معنی کاشف الغطاء در فرهنگ لغات ها (دهخدا،معین و ... ) + سایر منابع اطلاعاتی

کاشف الغطاء. [ش ِ فُل ْ غ ِ] (اِخ) عنوان مشهور شیخ جعفربن شیخ خضر بوده که بمناسبت تألیف منیفش کشف الغطاء به همین لقب ملقب بوده و بعد از او عنوان خانوادگی وی گردیده و این خانواده را آل کاشف الغطاء گفته و گاهی هر یک از افراد این خانواده را هم آل کاشف الغطاء گویند. (ریحانه الادب ج 3 ص 341).

کاشف الغطاء. [ش ِ فُل ْ غ ِ] (اِخ) احمدبن شیخ علی بن رضابن موسی بن جعفربن خضر نجفی المولد و التحصیل و المسکن و المدفن. از علمای امامیه ٔ عصر حاضر که عالم و فاضل و عامل و فقیه مجتهد عادل و از تلامذه ٔ حاج آقا رضا همدانی و آخوند خراسانی بوده و اخیراً در حوزه ٔ درس آقای سید محمد کاظم یزدی داخل و تألیفات منیفه ٔ او حاکی از علو مقام علمی اش میباشد:
1- احسن الحدیث فی احکام المواریث. 2- سفینهالنجاه که در دو جزو بوده و اولش در عبادات و دویمش در عقود و ایقاعات بوده و این هر دو کتاب در نجف چاپ شده است. 3- قلائدالدرر فی مناسک من حج واعتمر که در بغداد چاپ شده و غیر اینها و در سال 1344هَ. ق. در بغداد که برای معالجه رفته بوده وفات کرد و جنازه اش به نجف نقل و در مقبره ٔ مخصوص این خانواده دفن و در اکثر مواضع اقامه ٔ عزا کرده ومرثیه ها گفتند و چنانچه در ماده ٔ قبل اشاره شد گاهی آل کاشف الغطاء نیز گویند. (از ریحانه الادب ج 3 ص 341).

