معنی مقتل در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی
مقتل. [م َ ت َ](ع اِ) جای کشتن و زمینی که در آنجا کسی کشته شده باشد.(ناظم الاطباء). کشتن گاه. قتلگاه.(یادداشت به خط مرحوم دهخدا)(از اقرب الموارد). زمینی که کسی در آنجا قتل شده باشد.(غیاث). || جایی که به زدن بر آنجا مردم کشته شود. ج، مقاتل.(منتهی الارب)(آنندراج)(از ناظم الاطباء). هرجای از تن آدمی که چون جرح یا زخم بدانجا آید بکشد چون گیجگاه.(یادداشت به خط مرحوم دهخدا)(از اقرب الموارد): عبداﷲ گفت آن استخوان بود که به نزدیک غرضوف باشد... و آن مقتل بود.(تفسیرابوالفتوح، یادداشت به خط مرحوم دهخدا). امشب ناگاه مست به من بازخورد در من آویخت من کاردی بر مقتل او زدم.(مرزبان نامه چ قزوینی ص 63). چون زخم بر مقتل آمد از این خاکدان ناپایدار به دارالقرار انتقال کرد.(جهانگشای جوینی چ قزوینی ج 1 ص 74). یکی از آن جماعت تیری غرق کرد اتفاق را بر مقتل او آمد.(جهانگشای جوینی چ قزوینی ج 1 ص 89).
تیر خوردن بر گلو یا مقتلی
درنیابد جز شهید مقبلی.
مولوی(مثنوی چ رمضانی ص 342).
لیک بر مقتل نیامد تیرها
کار بخت است این نه جلدی و دها.
مولوی(مثنوی چ رمضانی ص 343).
در اثنای کرو فر تیری جان بر بر مقتل او خورد و از اسب درافتاده از ضربت آن زخم عزم ملک جاوید کرد.(حبیب السیر چ خیام ج 3 ص 361). از شصت تقدیر دو تیر بر مقتل آن دو امیر بی تدبیر خورد.(حبیب السیر چ خیام ج 3 ص 384).
- امثال:
مقتل الرجل بین فکیه.(منتهی الارب)(از ناظم الاطباء)؛ یعنی سبب قتل انسان میان دو فک اوست و آن زبان وی است.(از اقرب الموارد).
|| کتابی که در آن شرح قتل حسین بن علی(ع) کنند.(یادداشت به خط مرحوم دهخدا). کتابی که درباره ٔ واقعه ٔ کربلا تألیف شده باشد. ج، مقاتل.
مقتل. [م ُ ق َت ْ ت َ](ع ص) کارهاآزموده.(مهذب الاسماء). مرد آزموده کار.(منتهی الارب)(آنندراج). مرد آزموده کار و مجرب.(ناظم الاطباء). کارآزموده ٔ آگاه.(از اقرب الموارد). || قلب مقتل، دل خوار وذلیل گشته ٔ عشق.(منتهی الارب)(از آنندراج)(از ناظم الاطباء). قلب هلاک شده از عشق.(از اقرب الموارد).
مقتل. [م ُ ق َت ْ ت ِ / م ُ ق ِت ْ ت ِ / م ُ ق ُت ْ ت ِ](ع ص) کارزارکننده.(ناظم الاطباء)(از منتهی الارب).
(مَ تَ) [ع.] (اِ.) جای کشتن. ج. مقاتل.
جایی که کسی در آن کشته شده، جای کشتن،
(ادبی) شعر یا نثری در مدح و ستایش شهدای کربلا و مصائب واردشده بر آنان: دست از جهان بشویم عزّ و شرف نجویم / مدح و غزل نگویم مقتل کنم تقاضا (کسائی: ۶۹)،
[قدیمی] جایی از بدن انسان یا حیوان که هرگاه ضربه یا صدمهای به آن وارد آید باعث هلاک شود،
قتلگاه، کتابروضه
کشتن گاه، قتلگاه، زمینی که کسی در آنجا قتل شده باشد، جمع آن مقاتل است
مُقتَّل، خبیر، مُجَرَّب، آزموده،
مَقتَل، محل کشتن، زمان کشتن، قتل، محلی از بدن که چون صدمه بیند موجب هلاک شود مثل شقیقه (جمع: مَقاتِل)،