معنی خست در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی
خست. [خ َ] (مص مرخم) عمل خستن. (از ناظم الاطباء). رجوع به «خستن » شود.
- پای خست، پای خسته. پای مجروح. (یادداشت بخط مؤلف).
- || لگدکوب. لگدمال.
- پی خست، پی خسته. پی مجروح. (یادداشت بخط مؤلف).
- || چیزی که در زیر پا نرم شده باشد. (برهان). رجوع به بن خست شود. (رشیدی). رجوع به پای خست شود. || (اِ) رنگ. لون. (ازناظم الاطباء) (از برهان قاطع):
نویسنده بر خامه بنهاد دست
بعنبر سر نامه را کرد خست.
فردوسی (از جهانگیری).
پس بخوناب دیده خست کنم.
شفروه. (از جهانگیری).
|| فائده. نفع. (از ناظم الاطباء) (از برهان قاطع):
با تقاضای نفس و عقل و حواس
کی توان بود کردگارشناس
بلبل عقل را ز گلبن خست
در ترنم توانیش همه بست.
سنائی (از جهانگیری).
|| خستر. (ناظم الاطباء).رجوع به خستر شود.
خست. [خ ُ] (اِ) قرار. آرام. (از ناظم الاطباء) (از برهان قاطع). || آستین جامه. (از ناظم الاطباء) (از برهان قاطع).
خست. [خ ِس ْ س َ] (ع اِمص) خساست. لئامت. فرومایگی. نامردی. فروده. (از ناظم الاطباء). ناکسی. (زمخشری). پستی. دنائت. حقارت. رذالت. وغادت. (یادداشت بخط مؤلف):
شعر در نفس خویش هم بد نیست
ناله ٔ من ز خست شرکاست.
ظهیر فاریابی.
|| (مص) بخیلی کردن. امساک کردن. ممسک بودن: مالی بمشقت فراهم آرند و به خست نگاه دارند. (گلستان سعدی). مالداری را شنیدم... ظاهر حالش بنعمت دنیا آراسته و خسّت نفس جبلی در وی همچنان متمکن که... (گلستان سعدی).
خست. [خ َ] (اِخ) ناحیتی بوده است از بلاد فارس نزدیک دریا. (از یاقوت در معجم البلدان):
خوار باد و خسته دل بدخواه جاه و دولتش
گر به بغداد است و ری یا در طخارستان وخست.
سوزنی.
پستی، فرومایگی، تنگ چشمی. [خوانش: (خِ سَّ) [ع. خسه] (اِمص.)]
خسیس بودن،
[قدیمی] فرومایگی، پستی،
ناخن خشکی
تنگ چشمی
تنگ نظری
تنگ چشمی، تنگ نظری، ناخن خشکی
امساک، بخل، پستی، خساست، زفتی، فرومایگی، لئامت،
(متضاد) کرم، بخشش
خساست، فرومایگی، نامردی، فروده، ناکسی