خوراکما، آنگوزاکما و کورن کما، بوته ای بزرگ، علفی و چند ساله است که ارتفاع آن گاهی به ۲/۵ متر میرسد. ساقه آن نسبتاً محکم و ضخیم با سطحی خشن است.
برگهای قاعده بزرگ و ضخیم هستند؛ به طوری که طول آنها تا ۶۰ سانتی متر میرسد. این برگها تقسیمات زیادی دارند به طوری که به قطعاتی (لوب دار) دندانه دار تبدیل میشوند.
گلهای این گیاه زردرنگ هستند و به صورت گل آذین چتری در انتهای ساقه قرار میگیرند.
میوه ها دوفندقه ای، بیضی شکل و تقریباً مسطح میباشند که روی هر کدام پنج خط وجود دارد و کناره ها بال مانند هستند. رنگ میوهها قهوه ای تیره است. از ریشه یا قاعده ساقه این گیاه بر اثر تیغ زدن ماده ای به نام اولئوگم رزین به دست میآید که به آنغوزه مشهور است. آنغوزه ابتدا شیری رنگ است و مزه ای تند و تلخ و نیز بوی بد و متعفنی دارد که تهوع آور است؛ به همین دلیل از قدیم به نام مدفوع شیطان معروف شده است. این گیاه در ایران (استان خراسان، بلوچستان، کرمان و نواحی جنوبی) وجود دارد.
تاریخچه
رزین آنغوزه به عنوان خلط آور، ضدنفخ، ضد اسپاسم روده ای و به صورت شیاف برای بهبود قولنج و همچنین سوسپانسیون آن برای فراری دادن سگ، گربه و دیگر حیوانات وحشی مورد توجه بوده است. مصرف آنغوزه خصوصا در میان آمریکاییهای آفریقایی ادامه دارد. آنغوزه برای درمان سرطان شکم، میخچه، پینه، ادرارآور، مسکن و محرک به کار میرفته است. در درمانهای عامیانه برای قطع قاعدگی، آسم، تشنج، خروسک، جنون و سرطان استفاده میشود. با این حال، اصلیترین کاربرد آن به صورت رایحه در عطریات میباشد.
این گیاه با طعمی قویتر از پیاز یا سیر به شکل گم رزین یا محلول همچنان در دسترس است. در داروخانه ها و فروشگاه های مواد غذایی سالم و محلی نیز به عنوان نگهدارنده یا ادویه به فروش میرسد. گاهی به میزان کم در برخی از شکلاتها، نوشابه ها، چاشنیها و سسها به کار میرود.
خواص آنغوزه
- برای کشتن کرمهای داخل باغچه هنگام آبیاری مقداری آنغوزه را در پارچهای گذاشته و داخل آب جلوی شیلنگ بگذارید.
- محرک نیروی جنسی است.
- ادرارآور و ضد سوزش ادرار است.
- برطرف کننده بلغم است.
- هضم کننده غذا است.
- درمان کننده رماتیسم و نقرس و سیاتیک است.
- برای درد کمر و مفاصل مفید است.
- درمان کننده امراض سینه از جمله آسم است.
- دم کرده انجدان رومی تمیزکننده خون کبد است.
- برای درمان تبها سودمند است.
- درمان کننده بواسیر
- برای درمان ذات الریه، برونشیت و سرفه و سرماخوردگی به کار میرود.
- خوردن انجدان باعث رفع سموم جانوران سمی میشود.
- کاهش دهنده فشار خون