اهدای خون چه عوارضی به همراه دارد؟
محمد سیمری ؛ اختصاصی جدول یاب
به طور متوسط هر فرد بزرگسال، ۴.۵ تا ۵.۵ لیتر خون در بدن خود دارد؛ همچنین زنان نسبت به مردان خون کم تری دارند! متاسقانه سالانه تعداد افراد بیشماری نیاز به دریافت خون و محصولات خونی برای ادامه ی زندگی خود دارند.
چندین سالی است که موضوع اهدای خون در کشور ما، به اتفاقی همگانی و حمایتی از سوی مردم تبدیل شده است! اهدای خون می تواند منجر به کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی، انواع بیماری های سرطان و نیز تقویت بدن و اندام های بدن شود. براساس تحقیقی که بر روی ۱۲۰۰ نفر در محدوده ی سنی ۴۳ الی ۶۱ سال انجام شد، پزشکان متخصص دریافتند افرادی که به طور متوسط هر شش ماه یک بار خون اهدا کرده اند، کم ترین سابقه را در بروز حملات قلبی و مغزی و ابتلا به انواع سرطان ها داشته اند!
همچنین لازم است بدانید اهدای خون سبب کاهش وزن می شود! هر بار اهدای خون در حدود ۶۵ کالری انرژی می سوزاند که این عددی قابل تامل و ارزشمند است. در نتیجه می توان گفت افرادی که می خواهند لاغر شوند، می توانند در صورت عدم ابتلا به بیماری خاص و یا ممنوعیت اهدای خون، از این روش برای کاهش وزن خود و رسیدن به تناسب اندام استفاده کنند.
همچنین آهن ماده ای معدنی است که بدن برای تولید گلبول های قرمز خون به آن نیاز دارد؛ اما با این وجود، مقدار بیش از حد ماده ی معدنی آهن، می تواند برای سلامت فرد مضر باشد. آهن بیش از میزان موردنیاز می تواند به اندام های مختلف بدن همچون کبد و قلب تاثیر بگذارد و بر نحوه ی کارکرد صحیح آن ها دچار مشکل نماید.
بد نیست بدانید همانطور که بسیاری از خوراکی ها و مواد غذایی گوناگون در کنار فواید خود، عوارضی را نیز دارند؛ اهدای خون نیز در کنار فواید بسیار قابل توجه خود، دارای برخی عوارض جانبی می باشد.
شعار “اهدای خون سالم، اهدای زندگی” یعنی بیماران به خون سالم شما نیاز دارند، نه خون بیمار شما!
دقت داشته باشید تمام افراد نمی توانند خون خود را اهدا نمایند! زیرا ممکن است خطر ایجاد بیماری های عفونی قابل انتقال از طریق خون افزایش یابد. در بیان واضح تر می توان گفت عفونت های قابل انتقال از طریق خون، یعنی آن دسته از بیماری های عفونی که با تزریق خون فرد آلوده به فرد دیگر منتقل می شود. چنانچه فرد متقاضی اهدای خون، بتواند تمام صلاحیت های مورد نیاز را کسب کند، قادر به اهدای خون خواهد بود.
اما اگر فرد متقاضی اهدای خون، حتی یکی از صلاحیت های مورد نیاز را نیز نداشته باشد، بایستی در زمان های دیگری برای انجام این کار اقدام نماید و یا حتی در صورت وجود عفونتی خاص در خون خود، تحت درمان ها و مراقبت های پزشکی قرار گیرد؛ و پس از کسب سلامتی کامل، به اهدای خون خود مبادرت ورزد.
اهدای خون می تواند برخی عواض را نیز به همراه داشته باشد؛ عوارضی چون احساس سرگیجه، احساس ضعف، سبکی سر، احساس حالت تهوع و استفراغ و…
سرگیجه یکی از شایع ترین عوارض جانبی اهدای خون است؛ سرگیجه یک اتفاق طبیعی است که در اثر از دست دادن مقداری خون در بدن فرد اهدا کننده رخ می دهد. چنانچه اهدای خون دچار سرگیجه شدید، می توانید دراز بکشید و کمی استراحت کنید. همچنین چنانچه سطح آهن خون فرد اهدا کننده پس از اهدای خون، خیلی پایین باشد، می تواند مصرف غذاهای غنی از ماده ی معدنی آهن را افزایش دهد! غذاهایی غنی از ماده ی معدنی آهن همچون گوشت قرمز، اسفناج تازه و نیز آب میوه های طبیعی غنی از آهن و غلات و…
از دیگر عوارض جانبی اهدای خون، بروز هماتوم است. اما شاید این سوال پیش آید که هماتوم چیست؟ هماتوم عبارت است از کبودی ناشی از ورود سوزن به داخل رگ و ایجاد خونریزی محدود در آن ناحیه. توجه داشته باشید این کبودی ها به طور معمول پس از هر گونه خون گیری اتفاق می افتند و نگران کننده نیستند؛ بروز هماتوم کاملا موقتی است و به طور معمول، حداکثر پس از ۳۶ ساعت ناپدید می شوند!
البته لازم است بدانید تمامی این علایم به طور معمول در طی سه روز پس از اهدای خون، تمام می شوند. به طور معمول میزان خونی که در فرآیند اهدای خون از بدن خارج می شود، حدود ۲۵۰ الی ۵۰۰ سی سی است.
