گیاه خواری با «جشن خامخواری»
مهتاب دهقانی
در گاهشمار ایرانی، ۱۵ تیر برابر است با «جشن خامخواری» یا به روایت ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه، «عمس» یا «غفس» یا «خواره» که جشنی از جشنهای سُغد باستان بوده و از مراسم این جشن، دوری گزیدن از خوراک حیوانی و پختنیها را میتوان نام برد.
رژیم خامخواری در قرن ۲۰ طرفداران بیشتری یافت، پس از این که پزشکان ثابت کردند که رژیم غذایی که دارای میوه و سبزیجات باشد، قادر است بیماریهای بسیاری را بهبود بخشد. تا مدتها رژیم غذایی خامخواری را زیرمجموعهای از رژیم گیاهخواری به حساب میآوردند تا اینکه در سال ۱۹۷۵ میلادی، رژیم خامخواری به عنوان یک رژیم غذایی مستقل و متفاوت از گیاهخواری به ثبت رسید.
خامخواران عقیده دارند که غذاهای خام، حاوی آنزیمهایی هستند که عمل هضم غذا را در بدن تنظیم میکنند. همچنین حرارت دادن یا فریز نمودن غذا، این آنزیمها را نابود میکند. آنان معتقدند که مصرف غذا بدون وجود این آنزیمها در درازمدت، سبب مسمومیت بدن، زیادهروی در مصرف غذا و در نهایت منجر به چاقی میشود و همین طور غذاهای خام نسبت به غذاهای پخته، مواد مغذی بیشتری دارند.
تمامی شواهد تاریخی موجود در طبیعت، به گیاهخوار بودن ساختمان بدن انسان از آغاز پیدایش او دلالت دارند.
مزدک و مانی نیز که پس از زرتشت آمدند، خوردن گوشت حیوانات را غدغن کردند. در میان فیلسوفان یونان و روم باستان، اعتقاد به گیاهخواری قویتر بود. اولین چهره برجسته در میان آنان که به گیاهخواری معتقد بود، فیثاغورث است که در انتهای قرن ششم قبل از میلاد میزیست.
افلاطون هم در نوشتههایش نظریات تقریباً مشابهی با فیثاغورثیان ابراز میکند. پیروان فیثاغورث از انجیر و سبزیها و میوهها تغذیه میکردند. خود فیثاغورث که در صدسالگی مرد، در باب گوشتخواری گفته است: «خودتان را به خوراک چرکینی همچون گوشت، آلوده نکنید.»
پزشک نامدار ابوعلیسینا نیز از جمله طرفداران گیاه خواری بوده است.
خامخواران بر این باورند که اگر به عنوان مثال تخممرغ را خام بخورند، مواد مغذی آن به بدن میرسد در حالی که از نظر بهداشتی تخم مرغ خام میتواند برخی مواد مضر را نیز به بدن برساند و سلامتی را در معرض خطر قرار دهد و تنها در صورت پخته شدن این ماده غذایی است که آنزیمهای بدن پروتئین موجود در تخممرغ را دریافت میکنند.
یادگاری در خصوص تفاوتهای خامخواری و گیاهخواری بیان کرد: در رژیم گیاهخواری مواد غذایی گیاهی مصرف میشود و حسن آن در مقایسه با خامخواری این است که فرد گیاهخوار بواسطه فیبر زیادی که وارد بدن میکند، عملکرد تصفیهگرانهدر بدن، سلامت عروق و قلب را شاهد خواهد بود.
سلامت جسمی و روحی ارتباط مستقیم با تغذیه دارد، هرآنچه اعتدال در خورد و خوراک رعایت شود مسلماً سلامت بدن تضمین میشود و به تبع آن بیماری و هزینههای درمان کاهش مییابد.
در دنیای صنعتی امروز که افراد مشغلههای فراوانی دارند، گاهی تغذیه در اولویت قرار نمیگیرد و همین امر باعث میشود که در بین فعالیتهای روزانه تنها دقایقی کوتاه را آنهم بدون آرامش جسمی و فکری به خوردن اختصاص دهیم درحالیکه تغذیه از اهمیت ویژه ای برخوردار است و باید برای آن زمان گذاشت و طبق برنامهای درست و رژیمی همه جانبه و جامع همراه با تمامی مواد غذایی مورد نیاز بدن پیش رفت تا حداقل سلامت جسم حفظ شود.