کاشف الغطاء. [ش ِ فُل ْ غ ِ] (اِخ) جعفربن شیخ خضربن شیخ یحیی حلی جناحی الاصل و نجفی المسکن و المدفن که به شیخ اکبر معروف و گاهی به شیخ نجفی موصوف و نسبت شریفش به مالک اشتر موصول میباشد از اکابرعلمای امامیه و اعاظم فقها و مجتهدین اثنا عشریه که علم الاعلام و سیف الاسلام و فقیه اهل بیت و شیخ الفقهاء و صاحب کشف الغطاء و بالجمله قلم و رقم از تحریر مقامات عالیه ٔ علمیه و اخلاقیه و کمالات نفسانیه اش عاجزو کرامات باهره و مقامات عالیه ٔ علمی و عملی او مشهور و در کتب تراجم مذکور و بفرموده ٔ مستدرک الوسائل از آیات عجیبه ٔ خداوندی و زبان در وصف وی عاجز و عقول از ادراک او قاصر و در عبادات و آداب و سنن و مناجات اوقات سحر و محاسبه النفس مواظبت بی نهایت داشته و از تلامذه ٔ آقای بهبهانی و سید مهدی بحرالعلوم و سید صادق فخام و دیگر اکابر وقت بوده و صاحب جواهر و حجهالاسلام رشتی و شیخ محمد تقی صاحب هدایه المسترشدین وسید صدرالدین موسوی عاملی و سید جواد صاحب مفتاح الکرامه و شیخ عبدالحسین اعسم و حاجی کلباسی و نظائر ایشان نیز از تلامذه ٔ او بوده و ازو روایت نموده و شرح حال هر یک از اساتید و تلامذه ٔ او در محل مقتضی از این کتاب نگارش یافته و از تألیفات طریفه ٔ او است:
1- اثبات الفرقه الناجیه من بین الفرق الاسلامیه. 2- احکام الاموات. (الخبائز). 3- بغیهالطالب فی معرفه المفروض و الواجب که رساله ای عملیه و مطلب اول آن در اصول عقائد و دویم آن هم در احکام طهارت و صلوه است. 4- الحق المبین فی تصویب المجتهدین و تخطئه جهال الاخباریین و در آن حقیقت مذهب طرفین را نگاشته و گوید که هر دو در اصول دین متحد و در فروع نیز مرجع هر دو روایات ائمه علیه السلام بوده و در حقیقت مجتهد اخباری و اخباری نیز مجتهد و فضلای طرفین ناجی و طعن کنندگان در هلاکت هستند. 5- شرح قواعد علامه که بعضی از ابواب مکاسب آن را تا مبحث خیارات شرح کرده. 6- العقائد الجعفریه. 7- کشف الغطاء عنی مبهمات الشریعه الغراء که در سفر تألیف شده و گویند که نزد او کتابی غیراز قواعد علامه و یا بجز شرح قواعد و یکی از متون فقهیه نبوده است. و این کتاب شریف بهترین معرف مقامات عالیه ٔ علمیه ٔ مؤلف خود بوده و حاکی از کثرت علم و فهم و جودت فکر و حسن سلیقه و کثرت احاطه ٔ علمیه ٔ وی است و حاوی اصول و فروع دینیه میباشد و شیخ مرتضی انصاری سابق الذکر میگفته کسی که قواعد اصولیه ٔ آن کتاب را متقن سازد مجتهد مسلم میباشد و خود کاشف الغطاء میگفته است که اگر تمامی کتب فقهیه را بشویند من همه ٔ آنها را از طهارت تا دیات از حفظ خاطر مینویسم ومخفی نماند که شیخ جعفر بجهت همین کتاب کشف الغطاء بعنوان کاشف الغطاء شهرت یافته بلکه عنوان مشهوری اولاد و اعقاب وی هم گردیده که هر یک از ایشان را نیز به کاشف الغطاء متصف داشته و گاهی مثل این خانواده به آل کاشف الغطاء نیز موصوف میدارند و شیخ اکبر نزد سلاطین و ملوک و امرا و تمامی طبقات رعایا محترم و معظم بوده و مهابتی عظیم و مقبولیت عامه داشته و دارای مقام ریاست علمیه ٔ اسلامیه ٔ بلامعارض بوده و با این همه صولت و هیبت و وقار و قدرت که داشته بسیار حلیم و متواضع و در اعانت فقرا و ضعفا و دستگیری مساکین و عجزه اهتمام داشته و مساعی جمیله بکار برده و بسا بودی که خودش بشخصه مباشرت کرده و در میان صفوف جماعت دامن خود را پهن کرده و وجوهات اعانه ٔ فقرا از مردم گرفته و بدیشان میداد و حکایاتی در این باب دارد که نقل آنها و هم چنین ذکر کرامات منسوبه بدان عالم ربانی موجب اطناب است و وفات او در سال هزار و دویست و بیست و هفتم یا هشتم هجرت در نجف اشرف واقع و در محله ٔ عماره در مقبره ٔ مخصوص این خانواده مدفون و قبر شریفش معروف و مزار مردم است و مخفی نماند که بسیاری از اولاد و احفاد شیخ اکبر از اکابر علمای امامیه و مصدرخدمات عالیه ٔ دینیه بوده اند و شیخ جعفر علاوه بر مراتب عالیه ٔ علمیه از ادبای شعرا هم بوده و از او است:
انا اشعر الفقهاء غیر مدافع
فی الدهر بل انا افقه الشعراء
شعری اذا ما قلت دونه الوری
بالطبع لابتکلف الالقاء
کالصوت فی قلل الجبال اذا علا
للسمعهاج تجاوب الاصداء.
و نیز در مدح استاد خود سیدمهدی بحرالعلوم گوید:
لسانی عن احصاء فضلک قاصر
و فکری عن ادراک کنهک حاسر
جمعت من الاخلاق کل فضیله
فلا فضل الا عن جنابک صادر
یکلفنی صحبی نشید مدیحکم
لزعمهم انی علی ذاک قادر
فقلت لهم هیهات لست بقائل
لشمس الضحی یا شمس ضوئک ظاهر
و ما کنت للبدر المنیر بناعت
له ابداً بالنور و اللیل عاکر
ولا للسماء بشراک انت رفیعه
ولا للنجوم الزهر هن زواهر.
(از ریحانه الادب ج 3 صص 341- 342).

کاشف الغطاء. [ش ِ فُل ْ غ ِ] (اِخ) حسن بن شیخ جعفر نجفی فقیه متفرد مشهور و مفخر فقهای دهور از مفاخر علمای راسخین امامیه ٔ اواسط قرن سیزدهم هجرت که معدن معارف دینیه و علوم اسلامیه و بسیار عابد و زاهد و متقی به آداب و سنن شرعیه مواظب، و مردم را با اقوال و افعال خود بصوب دیانت سوق میداده و درترویج علم اهتمام تمام داشته و ریاست مذهبی شیعه درعهده ٔ او و معاصر جلیلش شیخ الفقها و صاحب جواهر بوده و فقاهت او مسلم کل بوده به حدی که کسی را قدرت عروج ادنی مدارج آن نبودی و به تصدیق بعضی از اجله ازمعاصر معظم خود فقیه تر بوده است و صاحب ترجمه در مجلسی که در بغداد (برای تحقیق حال ملحدی که سید علی محمد باب برای دعوت فرستاده بوده) حسب الامر والی از علمای فریقین تشکیل داده بودند حاضر و سر آمد ایشان ومایه ٔ افتخار و سربلندی شیعه گردیده است و از تألیفات او است: 1- انوار الفقاهه که از کتب نفیسه ٔ فقهیه و بجز حدود و دیات و صید و ذباحه و سبق و رمایه تمامی ابواب فقهیه و احکام و ادله را حاوی و در کثرت فروعات و احاطه بنوادر فقهیه بی نظیر و از مراتب تحقیق و تدقیق مؤلف حاکی است. 2- تتمیم شرح قواعد علامه والد معظم خود که ناقص بوده و صاحب ترجمه نیز آن را از مبحث خیارات تا آخر باب بیع تکمیل کرده است. 3- شرح اصول و مقدمات کتاب کشف الغطاء والد معظم خود و غیر اینها. وفات صاحب ترجمه در ذیقعده ٔ سال 1262 هَ. ق. در شصت ویک سالگی در وبای عمومی عراق عرب واقع و درحایر مقدس مدفون گردید. (از ریحانهالادب ج 3 ص 343).

