آیا هر کسی می تواند صیغه ازدواج را بخواند؟ شرایط خواندن صیغه چیست؟
• صیغه ازدواج عبارت است از الفاظی که به واسطه آن زن و مرد به ازدواج یکدیگر در می‌آیند.
• به نظر بسیاری از فقیهان شیعه، صیغه ازدواج باید به عربی صحیح خوانده شود.
• صیغه ازدواج موقت شبیه صیغه ازدواج دائم است با این تفاوت که در صیغه موقت علاوه بر مهریه ، مدت ازدواج نیز باید بیان شود.
• گاهی اوقات صیغه ازدواج فقط برای محرمیت (بدون بهره جنسی) خوانده می‌شود که به آن صیغه محرمیت می‌گویند.
• در صحیح‌بودن چنین صیغه‌ای بین فقها اختلاف است.
• صیغه عقد ازدواج تنها با ایجاب و قبولی که به زبان آید، ثابت می‌شود و صرف رضایت باطنی کافی نیست.
• ایجاب به معنای پیشنهاد انجام یک معامله به شخص دیگر است.
• قبول نیز عبارت است از رضایت به پیشنهادی که برای آن معامله داده شده است.
الفاظ ایجاب که توسط زن خوانده می‌شود عبارت است از: «زَوَّجْتُکَ» یا «أنْکَحْتُکَ».
برخی از فقها لفظ «مَتَّعْتُکَ» را نیز ۳صحیح دانسته‌اند. الفاظ قبول که توسط مرد خوانده می‌شود عبارت است از: «قَبِلْتُ التَزْویج»، «قَبِلْتُ النِّکاح»، «قَبِلْتُ التَزْویج و النِّکاح» یا «تَزَوَّجْتُ».
اقسام صیغه ازدواج
صیغه عقد ازدواج بر دو قسم است:
دائم و موقت.
در صیغه عقد دائم تنها باید مهریه ذکر شود؛ اما در صیغه عقد موقت علاوه بر مهریه، مدت ازدواج نیز باید بیان شود.
آیا زن و مرد می توانند خودشان صیغه ازدواج را به فارسی بخوانند یا اینکه باید وکیل بگیرند تا عربی خوانده شود؟
آیات عظام امام، سیستانى، صافى، مکارم، نورى و وحید:
اگر نمى توانند خودشان به صورت عربى صحیح بخوانند، مى توانند به فارسى و یا هر زبان دیگرى صیغه را اجرا کنند ولى باید در همان زبان، لفظى را بگویند که معناى «زوجت» و «قبلت» را بفهماند و لازم نیست وکیل بگیرند.
آیات عظام تبریزى و فاضل:
اگر نمى توانند خودشان به صورت عربى صحیح بخوانند، چنانچه گرفتن وکیل برایشان ممکن باشد- بنابر احتیاط واجب – باید وکیل بگیرند و اگر ممکن نیست، مى توانند خودشان به زبان فارسى و یا هر زبان دیگرى صیغه را اجرا کنند؛ ولى باید در همان زبان، لفظى را بگویند که معناى «زوجت» و «قبلت» را بفهماند.
آیت الله بهجت:
خواندن عقد نکاح به زبان فارسى و یا هر زبان دیگرى جایز است؛ هر چند توانایى بر خواندن زبان عربى هم داشته باشند و وکیل گرفتن لازم نیست.
خودمان صیغه بخوانیم صحیح است؟
سلام علیکم : بله در صورتی که شرایط خواندن صیغه عقد موقت رعایت شود و دختر و پسر نیز شرایط عقد موقت را داشته باشند، خواندن صیغه توسط آنها مانعی ندارد.
شرایط عقد موقت:
• قبل از عقد مدت و مهریه معین شود.
• اگر دختر باکره است، به نظر مقام معظم رهبری، بنابراحتیاط واجب از پدر و در صورت فقدان پدر، از جد پدری اجازه گرفته شود، ولی اگر باکره نباشد و یا پدر و جد پدری نداشته باشد، نیازی به اجازه نیست.
• زن ممنوعیتی از ازدواج نداشته باشد، مثل اینکه در ایام عده از عقد نکاح دیگر نباشد.
شرایط خواندن صیغه عقد:
• بعد از آن که مدت و مهر را معین کردند، زن به عربی صحیح بگوید: “زَوَّجْتُکَ نَفْسی فِی الْمُدَّهِ الْمَعْلُومَهِ عَلى المَهْرِ المَعْلُوم” بعد بدون فاصله مرد بگوید: “قَبِلْتُ” صحیح است.
• هنگام خواندن صیغه ی عقد، قصد انشاء داشته باشند؛ یعنى ، زن با گفتن «زوجتک نفسى» قصدش این باشد که خود را زن او قرار دهد و مرد با گفتن «قبلت التزویج» زن بودن او را براى خود قبول نماید.
طریقه خواندن صیغه ازدواج موقت
مقدّمه ی۱: قبل از خواندن صیغه ی عقد موقت، ابتدا باید مهریه ای مشخص شود تا صیغه ی عقد صحیح باشد. حتّی اگر خانم بگوید مهریه نمی خوام، باز هم عقد صحیح نیست. لذا حتما باید مهریه ـ هر چند اندک ـ مشخص شود.
