معنی انحطاط در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی

انحطاط. [اِ ح ِ] (ع مص) سوی نشیب رفتن شتر بکشیدن مهار. || فرود آمدن در منزل. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). فرود آمدن. (تاج المصادر بیهقی) (غیاث اللغات) (فرهنگ فارسی معین). بیفتادن. (مصادر زوزنی). فروافتادن. فرود آمدن. پست شدن. به پستی گراییدن. بزیر آمدن. (فرهنگ فارسی معین). نزول و انهباط. (یادداشت مؤلف). || بشتاب رفتن شتر. (از منتهی الارب) (از ناظم الاطباء) (از آنندراج). شتافتن. (مصادر زوزنی). یقال: انحط البعیر. (از منتهی الارب) (از ناظم الاطباء). || کم شدن بها و جز آن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (آنندراج). رو بکمی نهادن چیزی. (غیاث اللغات). فروآمدن نرخ چیزی. ارزان شدن. (یادداشت مؤلف). یقال: انحط السعر و غیره. (ناظم الاطباء). || (اِمص) کمی و کاهش مانند کاهش درد:
هم بنماند چنین هم بود از قدر صدر
درد ورا انحطاط رنج ورا انتها.
خاقانی.
- انحطاط بیماری، تخفیف یافتن بیماری. انحطاط مرض: چون اثر نضج پدید آید بیماری اندر انحطاط افتاد یعنی نقصان گرفت و بیمار از خطر بیرون آمد. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی). و رجوع به انحطاط جزئی و انحطاط کلی وانحطاط مرض درهمین ترکیبات شود.
- انحطاط جزئی، در اصطلاح طب، زمان راحت و آن از ازمان صحت باشد. (از بحر الجواهر). عبارت از اوقات آسایش و راحتی بیماران در روزگاران تندرستی پس از دفع بیماری است. (از کشاف اصطلاحات الفنون).
- انحطاط کلی، در اصطلاح طب، استیلاء قوه ٔ تن بر ماده ٔ بیماری. (از بحر الجواهر).
نزد پزشکان چیرگی نیروی بدن بر ماده ٔ بیماری باشد و گاه از انحطاط کلی انحطاط غیرحقیقی خواهند. (از کشاف اصطلاحات الفنون).
- انحطاط مرض، کم شدن اشتداد بیماری. || فرو افتادگی و بپایین آمدگی. (ناظم الاطباء). پستی. (فرهنگ فارسی معین): ما سزاواریم بدانچه منزلتی عالی جوییم و بدین خمول و انحطاط راضی نباشیم. (کلیله و دمنه).
- انحطاط فکر، پستی اندیشه. (فرهنگ فارسی معین).
- سن انحطاط، سن متکهلین و آن نزدیک سال شصت باشد. (بحر الجواهر).
|| نزد اهل هیئت مقابل ارتفاع باشد. (کشاف اصطلاحات الفنون). ابوریحان در التفهیم آرد: آفتاب یاستاره یا هرکدام نقطه ٔ مفروض که نهی و بروی و بر قطب افق دایره ٔ بزرگ به وهم بگذاری، ارتفاع آن چیز قوسی بود که از این دایره میان او و میان افق افتد و همیشه عمودی بود بر افق ایستاده و تمام این ارتفاع، آن قوس بود که از سمت الرأس که یکی قطب است از آن افق، تا بدان چیز افتد. و اگر او زیر افق باشد و همان دایره بر وی اندیشی، آن قوس که میان او و میان افق افتد این دایره، انحطاطش خوانند و آنچ میان او و میان سمت الرجل بود که دیگر قطب افق است تمام انحطاط خوانند. (از التفهیم چ همایی ص 181). و رجوع به حاشیه ٔ همین کتاب شود.

(مص ل.) پست شدن، (اِمص.) پستی. [خوانش: (اِ حِ) [ع.]]

فرود آمدن،
پست شدن، به پستی گراییدن،

واپسگرایی، سوی پستی نزول کردن

انخفاض، انقراض، انهزام، زوال، شکست، نابودی، پستی

‎ نشیب نشیبش فرود آمدن کم ارجی، کم بها شدن، به زیر آمدن پستی ‎ (مصدر) فرو افتادن فرود آمدن پست شدن به پستی گراییدن بزیر آمدن، (اسم) پستی. یا انحطاط فکر. پستی اندیشه.

اِنْحِطاط، پست شدن، به پستی گرائیدن، فرو افتادن، ذلیل گشتن، پستی،