آثار تاریخی شهر تبریز کدامند؟

مناطق دیدنی و تاریخی تبریز به قدری زیادند که در یک مقاله نمی گنجد و ما به معرفی ده مکان تاریخی و دیدنی این شهر باشکوه پرداختیم؛

۱- بازار تبریز

یکی از برجسته ترین نقاط سفر هر کسی به شهر تبریز گشت و گذار در بازار آن است. بازار تبریز یک کیلومتر مربع مساحت دارد و بزرگ ترین بازار سرپوشیده جهان است. یکی از زیباترین بازارهای ایران که در میراث تاریخی یونسکو نیز به ثبت جهانی رسیده است. بازار در زمان جاده ابریشم از اهمیت تجاری بالایی برخوردار بود و پس از آن در زمان پادشاهی صفویان رونق گرفت. این بازار در سال ۱۱۹۳ هجری قمری بر اثر زلزله با خاک یکسان شد اما طولی نکشید که  توسط نجفقلی خان دنبلی حاکم وقت تبریز بازسازی شد. در بازار مدرسه، مسجد و کاروان سراهای تاریخی زیادی وجود دارد که با نماهای آجری و گنبد ها و طاق های زیبا ساخته شده اند و بر جذابیت های آن افزوده اند.

۲- مسجد کبود یا مسجد جهانشاه (به زبان آذری ها گؤی مچید)

مسجد کبود در زمان ابومظفر جهانشاه قراقویونلو به دستور دخترش صالحه خانم در قرن نهم هجری بنا شد. متاسفانه این مسجد نیز در زلزله ۱۱۹۳ هجری قمری آسیب جدی دید، فقط ایوان و ورودی اصلی آن از تخریب زلزله در امان ماندند و اغلب قسمت های آن در ۵۰ سال گذشته بازسازی شدند. این باقی مانده ها هرچند ناچیز ولی شاهدی بر شکوه و زیبایی این مسجد هستند. روی کاشی های ایوان می توانید طرح های آبی پیچیده ای که مسجد کبود نامش را از آن گرفته است مشاهده کنید. درون مسجد انواع خطاطی های زیبا و هنرمندانه نیز وجود دارد. بازسازی کاشی کاری درونی و خارجی مسجد هنوز ادامه دارد.

۳- ارگ تبریز (علیشاه)

بنای اصلی ارگ به قرن هشتم میلادی برمی گردد. هدف از احداث آن ساخت مسجد بود که با فرو ریختن سقف هنگام ساخت و مرگ علیشاه نیمه کاره رها شد. در هنگام جنگ میان ایران و روسیه سال ۱۸۰۴ تا ۱۸۲۴ میلادی این سازه نیمه کاره را تبدیل به دیواره نظامی کردند. در سال های اخیر بیشتر قسمت های این سازه تخریب شدند. امروزه تنها دیوارهای شبستان باقی مانده است.

۴- مسجد جامع تبریز (مسجد جامع کبیری)

این بازار از زمان تاسیسش در دوران سلجوقیان، مسجد جامع شهر تبریز بوده و پیرامون آن بازار تبریز ساخته شده است. این مسجد قدیمی نیز مانند اکثر بناهای تبریز از زلزله های متعدد این شهر در امان نبوده و دچار خرابی هایی شده و چندین بار مورد بازسازی قرار گرفت است. در نتیجه آن چه امروز مشاهده می کنید ترکیب خاصی از معماری قدیم با جدید است. گلدسته های این مسجد مشهور در کنار کاشی کاری منحصر به فرد ورودی آن مشهورترین قسمت های آن هستند.

۵- موزه آذربایجان

این موزه در نزدیکی مسجد کبود واقع شده است. در سال ۱۳۰۷ هجری نمایشگاهی از سکه های تبریز برگزار شد پس از آن تا سال ۱۳۳۷ طول کشید تا این مکان تبدیل به موزه آذربایجان شود و سرانجام در سال ۱۳۴۱ ساختمان آن افتتاح شد. در این موزه ۱۲۰۰ شی عتیقه وجود دارد که تعداد اندکی از آن نمایش داده می شود. قدیمی ترین آن ها متعلق به عصر آهن است. موزه آذربایجان شهر تبریز دومین موزه باستان شناسی ایران پس از موزه ملی تهران است. در حال حاضر با سه سالن نمایش به ابعاد ۳۷ در ۱۲ متر و چند اتاق اداری و کتابخانه، یکی از بزرگترین موزه های کشور است.

