جدول ۵ خاصیت شگفت‌انگیز سویا که نمی‌دانید

ایزوفلاون‌های سویا ترکیبات بیواکتیو با ماهیت فنولیک هستند که به‌دلیل عملکرد فیتواستروژنی و آنتی‌اکسیدانی شناخته می‌شوند. این ترکیبات در سویا و فرآورده‌های آن وجود دارند و امروزه به‌عنوان مکمل‌های غذایی نیز استفاده می‌شوند. ایزوفلاون‌های سویا می‌تواند به گیرنده‌های استروژن در بافت‌ها و سلول‌های مختلف متصل شده و از همین رو به‌ آنها فیتواستروژن گفته می‌شود. براساس نتایج مطالعات، ایزوفلاون‌ها در تعادل هورمونی، سلامت سیستم قلبی‌عروقی و محافظت در برابر پوکی‌استخوان نقش دارند. اما دریافت مرتب این ترکیبات فواید دیگری نیز برای بدن دارد که به ترتیب عبارتند از: بهبود علائم یائسگی یکی از مهم‌ترین تاثیرات ایزوفلاون‌های سویا مربوط به یائسگی است. از این ترکیبات به‌عنوان مکمل برای کاهش بعضی علائم یائسگی مانند گرگرفتگی، افسردگی، خشکی واژن و اختلالات متابولیک استفاده می‌شود. علاوه بر این، مطالعات نشان می‌دهد که در مقابله با روند تحلیل توده استخوانی، کاهش فشار خون بالا و کنترل قند خون نیز نقش دارد. تسکین روده تحریک‌پذیر مصرف مکمل‌ ایزوفلاون‌های سویا برای افراد مبتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر مفید است و می‌تواند بر کیفیت زندگی آنها تاثیر مثبتی داشته‌ باشد. کنترل کلسترول بالا ایزوفلاون‌های سویا تاثیر مثبتی بر سلامت سیستم قلبی‌عروقی دارند. در واقع، مصرف خوراکی‌های بر پایه سویا به کنترل کلسترول مضر خون یا LDL کمک می‌کنند که از همین‌رو برای سلامت قلب مفید هستند. این ترکیبات سطح کلسترول مفید خون یا HDL را نیز در حد مطلوب نگه می‌دارند. پیشگیری از دیابت نوع ۲ مصرف ایزوفلاون‌های سویا در پیشگیری و درمان دیابت نوع ۲ نقش دارد. براساس مطالعات، این ترکیب گیاهی بر عملکرد مطلوب ارگان‌های موثر در بروز دیابت مانند پانکراس، کبد و بافت‌های شکم تاثیر می‌گذارد. مقابله با پوکی استخوان ایزوفلاون‌های سویا نقشی در درمان پوکی استخوان ندارند اما یکی از مکمل‌های موثر در پیشگیری از بروز این مشکل هستند. بررسی‌ها حاکی از ‌آن است که ایزوفلاون‌ها احتمال تحلیل استخوانی را کاهش می‌دهد و تشکیل توده استخوانی در زنان یائسه را تحریک می‌کند. آیا مصرف ایزوفلاون‌های سویا عوارض دارد؟ مصرف متعادل منابع و مکمل‌های ایزوفلاون‌های سویا در اکثر بزرگسالان سالم مشکلی ایجاد نمی‌کند. عوارض جانبی، معمولا ناشی از مصرف طولانی مکمل‌هاست و منابع طبیعی سازگاری بهتری خواهند داشت. البته بروز واکنش‌هایی مانند کاهش اشتها، اختلالات گوارشی مانند یبوست و حالت تهوع، واکنش‌های آلرژیک از جمله خارش و تظاهرات پوستی در بعضی افراد دیده می‌شود که بهتر است در این خصوص با پزشک مشورت شود. مصرف ایزوفلاون‌های سویا در طولانی‌مدت می‌تواند با افزایش خطر بیماری کاوازاکی در کودکان همراه باشد و به‌همین دلیل در این سنین توصیه نمی‌شود. البته افراط در مصرف این ترکیبات می‌تواند با رشد غیرعادی بافت رحم و سرطان سینه همراه باشد.