معنی آندره آمپر

فیزیکدان فرانسوی

فیزیک دان فرانسوی

کاشف شدت جریان الکتریکی

در 22 ماه ژانویه سال 1775 میلادی در خانواده ای روشنفکر در شهر لیون به دنیا آمد. آغاز جوانی آمپر مقارن با انقلاب فرانسه بود. در شهر لیون فرانسه، انقلابیون قیام کردند. اما کمی بعد ارتش جمهوری خواهان به شهر مسلط شد و به سرکوب مخالفان پرداخت. پدر او شغل مهمی در دانشگاه دولتی داشت و از طرفداران سرسخت حکومت اشراف بود. وی از جمله قربانیانی بود که به دستور فوشه در زیر تیغه گیوتین جان سپرد! مرگ پدر، ضربه ی جانکاهی بود که به دنبال آن تعادل روانی آمپر بهم خورد؛ به طوری که مدت ها دست از کارهای علمی برداشت و یک سال طول کشید تا شرایط روحی وی به حالت عادی بازگشت و توانست آن ضربه روحی را فراموش کند. سپس با دختری به نام "ژولی کارن" که به شعر و ادبیات نیز علاقه زیادی داشت، ازدواج کرد. لکن اندکی بعد، همسر جوان وی بر اثر ابتلا به بیماری خطرناکی در سال 1802 میلادی درگذشت. این حادثه بیش از پیش، سبب آشفتگی و اندوه عظیم آمپر گشت؛ با این حال درس را رها نکرد و بیش از پیش به کوشش در زمینه ی اکتشافات علمی و بررسی دانش های مختلف پرداخت. در سال 1809 میلادی سمت استادی آنالیز و مکانیک را در دانشگاه پلی تکنیک را به دست آورد. در این زمان با انتشار کشف مهم خود، مورد توجه دالامبر قرار گرفت اما با ازدواج مجدد خود با زنی بدخو و همچنین هوسران بیشتر کارهای نیمه تمام او بهم ریخت! با این حال در سال 1814 میلادی به عضویت آکادکی فرانسه نائل آمد. آمپر، آزمایش ها و تحقیقات علمی خود را ادامه داد و به عمل معکوس دو سیم حامل جریان برق بر یکدیگر پی برد! وی مشاهده کرد که هر وقت جهت جریان در یک سیم یکی باشد، سیم ها یکدیگر را جذب می کنند و بالعکس. اگر جهت دو جریان مخالف هم باشد، سیم ها یکدیگر را دفع می کنند. آمپر توانست اکتشافات خویش را در آکادمی علوم اعلام دارد و شدت جریان الکتریسیته و وسیله ی اندازگیری آن را نشان دهد. اکتشافان علمی آمپر، به خصوص اکتشاف اساسی او درباره ی معادلات با مشتق جزئی سبب شهرت وی گشت و او را در ردیف بزرگ ترین دانشمندان قرار داد! کشف دیگر آمپر، برای تلگراف الکتریکی بود که آن را براساس الکترودینامیک انتشار داد. او بیشتر ساعت خود را بی وقفه در آزمایشگاه به سر می برد. آمپر نظرات خود را در کتابی به نام "پدیده های روان برقی" که در سال 1830 میلادی انتشار داد، در معرض استفاده ی عموم قرار داد. وی در 10 ماه ژوئن سال 1836 میلادی در مارس به دنبال کار مداوم که روح او را خسته و فرسوده کرده بود، درگذشت.

503