۶- مقبره الشعرا (قبرستان سرخاب)

تاریخ این گورستان به پیش از قرن هشتم هجری بر می گردد. این گورستان نیز گرفتار گذر زمان و بلایای طبیعی شد و پس از تخریب ها تا سال ۱۳۵۰ هجری خورشیدی تقریبا متروکه شده بود. در آن سال مسابقه طراحی بنای آن برگزار شد. غلام رضا فرزان مهر توانست برنده مسابقه شود و هم اکنون طرح او یکی از نمادهای تبریز است. در هشتصد سال گذشته بیش از ۴۰۰ فرد نامی و عمدتا شاعر در این محل دفن شده اند که مشهورترین آن ها حکیم اسدی طوسی و سید محمد حسین شهریار است.

۷- پارک ایل گلی (شاه گلی)

شاه گولی به معنی استخر شاه ترجمه شده است. گول در زبان ترکی به معنی استخر است. عمق دریاچه این پارک ۱۲ متر است و امروزه در آن قایق سواری انجام می شود. این پارک ۷ کیلومتر با مرکز شهر تبریز فاصله داد و تاریخ احداث آن به زمان آق قویونلوها بازمی گردد. صفویان نیز پارک را گسترش دادند. اگر به دنبال گذراندن یک بعد از ظهر با آرامش کامل همراه خانواده، پیکنیک با دوستانتان یا حتی بازی کردن بدمینتون هستید این پارک را به شما پیشنهاد می کنیم.

۸- روستای کندوان

شهرت اصلی روستا به خاطر خانه هایی است که مانند لانه زنبور در دل کوه های آتشفشانی سهند جای گرفته اند. این بافت سنتی با ساخت خانه های مدرن تر روستایی گسترش یافته است. روستا تنها ۴۸ کیلومتر با شهر تبریز فاصله دارد و پیشنهاد می کنیم در سفر به تبریز از آن دیدن کنید. روستای کندوان بیش از ۷۰۰۰ سال قدمت دارد و به خاطر سبک معماری خاصش در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. خیلی ها این روستا را با کاپادوکیه در ترکیهمقایسه می کنند تفاوت اصلی آن ها در این است که آن شهر خالی از سکنه شده اما هنوز حدود ۱۱۷ خانوار درون این صخره ها زندگی می کنند. برای رسیدن به روستا حدود ۱ ساعت با ماشین راه در پیش دارید که قطعا از طی کردنش پشیمان نخواهید شد.

۹- کلیسای استفانوس مقدس

برای رسیدن به کلیسای استقانوس یک ساعت و نیم رانندگی در پیش دارید چرا که ساختمان آن در فاصله ۱۷ کیلومتری شهر جلفا کنار رود ارس قرار دارد. در زمان ساخت آن شک و تردید وجود دارد برخی آن را برای دوران اوائل مسیحیت می دانند و دسته دیگر قرن چهارم تا ششم هجری. بنای کلیسا نیز در زلزله های تبریز تخریب شد و صفویان مرمت آن را بر عهده گرفتند. کلیسا متعلق به ارمنی هاست و دومین کلیسای بزرگ آن ها در ایران به شمار می رود. آن ها در کلیسا مناسبت های خاصی را برگزار می کنند و در روز خاصی هزاران نفر برای اجرای مراسم می آیند.

۱۰- پارک کوهستانی عون بن علی (عینالی)

پیاده، با ماشین یا تله کابین فرقی نمی کند چطور به این جا بیایید کوه های عینالی به تمام بازدید کنندگانشان منظره ای فوق العاده از شهر تبریز را هدیه می دهند. حواستان باشد که هوای قله کوه سرد است و هنگام بازدید از آن لباس مناسب همراه داشته باشید. در این کوهستان دلپذیر یک فنجان چای کافی است تا روزتان کامل شود.

منبع: theculturetrip