چگونه می توانیم نسبت به مالیات قطعی اعتراض کنیم؟

مالیات قطعی همان چیزی است که اداره امور مالیاتی عملکرد مودیان مالیاتی را بررسی کرده و برطبق قانون اساسی، مالیاتی را برای آن ها مشخص کرده و طی برگه تشخیص به مودی ابلاغ می کند. شخص مودی در صورتی که تشخیص دهد بیشتر از میزان درآمد او مالیات تعیین کرده اند یا این مقدار مالیات برخلاف مقررات است می تواند به برگه مالیاتی اعتراض کرده و برای حل اختلاف به هیات حل اختلاف مراجعه کند.

البته در برخی موارد مودی رای و نظر هیئت حل اختلاف را می پذیرد و نسبت به آن تمکین می کند و در برخی موارد درست عکس جریان اتفاق می افتد و مودی رای و نظر آن ها را نمی پذیرد و درخواست تجدیدنظر نسبت به مقدار مالیات مشخص شده را می دهد.

بنابراین مودی می تواند به هیات تجدید نظر مراجعه کرده و مراتب اعتراض خود را نسبت به رای صادره اعلام کند.

توجه داشته باشید که رای این هیئات لازم الاجراست و اداره مالیاتی می تواند رای این هیئت را اجرا کند.

در صورتی که مودی رای هیئت حل اختلاف را قبول نداشته باشد، هم شخص مودی و هم اداره امور مالیاتی موظف هستند که براساس ماده ۲۵۱ قانون مالیات های مستقیم بهشورای عالی مالیاتی شکایت کرده و درخواست نقض رای و تجدیدنظر در رقم مالیاتی را بدهند و این کار ظرف مدت ۱ ماه و پس از ابلاغ رای قطعی هیات حل اختلاف مالیاتی مستقیم و به استناد عدم رعایت قوانین و مقررات موضوعه باید انجام پذیرد.

حال اگر مودی در مدت یک ماه نسبت به رقم مالیاتی خود اعتراض نکرد یا به اسنادی دست یافته که می تواند رای امور مالیاتی صادره را به نفع خود تغییر دهد چکار می تواند بکند ؟ برای اطلاعات بیشتر تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

مالیات قطعی چیست ؟

از جمله سرفصل‌های مرتبط با امور دارایی، برگ قطعی مالیات است که معمولا به نام مالیات قطعی نیز مطرح می‌شود.

قبل از تعریف کامل مالیات قطعی، لازم به توضیح است که مالیات تعیین شده برای یک مجموعه، در مرحله اول غیر قطعی و به نوعی بدوی است.

از این رو زمانی که این مالیات اعلام می‌شود، پرداخت کننده طبق قانون حق دارد از جزئیات آن آگاه باشد.

به عنوان مثال، چگونگی محاسبه مالیات بر اساس تراکنش‌ها و میزان دارایی و … به علاوه اسامی و مشخصات و منصب افراد بررسی و محاسبه کننده مالیات، اطلاعاتی هستند که پرداخت کننده قادر است آن‌ها را درخواست و در مدت زمان مشخصی دریافت کند.

ادعای مودی یا مالیات دهنده، اولین مرحله از تعیین مالیات را شکل می‌دهد. به این معنی که میزان مالیات محاسبه شده بر اساس اظهارنامه‌ای است که مودی تنظیم کرده و تحویل می‌دهد.

همین اظهارنامه نیز امکان اصلاح و بازبینی و تغییر البته بر اساس مقررات را دارد و تشخیص و تعیین مالیات بر اساس آخرین اظهارنامه ارائه شده، تراز مالی و دفاتر ثبت وی، محاسبه می شود.

مالیات تعیین شده در قالب «برگ تشخیص مالیات» به مودی ابلاغ می‌شود و از زمان ابلاغ، سی روز برای بازبینی محاسبات، کسب اطلاع از فرآیند محاسبه و همچنین اعتراض به عدد اعلام شده، فرصت دارد.

