کلسترول خون فرزندانمان از چه سنی باید آزمایش شود؟

کلسترول یک نوع چربی است که بدن ما می سازد و در برخی از مواد غذایی مصرفی وجود دارد. بدن ما برای آنکه عملکرد نرمالی داشته باشد باید مقدار کلسترول کنترل شده ای داشته باشد به این دلیل که کلسترول بیش از حد  توسط بدن مصرف نمی شود و در دیواره رگ ها رسوب می کند و باعث مسدود شدن رگ های خونی می شود و به همین علت کلسترول بالای خون خطرات بیماری های قلبی را افزایش می دهد.

چگونه می توانم از بروزبیماری قلبی ـ عروقی در فرزندانم جلوگیری کنم؟

دوران کودکی که به بزرگسالی منتهی می شود، زمان مناسبی برای بهبود رفتارهای تندرستی است. در حالی که هیچ کس نمی تواند تعهد کند که این رفتارها از بروز هر گونه بیماری پیشگیری می کنند. شواهد اساسی نشان می دهند که این رفتارها مفید هستند. هیچ عامل خطرزایی مسؤول ابتلاء به بیماری قلبی نیست. بنابراین توجه زیاد به سطح کلسترول، محدوده خطر را در فرزندتان به طور چشمگیری گسترش نخواهد داد.

بعضی از عوامل خطرآفرین مثل عوامل وراثت تغییرپذیر نیستند، اما بسیاری دگرگونیها در شیوه زندگی فرد، جهت پیشگیری از بروز بیماری قلبی ـ عروقی صورت می گیرند. والدین با تشویق کودکان به ورزش مداوم، حفظ وزن مناسب برای آنان و جلوگیری از سیگار کشیدنشان، به آنها کمک می کنند تا خطر افزایش کلسترول خون و پرفشاری خون را، همانند دیگر عوامل خطرزا، در بروز بیماری قلبی ـ عروقی کاهش دهند.

بیشتر متخصصان بر این عقیده اند که پیروی از یک رژیم کم چربی و سرشار از میوه، سبزیها و غلات برای حفظ تندرستی و پیشگیری از بیماری، بهترین روش است. بیماریهای قلبی ـ عروقی یکی از عوامل مرگ و میر در بزرگسالان است که بسیار مورد توجه بوده و پیشگیری از بروز آنها توصیه می شود.

آیا کلسترول خون فرزند من باید مورد آزمایش قرار گیرد؟

مقدار بالای کلسترول خون، عامل خطرزا و در عین حال قابل کنترل و مهمی جهت ابتلاء به بیماری قلبی در بزرگسالان است. به هر تقدیر، انتخاب تمام بچه ها یا فقط آنانی که در خانواده شان سابقه بیماری قلبی وجود دارد، موضوع بحث انگیزی را برای کنترل کلسترول خون ارائه می کنند.

انجمن بیماریهای کودکان در آمریکا روش «بیماریابی گزینشی» بچه های بیش از دو سال را که خطر پیشرفت بیماری قلبی ـ عروقی در آنها از طریق تاریخچه خانوادگی تشخیص داده می شود، تأیید می کند. جدول زیر بیان می کند کدام دسته از بچه ها ممکن است در معرض خطر باشند و چه نوع آزمایش خونی در موردشان باید انجام شود.

تمام مراکز بهداشتی با روش «غربالگری کلسترول خون انتخابی» موافق نیستند. تکیه بر مطالعات نشان می دهد که بسیاری از کودکان بدون داشتن سابقه بیماری ممکن است کلسترول بسیار زیادی داشته باشند و بعضی بر این عقیده اند که در تمام کودکان میزان کلسترول خون باید اندازه گیری شود.

غربالگری کلسترول خون

متخصصان دیگر نگران این موضوع هستند که به کودکان به طرز نادرست و غیر منصفانه ای بر چسب «در معرض خطر زیاد» زده می شود، در صورتی که چنین نیست.

کلسترول خون در دوران کودکی، حتی اگر بالا باشد به ندرت باعث بروز مشکل حادّی می شود. بدون مشورت با یک پزشک، ممکن است آزمایش باعث نگرانی بیش از حد والدین و کودکان در مورد میزان کلسترول خون گردد. اگرچه شجره نامه مثبت خانوادگی، تمام کودکانی را که دارای کلسترول بالا هستند، مشخص نمی کند ولی به عنوان بهترین شاخص برای مقدار افزایش یافته کلسترول خون و در نتیجه خطر رو به تزاید در زندگی شمرده می شود.

چگونه می توان مانع افزایش کلسترول خون در کودکان شد یا آن را معالجه نمود؟

در کودکان نیز همانند بزرگسالان، رژیم غذایی در جلوگیری یا درمان این مشکل مؤثر است. انجمن بیماریهای مربوط به تغذیه کودکان در آمریکا توصیه می کند که تمامی کودکان سالم دو ساله و بزرگتر از آن، یک رژیم غذایی با کالری حاصل از چربی به میزان تقریبی ۳۰% را رعایت کنند. آنها پیشنهاد می کنند که بزرگسالان تندرست نیز همین توصیه را به کار بندند.

برای کودکان سالم دوساله و بزرگتر، تعادل تغذیه ای باید از طریق خوردن مقدار زیادی غذا حاصل شود و انرژی جهت رشد آنان کافی باشد. به همراه رژیم غذایی، ورزش و پرهیز از چاقی نیز به کودکان کمک می کند تا از پیشرفت بیماری قلبی ـ عروقی ممانعت به عمل آورند.

میزان کلسترول خون فرزند من چقدر باید باشد؟

سطح بهینه کلسترول کلی و کلسترول بد (ال.دی.ان) هنوز نامعلوم است. بر اساس تحقیقات موجود، انجمن بیماریهای قلبی در آمریکا سطح مشخصی را برای کودکان تعیین کرده است که در جدول زیر مشخص شده است.

حد\کلسترول کلی خون(میلی گرم)\کلسترول بد(میلی گرم)

قابل قبول\۲۱۷۰\۲۱۱۰

میانه\۱۹۹ ـ ۱۷۰\۱۲۹ ـ ۱۱۰

بالا\۲۰۰\۱۳۰

اگر سطح کلسترول خون فرزند شما بیش از این حد ماکزیمم است، باید توجه بیشتری به رژیم غذایی، ورزش و وزن بدن او معطوف دارید. هنوز جای بحث است که آیا میزان کلسترول زیاد در دوران کودکی، در سنین بزرگسالی نیز ادامه خواهد یافت یا خیر. در واقع، این عامل باید به عنوان علامت خطری در بررسی خطرات کسی که تندرستی کودکان را مورد تهدید قرار می دهد، در نظر گرفته شود.