کاشف الغطاء. [ش ِ فُل ْ غ ِ] (اِخ) محمد حسین بن شیخ علی بن رضابن موسی بن شیخ اکبر شیخ جعفر بمناسبت جد امجد عالیش به «آل کاشف الغطاء» معروف و بیشتر به «کاشف الغطاء» موصوف و از فحول و متبحرین علمای امامیه و از عدول و ثقات فقهای اثنا عشریه و در کثرت تتبعات متنوعه وحید عصر و فرید دهر بوده و تبحر او در فقه و اصول و کلام و حدیث و رجال و درایه و تفسیر و دیگر علوم دینیه مسلم یگانه و بیگانه و از اکابر حماه دین مبین ومدافعین شرع سیدالمرسلین (ص) و یگانه مبارز هجوم معاندین و حامل امانت شرع شریف و کفیل حوزه ٔ دین حنیف و عمر عزیز او در اعلای لوا و حفظ حدود و ثغور دین مقدس اسلامی مصروف و تمامی همت او بمدافعه از حملات ریشه برانداز مخالفین معطوف و هماره اساس شبهات اجنبی را قلع و تصرفات بیگانه را از حومه ٔ آن دین پاک بی آلایش و آک قطع و مصدر خدمات بزرگ دینی و مایه ٔ افتخار شیعه بسایر فرق اسلامیه بلکه اسلام بدیگر ملل اجنبیه میباشد و رشحات قلم میمنت شیم او برهانی قاطع بر صدق مدعا بوده و با هر یک از تألیفات طریفه و منیفه و مبتکره ٔ خود عموم مسلمین را رهین قلم خود فرموده و مصداق حقیقی مداد العلماء افضل من دماء الشهداء میباشد:
1- الاَّیات البینات که پنج رساله بوده و در نجف چاپ شده. 2- اصل الشیعه و اصولها که شش مرتبه در نجف چاپ شده و ترجمه ٔ فارسی چاپ آخری آن نیز که بپاره ای مهمات نیز مشتمل بوده در طهران چاپ شده. 3- تحریر المجله که پنج مجلد بوده و چاپ شده است. 4- التربه الحسینیه که دو مرتبه در نجف چاپ شده. 5- حواشی عین الحیاه در فقه که در بمبای چاپ شده. 6- الدین و الاسلام که دو مجلد است و در صیدا چاپ شده. 7- سؤال و جواب عربی و فارسی و فقه که دو مرتبه در نجف چاپ شده. 8- السیاسیه الحسینیه دو مرتبه در نجف چاپ شده. 9- المراجعات الریحانیه که دو مجلد بوده و در بیروت چاپ شده. 10- المیثاق العربی الوطنی در نجف چاپ شده. 11- نقد کتاب ملوک العرب للریحانی که در جریده ٔ نجف چاپ و منتشر شده. 12- وجیز الاحکام که متن فقه است و چهار مرتبه در نجف چاپ شده و غیر اینها که بسیار و از هشتاد متجاوز و اغلب آنها به طبع رسیده و محل استفاده ٔ عموم مسلمین میباشد و صاحب ترجمه تا هزار و سیصد و شصت و نهم هجری قمری در قید حیات بوده است. (از ریحانه الادب ج 3 صص 343- 344). در اعلام المنجد آمده که او در انقلاب 1920 عراق شرکت داشته و همین کتاب سال تولد و وفات او را بتاریخ مسیحی (1878- 1954 م.) ضبط کرده است.

کاشف الغطاء. [ش ِ فُل ْ غ ِ] (اِخ) موسی بن شیخ کبیر، شیخ جعفر مذکور فوق از متبحرین فقهای شیعه و از اساتیدکبار فقه بلکه بتصدیق بعضی از اجله خلاق فقه و به اصول و قواعد آن بصیر بوده و چشم روزگار مانند او را ندیده و والد معظّمش نیز او را بتمامی فقهای شیعه غیراز محقق و شهید اول ترجیح دادی و شرح رساله ٔ والد خود در دو مجلد از اول طهارت تا آخر صلوه از تألیفات اوست و در حدود سال هزار و دویست و چهل دوم یا سیم هجرت وفات یافت. (از ریحانهالادب ج 3 صص 344- 345).