کارهای سخت و زیان آور کدام مشاغل هستند؟
محمد سیمری ؛ اختصاصی جدول یاب
افراد یک جامعه، برای تامین زندگی خود و برطرف کردن نیازها و… به انجام فعالیت های اقتصادی و کاری مشغول هستند؛ اما در این بین برخی از افراد برخلاف دیگران، با انجام فعالیت ها و کارهایی دشوارتر و گاه خطرناک رو در رو هستند. به این فعالیت ها و کارها، مشاغل و کارهای سخت و زیان آور گفته می شود.
برای توضیح بهتر و واضح تر مشاغل و کارهای سخت و زیان آور می توان گفت در این دسته از مشاغل، عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و نیز بیولوژیکی محیط کار غیر استاندارد می باشد! این غیر استاندارد بودن محیط کار سبب می شود تا فرد در خطر دچار شدن به تنش هایی به مراتب بالاتر از ظرفیت های طبیعی جسمی و روانی بدن خود باشد. تنش هایی که گاه ممکن است کاهش قدرت شنوایی، ضعف قدرت بینایی، بروز آسیب های جسمی و حرکتی، بروز مشکلات تنفسی، بروز مشکلات قلبی و عروقی، بروز فشارهای روانی و عصبی و… را به همراه داشته باشد.
البته لازم به بیان است سر و کار داشتن افراد با مواد خطرناک شیمیایی، مواد خطرناک رادیواکتیو و همچنین مشاغل دارای سر و صدا و نیز آلایندگی بسیار زیاد در ردیف مشاغل سخت و زیان آور قرار دارند.
دقت داشته باشید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشاغل و کارهای سخت و زیان آور به دو دسته تقسیم بندی می نماید؛ دسته ی اول مشاغل و کارهایی که می توان با بکارگیری تمهیدات بهداشتی و ایمنی و همچنین بهره گیری از تدابیر فنی مناسب، سختی و زیان آوری آن ها را حذف کرد و دسته ی دوم، مشاغل و کارهایی که با بکارگیری تمهیدات بهداشتی و ایمنی و همچنین بهره گیری از تدابیر فنی، سختی و زیان آوری آن ها کاهش می یابد اما ولی همواره احتمال بروز خطر و آسیب وجود دارد.
بایستی بدانید تعیین نوع سخت و زیان آور بودن مشاغل و کارها، توسط وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان بیمه تامین اجتماعی در هر کارگاه با بررسی سوابق، انجام بازدیدهای گوناگون و نیز بررسی شرایط کار توسط کارشناسان بهداشت حرفه ای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بازرسان کار وزارت کار و امور اجتماعی و با تایید توسط کمیته های بدوی و تجدید نظر استانی موضوع این آیین نامه انجام می گیرد.
شاید این سوال برای تان پیش آید که آیا این افراد حقوق بیشتری در مقایسه با سایر افراد دریافت می کنند؟
در پاسخ بایستی گفت قانون کار در مواد ۵۲ و ۶۵ از فوانین خود می گوید چنانچه کارگاه دارای طرح طبقه بندی مشاغل باشد، فوق العاده سختی کار با توجه به ماهیت شغل و یا محیط کار به فرد و یا افراد مورد نظر پرداخت می شود. همچنین بایستی این نکته را نیز بدانید که کارفرمایانی که کارگاه های آن ها، مشمول آیین نامه ی سخت و زیان آور است، بایستی در خصوص آن دسته از کارگران شاغل در کارهای سخت و زیان آور، پس از احراز شرایط بازنشستگی بیمه شده در کارگاه شان، میزان ۴ درصد حق بیمه سنوات اشتغال را پرداخت نمایند.
همچنین در مشاغل و کارهای سخت و زیان آور، کارفرمایان مکلفند شاغلین در کارهای سخت و زیان آور را حداقل در طول هر سال، یک بار به منظور آگاهی از روند سلامتی و همچنین تشخیص زود هنگام بیماری و مهم تر از همه پیشگیری از فرسایش جسمی و روحی آنان، توسط مراکز بهداشتی و درمانی مورد تایید، مورد معاینه قرار دهند، و نتیجه را در پرونده های مربوطه، ضبط و بایگانی نمایند و یک نسخه از آن را نیز به سازمان تامین اجتماعی ارایه دهند.
احتمالا با این سوال مواجه شده اید که در حالت کلی، کدام یک از مشاغل و کارها، جزو مشاغل و کارهای سخت و زیان آور می باشند؟
کار کردن در معادن
کار کردن به صورت انجام شن پاشی، پخت آسفالت دستی، قیرپاشی و مالچ پاشی
کار کردن به صورت انجام فعالیت های مداوم بر روی خطوط و پست های انتقال برق
کار کردن در محیط هایی با فشار صوتی بسیار بالا و…
دقت داشته باشید آن دسته از افرادی که حداقل ۲۰ سال متوالی و یا ۲۵ سال متناوب در کارهای سخت و زیان آور، مشغول به فعالیت بوده اند و حق بیمه ی مدت مزبور را به صندوق پرداخت نموده اند، می توانند تقاضای بازنشستگی نمایند.