تذکر: مهریه باید به گونه ای باشد که ارزش مالی داشته و مقدار آن هم کاملا مشخص باشد. مثلا اگر می گویند مهریه یک جلد کلام الله مجید باشد، یا این قرآن کریم را همان موقع نشان دهندکه معلوم شود چه قرآنی منظور است و یا این که قیمت آن را مشخص کنند و بگویند: مهریه، یک جلد کلام الله مجید باشد، به قیمت (مثلا) ده هزار تومان.
اگر بگویند مهریه، دو شاخه گل رز باشد، در این صورت گل ارزش مالی دارد، اما هنوز مشخص نشده که این شاخه گل چه قیمتی باشد. روی همین حساب یا باید شاخه گل را همان زمان نشان دهند و بگویند: «همین شاخه گل» و یا این که بگویند: «دو شاخه گل رز به قیمت (مثلا) دو هزار تومان».
مقدّمه ی۲: برای صحیح بودن عقد موقت، باید قبل از خواندن صیغه ی عقد، مدت محرمیت به صورت دقیق مشخص شود. در این میان تفاوتی نمی کند که این مقدار اندک باشد (مثلا یک ساعت) یا زیاد باشد (مثلا بیست سال). اگر بگویند: «تا هر زمانی که دوست داستیم» یا «تا زمانی که در دانشگاه بودیم» یا «تا وقتی که یکدیگر را دوست داشتیم» در تمام این مثال ها به خاطر مجهول بودن زمان عقد، صیغه ی محرمیت باطل است.
مقدّمه ی۳: یکی از شرایط اساسی برای ازدواج دختر باکره اذن پدر یا پدر بزرگ پدری است.
روش ها مختلف برای خواندن صیغه عقد موقت:
روش اوّل: عاقد، شخص ثالث است.
• اگر عاقد شخص دیگری باشد، ابتدا باید از هر دو طرف برای خواندن صیغه ی عقد وکالت بگیرد و بعد از آن، صیغه را این گونه بخواند:
• فرض کنید که نام خانم «فاطمه» است و نام آقا هم «علی». در این صورت:
• به وکالت از خانم بگوید: زَوَّجتُ مُوکِّلَتی (فاطمۀ) مُوَکَّلی (علی) فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ عَلَی المَهر المَعلُوم»
• پس به وکالت از آقا بگوید: «قَبِلتُ التَّزویجَ لِمُوَکِّلی (علی)
معنی صیغه:
• موُکّل خودم «فاطمه» را به تزویج «علی» در آوردم، در مدت مشخص و با مهریه ی مشخص
• قبول کردم این ازدواج را.
روش دوم: عاقد، خود زن و مرد هستند.
• اگر آقا و خانم هر کدام بخواهند صیغه ی مربوط به خود را بخوانند، این گونه بگویند:
• ابتدا خانم می گوید: «زَوَّجتُکَ نَفسِی فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهرِالمَعلُوم»
• بعد بلافاصله آقا بگوید: «قَبِلتُ التَّزویجَ»
معنی صیغه:
• خانم می گوید: تو را به زوجیت خود درآوردم، در مدّت مشخص و با مهریه ی مشخص.
• آقا می گوید: قبول کردم این زوجیت را.
روش سوم: عاقد، خود داماد است.
• اگر آقا از خانم وکالت بگیرد که خودش صیغه ی عقد را بخواند، این گونه بگوید:
• ابتدا به وکالت از خانم بگوید: «زَوَّجتُ مُوَکِّلَتِی (فاطمۀ) نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم»
• بعد بلافاصله برای خودش بگوید: «قَبِلتُ التَّزویج»
معنی صیغه:
• موکلم فاطمه را به ازدواج خودم در آوردم، در مدّت معلوم و با مهر معلوم
• قبول کردم این ازدواج را.
روش چهارم: عاقد، خود عروس است.
• اگر خانم از آقا وکالت بگیرد که خودش صیغه ی عقد را بخواند، این گونه بگوید:
• ابتدا از طرف خود بگوید: «زَوَّجتُک نَفسِی، فِی المُدَّۀِ المَعلُومَۀِ، عَلَی المَهر المَعلُوم»
• بعد بلافاصله از طرف داماد (موکل خود) بگوید: «قَبِلتُ التزویج لموکِّلی (علی)»
معنی صیغه:
• خودم را به ازدواج تو درآوردم در مدت معلوم با مهر معلوم
• قبول کردم این تزویج را از طرف موکلم.
توجه: کسانی که قصد دارند بعد از عقد موقت، با یکدیگر عقد دائم داشته باشند. باید قبل از خواندن عقد دائم، یا مدت عقد موقت تمام شده باشد و یا این که آقا بگوید: «مابقی مدت را به همسرم بخشیدم». اگر این کار را انجام ندهند، عقد دائم باطل است و با به اتمام رسیدن مدت عقد موقت، به یکدیگر نامحرم می شوند.
منبع: hamandishi
