معنی نیام در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی

نیام. (اِ) غلاف شمشیر. (برهان قاطع). غلاف شمشیر و کارد و خنجر. (انجمن آرا) (آنندراج) (از رشیدی) (از غیاث اللغات). غلاف هرچیز. (از فرهنگ فارسی معین):
برآورد شمشیر تیز از نیام
بدو گفت کای بدگهر پور سام.
فردوسی.
فرستادش اسبی به زرین ستام
یکی تیغ هندی به زرین نیام.
فردوسی.
کجا دیدی دو تیغ اندر نیامی
و یا هم روز و شب اندر مقامی.
فخرالدین اسعد.
دو تیغ به هم در یک نیام نتوان نهاد که نگنجد. (تاریخ بیهقی). شمشیرها در نیام شد. (تاریخ بیهقی ص 399).
که چند خسبید ای بی هشان که وقت آمد
که تیغ جهل همی در نیام باید کرد.
ناصرخسرو.
خنجرت را ز حنجر نادان بود نیام
اسب تو را ز دیده ٔ شیطان بود نعال.
ناصرخسرو.
بدخو شدی ز خوی بد یار خود چنانک
خنجر خمیده گشت چو خمیده شد نیام.
ناصرخسرو.
هنگام حمله خواست که ناگه به ذات خویش
بی دست تو برآید تیغ از نیام تو.
مسعودسعد.
شمشیرهای مخالف از نیام برکشیده شود. (کلیله و دمنه).
بدانسان که گوئی علی مرتضی
همی برکشد ذوالفقار از نیام.
سوزنی.
غم مرد را غذاست چو فارغ شد از جهان
خون تیغ را حلی است چو بیرون شد از نیام.
خاقانی.
تیغ نیام بفکند چون گه حشر تن کفن
راست چو صور دردمند از سرنای معرکه.
خاقانی.
ز تیر فلک تیغ چستی نداشت
چو من در نیام زبان عنصری.
خاقانی.
سلطان از سر کرمی که در طینت پاک او مجبول بود او را امان داد و شمشیر انتقام در نیام نهاد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 25). ندانست که نیامی گنجای دو تیغ ندارد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 286). تیغ ذلاقت زبان او نیام نشناختی. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 255).
مصلحت توست زبان زیر کام
تیغ پسندیده بود در نیام.
نظامی.
جای دو شمشیر نیامی که دید
بزم دو جمشید مقامی که دید.
نظامی.
وهم دیدی که چون گذارد گام
برق چون تیغ برکشد ز نیام.
نظامی.
نبرد تیغش و اگر باشد
با همه خلق در نیام بود.
عطار.
تیغ مکاوحت با نیام کردند و هر لشکری در محل خود آرام گرفتند. (جهانگشای جوینی).
تیغ برآر از نیام زهر درافکن به جام
کز قبل ما قبول وز طرف ما دعاست.
سعدی.
رها نمی کند این نظم چون زره درهم
که خصم تیغ تعنت برآورد ز نیام.
سعدی.
محال عقل است که ذوالفقار علی در نیام و زبان سعدی در کام. (گلستان). || میان شمشیر. (دستورالاخوان). میان و وسط تیغ و غیر تیغ را نیز گویند هرچیز باشد. (برهان قاطع). به معنی وسط تیغ هرگز نیامده بلکه به معنی وسط هرچیز «میان » است نه نیام. (سراج اللغات) (فرهنگ نظام) (حاشیه ٔ برهان قاطع). || تعویذ. (برهان قاطع). به معنی تعویذ ظاهراً تصحیفی است از پنام و چشم پنام یا بالعکس. (یادداشت مؤلف). به معنی تعویذ پنام است به بای فارسی. (سراج اللغات) (حاشیه ٔ برهان قاطع). || چوب بن خیش که برزگر به دست گیرد وقت تخم ریختن. (از رشیدی). چوب بن خیش که برزیگران در وقت شیار کردن بدان چسبند و زور کنند تا گاوآهن بیشتر به زمین فرورود و زمین را بیشتر بشکافد. (از برهان). مقوم. (السامی) (از فرهنگ نظام) (از حاشیه ٔ برهان قاطع). || نیام چشم، پلک چشم. (یادداشت مؤلف). جفن. (دستوراللغه) (ناظم الاطباء): رسع؛ دردمندی نیام چشم. (منتهی الارب). || (اصطلاح گیاه شناسی) غلاف برگ یا گل. (لغات فرهنگستان). قاعده ٔ بعضی از برگها و برگه ها یا گریبان که روی ساقه ادامه دارد و آن را کاملاً احاطه می کند مانند نیام گیاهان تیره ٔ گندم و دم اسبیان. (فرهنگ اصطلاحات علمی). || نوعی میوه ٔ خشک و شکوفا که از یک برچه تشکیل شده و پس از رسیدن به وسیله ٔ دو شکاف طولی باز می شود، مانند میوه ٔ گیاهان تیره ٔ نخود. (فرهنگ اصطلاحات علمی). || رحم. زهدان. || پی. عصب. || بند و رفاده ای که بر عضو شکسته می بندند. (ناظم الاطباء).

نیام. (ع اِ) خواب. نوم. (منتهی الارب) (آنندراج) (ناظم الاطباء). || (ص، اِ) ج ِ نائم. رجوع به نائم شود. || (مص) نوم. (منتهی الارب) (متن اللغه). رجوع به نَوم شود.

نیام. [ن ُی ْ یا] (ع ص، اِ) جمع نائم است. رجوع به نائم شود.

[په.] (اِ.) غلاف، غلاف شمشیر و خنجر و غیره.

غلاف شمشیر و خنجر،
(زیست‌شناسی) غلاف برگ یا گل،

غلاف شمشیر

غلاف

پوشش، غلاف

غلاف شمشیر، کارد خنجر

نِیام، خفتگان به خواب رفتگان، خوابیده ها (مفرد: نائِم)،