این میزان ابلاغی، هنوز قطعی نشده و در صورت اعتراض به آن، موضوع در هیات اختلاف مالیاتی، مطرح و بررسی می‌شود.

البته برای رسیدگی به اعتراض و اختلافات، هیات و گروه‌های دیگری نیز تعیین شده‌اند و تا زمانی که اختلاف به نتیجه نرسد، در در مورد آن رای قطعی صادر نمی‌شود.

به همین ترتیب، مالیات قطعی شده نیز بر اساس رای این مراجع اعلام می‌شود. یعنی با فرض این‌که اعتراض به هیات اختلاف مالیاتی بدوی برسد یا در هیات تجدید نظر بازبینی شود، رای هر کدام از آن‌ها در حکم مالیات قطعی خواهد بود.

در صورتی که مالیات دهنده پس از ابلاغ برگ تشخیص مالیات، به ارقام و نتیجه مندرج در آن هیچگ ونه اعتراضی نکند، همین ارقام به عنوان مالیات قطعی برای وی صادر می‌شوند.

مالیات قطعی ، به مثابه حکم قانونی است و مودی باید در اولین فرصت به پرداخت آن اقدام کند؛ چرا که از اینجا به بعد، عدم پرداخت به عنوان تخلف مالیاتی و بر علیه مودی مد نظر قرار می‌گیرد.

مرجع اصلی این مسائل، سازمان امور مالیاتی کشور است و در صورتی که پرداخت کننده از پرداخت مالیات قطعی سرپیچی کند، این سازمان اختیار و قدرت قانونی کافی برای برخورد اجرایی و اعمال جرائم سنگین را دارد.

بلوکه کردن حساب‌ها از جمله یکی از رایج‌ترین راهکارهای تنبیهی به شمار می‌رود.

اعتراض به مالیات قطعی

در شرایط خاص و زمانی که مهلت یک ماهه پس از ابلاغ برگ تشخیص گذشته باشد و رای هیات بدوی مورد تائید نباشد، باز هم روش‌های دیگری برای اعتراض وجود دارد.

لازم به تاکید است که اعتراض به مالیات قطعی بدون طی کردن مراحل اعتراض به برگ تشخیص و هیات بدوی، امکان‌پذیر نخواهد بود.

نکته مهم دیگری که در اینجا نباید فراموش کرد، امکان شکایت دو طرفه هم از سوی مودی و هم از سوی کارشناس اداره مالیات است.

به عبارت دیگر، هم مودی و هم کارشناس می‌توانند نسبت به میزان مالیات قطعی اقامه اعتراض کنند. ماده ۲۵۱ قانون مالیات‌های مستقیم، مرجع شناخته‌شده‌ای برای این شرایط محسوب می‌شود.

از جمله یکی از روش‌های اعتراض به مالیات قطعی، طرح در شورای عالی امور مالیاتی است. سی روز پس از صدور رای مالیات قطعی در هیات، شکایت مودی یا کارشناس از رقم قطعی شده در این شورا بررسی می‌شود.

گاهی حتی ممکن است پس از صدور رای این شورا نیز، مودی یا کارشناس بتوانند به اسناد جدیدی دست پیدا کنند یا متوجه اشتباهی در محاسبه رای نهایی شوند.

در این صورت یکی از قوی‌ترین شیوه‌ها، مکاتبه با وزیر امور اقتصادی و دارایی و درخواست تشکیل هیات سه نفره رسیدگی خواهد بود!

این هیات به انتخاب وزیر و برای بررسی نهایی گلایه مودی یا کارشناس تشکیل می‌شود و نظر آن‌ها، از اعتبار بسیار بالایی برخوردار است.

برای رسیدگی این هیات سه نفره، کل مدارک و مستندات باید بدون نقص ارسال شود و ارسال مدارک جدید پس از مهلت مقرر، امکان‌پذیر نخواهد بود.

البته طرح شکایت و اعتراض در دیوان عدالت اداری نیز یکی دیگر از مراحل بازبینی حکم مالیات قطعی است و با توجه به حساسیت و لازم‌الاجرا بودن نظر دیوان، بهتر است کلیه مستندات با نظر و مشورت وکیل مجرب به این مرجع رسیدگی تحویل شود.

