تفاوت های فرش دستبافت و فرش ماشینی چیست؟

محمد سیمری ، اختصاصی جدول یاب

فرش ماشینی با عمری تقریبا ۴۰ ساله، با بهره گیری از الیاف انسان ساخته یا همان ابریشم مصنوعی تولید می شود. جالب است بدانید تنها چند سالی می شود که خرید فرش ماشینی در میان مردم ایران رایج شده است؛ اما در این بین، به هیچ وجه نمی توان اصالت هنر فرش دستبافت را نادیده گرفت! فرش ماشینی انواع گوناگونی دارد؛ فرش های ماشینی موجود در بازار معمولا ۵۰۰، ۷۰۰، ۹۰۰، ۱۰۰۰ و ۱۱۰۰ شانه و با تراکم های ۱۰۰۰، ۱۲۰۰، ۱۴۰۰، ۱۷۰۰، ۲۰۰۰، ۲۲۵۰، ۲۷۵۰ هستند. چنانچه شما به زیبایی فرش اهمیت می دهید، بایستی فرشی را انتخاب نمایید که شانه و تراکم بیشتری دارد! اما چنانچه می خواهید فرش خریداری شده توسط شما دوام بیشتری داشته باشد، برخی فرش های ۵۰۰ شانه با تراکم ۱۲۰۰ یا ۱۰۰۰ مناسب تر هستند.

شاید این سوال برای تان پیش آید که چرا فرش های ۷۰۰ شانه، دوام کمتری دارند؟ در پاسخ بایستی گفت به این دلیل که نخ آن ها لطیف تر بوده و کمی نازک تر هستند

یکی از مهم ترین نکات در خرید فرش های ماشینی این است که به هیچ وجه فرش ماشینی با جنس نخ پلاستیکی خریداری ننماییم؛ چرا که مو، خرده مواد و… را به به آسانی به خود جذب می کند و اذیت کننده خواهد بود. همچنین یکی از موضوعاتی که در ایران مطرح است، این است که فرش های ماشینی حساسیت زا هستند! توجه داشته باشید در ایران برای بافت فرش های ماشینی، از متریال آکرولیک استفاده می شود؛ آکرولیک هم پرز می دهد و هم حساسیت زا است! بنابراین اگر چه مستعد ابتلا به حساسیت هستید، سراغ فرش های ماشینی نروید. جالب است بدانید در دیگر کشورها از متریال BCF استفاده می کنند که هم ارزان است و هم احتمال کمتری برای ابتلا به حساسیت در اثر تماس با آن وجود دارد.

فرش ماشینی بهتر است یا فرش دستبافت؟

یک فرش دستبافت و یک فرش ماشینی، ممکن است در نگاهی ساده تا حدودی مشابه یکدیگر باشند. اما با دقت و توجه بیشتر می توان الیاف اختصاصی فرش دستبافت را با عمق اضافی و خصوصیات منحصر به فرد خود تشخیص داد! جنس فرش دستبافت از متریال نخ ابریشم و پشم طبیعی می باشد؛ دقت داشته باشید که این مواد با طبیعت سازگاری دارند. اما در ساخت فرش ماشینی از الیاف مصنوعی گوناگونی مانند نایلون و پلی استر استفاده می شود که هم حساسیت زا بوده و هم باعث بروز آلرژی پوستی می شود، رنگ ها آن ها بعد از چندسال استفاده از شادابی خود می افتد و اینکه به خاطر مصنوعی بودن الیاف، گردوخاک را بیشتر از نوع دستباف به خود میگیرند و زودتر کثیف می شوند.

توجه داشته باشید چنانچه به خوبی از یک فرش دستبافت مراقب شود، هیچ وقت شفافیت رنگ خود را از دست نمی دهد؛ از این رو به سبب طبیعی بودن الیاف، فرش دستبافت باعث بروز هیچ گونه بیماری و یا مشکلی نمی شود. فرش دستبافت تنها کف پوشی است که بر اثر پا خوردن های پی در پی، نور و حتی شست و شو زیبایی آن مضاعف می گردد و هیچ گاه چشم نوازی و ارزش خود را از دست نمی دهد! به ویژه اگر که این فرش دستبافت با استفاده از مواد رنگ زای طبیعی رنگ شده باشد. اما در فرش ماشینی، شکل ظاهری بافت های رویی فرش به صورت پوک و پرزدار است که پس از مدتی این حالت پوکی و یا پف دار می خوابد و پرز روی آن، براساس رفت و آمد مکرر بر روی آن، می تواند در هوا پخش شده و سلامت افراد را تهدید کند.

نکته ی مهم دیگر این است که اگر چه فرش ماشینی را از قسمت پشت آن بررسی کنیم، خواهیم دید که تار و پود این فرش به صورت بسیار مرتب، منسجم و یکپارچه شبکه بندی شده است و به هنگام دست کشیدن بر روی پشت فرش ماشینی، حالت زبری خاصی را احساس خواهیم کرد. اما در فرش دستبافت، گره‌ ها کمی ناهموار هستند و یکنواختی کاملی ندارند؛ حتی برخی گره‌ ها ممکن است بزرگتر باشند و برخی دیگر ممکن است کوچکتر!

در انتها توصیه می کنیم چنانچه شما به دنبال فرشی برای استفاده ی کوتاه مدت و همچنین با قیمتی ارزان هستید، یک فرش ماشینی انتخاب مناسبی برای شما خواهد بود؛ اما چنانچه در پی یافتن فرشی با طول عمر بالا و همچنین ظاهری منحصر به فرد برای خانه خود هستید، بهتر است سرمایه ی خود را صرف خرید یک فرش دستبافت و با کیفیت نمایید.