غار
-
با آنکه در جهان هستی نمی توان دو غار پیدا کرد که از هر جهت همانند باشند، تمام غارهای بزرگ جهان، به یک طریق تشکیل شده اند. این غارها در اثر تاثیر گذاردن آب اسیدی بر سنگ آهک یا سنگ های مشابه آن همچون سنگ گچ و همچنین سنگ مرمر و خالی شدن دل کوه ها و زیر زمین پدید آمده اند. این ها را غارهای محلول نیز می نامند.
تشکیل بعضی از غارهای بزرگ، نزدیک به 60 میلیون سال پیش آغاز شده است. همزمان با ریزش باران ها و همچنین جاری شدن رودها، سنگ جامد غار آینده به تدریج خورده و سائیده می شد.
نوع خاص سنگ در این مناطق، سنگ آهک است. سنگ آهک، سنگی است به نسبت نرم که در اثر اسیدی ضعیف حل می شود. اسیدی که سنگ آهک را حل می کند، از آب باران فراهم می شود. قطرات باران در مسیر خویش، گاز کربنیک را از هوا و زمین جذب می کنند. این گاز کربنیک، آب باران را به اسید کربنیک تبدیل می کند.
بدین ترتیب میلیون ها سال پیش، باران اسیدی بر بستر سنگ آهک فرو می ریخت. این باران، سنگ را ذره ذره می خورد تا ترک های موئین در آن ظاهر شد. باران، همچنان می بارید. آب، چکه چکه می ریخت و ترک ها را گشادتر می کرد؛ راه های تازه ای در میان لایه های سنگ پیدا می کرد. این راه ها عریض تر گشتند و به تونل های درازی تبدیل شدند. تونل ها همدیگر را قطع کردند و اتاقک هایی پدید آوردند. پس از میلیون ها سال، غارها ساخته شدند. تا زمانی که آب، تونل های غار را پر می کرد و در اتاق های دیوار سنگی اش جاری می شد، غارها نیز بزرگ تر و بزرگ تر می شدند.
این ها را غارهای زمینی می گویند. انواع دیگری از غار نیز وجود دارد؛ مانند غار دریایی که در اثر کویش پیوسته ی امواج آب به سنگ های امتداد ساحل، در طول ساحل تشکیل می شود. این امواج، سنگ ساحلی را در خود حل نمی کنند؛ بلکه در طی سالیان دراز آن را ذره ذره با دانه های شن و ماسه ی نرم می سایند.
البته جالب است بدانید برخی از غارهای مصنوعی نیز وجود دارد! اما شاید این سوال پیش آید که غار مصنوعی، چگونه غاری است؟ در پاسخ بایستی گفت غارهای مصنوعی به غارهای دست کن معروف هستند که تعداد آنها در ایران بسیار است و به طور معمول برای اهداف خاصی حفر شده اند.