راهکارهای متعددی برای اعتراض به برگ قطعی مالیات وضع شده وجود دارد. همچنین برخی افراد راه‌های ارائه شده در اینجا را نامعتبر می دانندو نامه زدن به ضخص وزیر را بیهوده می دانند.

هرچند تفکرات زیادی در این موضوع وجود دارد، با این حال به نظر می رسد کسب اطلاع و آگاهی از سازمان امور مالیاتی بهترین شیوه باشد.

همچنین بهتر است توجه داشته باشید تا در زمان مقرر شده برای اعتراض های اولیه بدون فوق وقت مدارک اعتراض خود را ارسال کنید.

در این صورت کمتر ممکن است دچار مشکلات خاص شوید.

هیات حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر

در اصلاحات قانون مالیات های مستقیم در سال ۱۳۸۰ ماده ۲۴۷ از مواد قانون مالیات ها حذف گردید و در واقع رسیدگی هیئت های حل اختلاف به صورت یک مرحله ای درآمد و اعتراض به آرای هیئت حل اختلاف فقط قابل رسیدگی در شورای عالی مالیاتی گردید.

لیکن به موجب ماده واحده قانون الحاق یک ماده به عنوان ماده۲۴۷ به قانون مالیات های مستقیم در تاریخ ۱۳۸۸/۲/۲۰این ماده مجددا احیا گردید و به موجب آن در صورتی که آرای هیات های حل اختلاف بدوی ظرف بیست روز پس از ابلاغ (مطابق ماده ۲۰۳) مورد اعتراض کتبی مودی یا ماموران مالیاتی قرار گیرد، قابل رسیدگی در هیئت حل اختلاف تجدید نظر خواهد بود.

نظر به این که رسیدگی های مقرر در شورای عالی مالیاتی یا دیوان عدالت اداری بسیار بطئی و طولانی است، قانون گذار پیش بینی نموده است که بسیاری از اختلافات مالیاتی در همان مراحل اول حل و فصل گردد.

این راه حل، هم برای دستگاه مالیاتی سودمند است و هم مودیان مالیاتی، زیرا دستگاه مالیاتی هرچه سریع تر بهوصول مالیات می پردازد و وضعیت مودی نیز روشن وشفاف می گردد.

شورای عالی مالیاتی

هر گاه مودی یا اداره امور مالیاتی در موعد مقرر نسبت به رأی قطعی هیأت حل اختلاف مالیاتی شکایت داشته باشد، مرجع رسیدگی به آن شورای عالی مالیاتی می باشد.

این شورا به شکایات مطروحه که با دلایل و یا ارائه اسناد و مدارک صراحتا یا تلویحا ادعای نقض قوانین و مقررات موضوعه یا ادعای نقص رسیدگی شده باشد،

بدون ورود به ماهیت امر صرفا از لحاظ رعایت تشریفات و کامل بودن رسیدگی های قانونی و مطابقت مورد با قوانین و مقررات موضوعه به موضوع رسیدگی و مستندا به جهات و اسباب و دلایل قانونی رأی مقتضی بر نقض آرای هیأتهای حل اختلاف مالیاتی و یا رد شکایت مزبور صادر می نماید.

هیئت مقرر در ماده ۲۵۱ مکرر

این مرجع رسیدگی به عنوان یکی از طرق شکایت فوق العاده رسیدگی به شکایات از مالیات های قطعی می باشد که به علت انقضای مهلت های اعتراض قابل طرح در مرجع دیگری نیست.

دستور رسیدگی در این مرجع که با وزیر امور اقتصادی و دارایی می باشد به هیئتی مرکب از سه نفر به انتخاب وزیر ارجاع می گردد. رای اکثریت قطعی و لازم الاجرا می باشد.

لازم به ذکر می باشد که آرای این هیئت قابل شکایت در دیوان عدالت اداری کشور می باشد.