معنی دادستان در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی

دادستان. [س ِ] (نف مرکب) ستاننده ٔ داد. گیرنده ٔ داد. منتقم. (دهار) (مهذب الاسماء). انتقام گیرنده. دادر. (برهان). مجری عدل. دادرس. (برهان). دادگیر. (انجمن آرا):
ناله ٔ خاقنی اگر دادستان شد از فلک
ناله ٔ من نبست غم دادستان من کجا.
خاقانی.
|| کنایه از پادشاه. || فتوی. (برهان). || در اصطلاح دادگستری، مدعی العموم. وی بر اداره ٔ دادسرا ریاست کند و وظیفه ٔ کلی او تعقیب جرم و دخالت در موارد ابلاغ و نظارت در حسن اجرای قوانین است. دادستان سه باشد: یکی دادستان شهرستان که ریاست دادسرای شهرستان دارد و در معیت دادگاه شهرستان (جنحه و غیره) کارکند. و دیگر دادستان استان که ریاست دادسرای استان دارد و در معیت دادگاه استان و دادگاه عالی جنائی کارکند و بر اعمال دادسراهای شهرستان حوزه ٔ خود ناظر باشد. سوم دادستان تمیز که ریاست دادسرای تمیز دارد و بر تمامی دادسراهای کشور نظارت کند. وی دادستان کل کشور نیز هست. دادستانهای دیگری نیز در تشکیلات عدلیه و جز آن هستند نظیر دادستان دادسرای عالی انتظامی قضاه و دادستان محاکم اداری و دادستان دیوان محاسبات وجز آن.

دادستان. [دَ / دِ] (اِ مرکب) مرکب از «داد» به معنی عدل و «ستان » از ادات اتصاف به مکان، یعنی محل داد وجای داد. در پهلوی دادستان لغهً به معنی جای داوری و مجازاً به معنی فتوی و قانون است. (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین):
من شکستم حرمت ایمان او
پس یمینم برد دادستان او.
مولوی.
|| شریک شدن و راضی گردیدن در کاری. (برهان).

دادستان. [] (اِخ) از دیه های ساوه... (تاریخ قم ص 140).

اجراکننده عدالت، نماینده دولت در دادگاه که وظیفه اش صدور حکم و نظارت بر اجرای آن است، مدعی العموم. [خوانش: (س) (ص فا. اِ.)]

جای داد، محل عدل و داد، جای داد دادن و داوری کردن: من شکستم حرمت ایمان او / پس یمینم بُرد دادستان او (مولوی: ۴۰۱)،

(حقوق) نمایندۀ دولت در دادگاه که ادعانامه دربارۀ تبهکاران صادر می‌کند، مدعی‌العموم،
[قدیمی] کسی که داد کسی را از دیگری بگیرد، ستانندۀ داد، داور، دادرس،

مدعی‌العموم

مدعی العموم

مدعی‌العموم، دادور، داور، قاضی، امیر، پادشاه

(اسم) فتوی قضا ء. (صفت اسم) آنکه اجرای عدالت کند داور قاضی، پادشاه امیر، نماینده دولت در دادگاه که علیه مجرمان ادعا نامه صادر کند مدعی العموم.