معنی اثری از شیخ محمود شبستری

فرهنگ فارسی آزاد

محمود (شبستری)

مَحمُود (شبستری)، از عُرَفای بزرگ صفویّه است و از آثار او گلشن راز (به نظم) و حَقُّ الیَقِین و شاهدنامه (به نثر) است. وفاتش به سال 720 هجری در شبستر نزدیک تبریز واقع شد،

لغت نامه دهخدا

شیخ محمود

شیخ محمود. [ش َ م َ] (اِخ) رجوع به شبستری (محمود) شود.

شیخ محمود. [ش َ م َ] (اِخ) رجوع به محمد عبده شود.

محمود

محمود. [م َ] (اِخ) شبستری (شیخ...). رجوع به شبستری شود.

محمود. [م َ] (اِخ) ابن سبکتکین. رجوع به محمود غزنوی شود.

محمود. [م َ] (اِخ) غازان خان. رجوع به غازان خان محمود شود.

محمود. [م َ] (اِخ) تاج الدین بن سدیدالدین عبدالکریم مستوفی. ممدوح سوزنی سمرقندی شاعر قرن ششم هجری است:
گسترد نام نیک چو محمود تاجدار
محمود تاج دین شه احرار روزگار.
سوزنی.

محمود. [م َ] (اِخ) تقی الدین. رجوع به تقی الدین محمود مظفر شود.

شبستری

شبستری. [ش َ ب ِ ت َ] (اِخ) شیخ محمودبن عبدالکریم ملقب به سعدالدین در قصبه ٔ شبستر هفت فرسنگی تبریز تولد یافت. از تاریخ زندگانی او اطلاع وسیعی به دست نیست وظاهراً سراسر عمر را بر خلاف زمانه ٔ آشفته و عصر پرآشوب خویش به آرامش و سکون بدون حادثه ٔ مهمی در تبریزیا نزدیکی آن بسر برده است و هم در آنجا در سال 720هَ. ق. وفات یافته. از وی تألیفات بسیار باقی نمانده است لیکن مثنوی گلشن راز که تقریباً بیست هزار بیت میشود از بهترین و جامعترین رسالاتی است که در اصول و مبادی تصوف به رشته ٔ نظم درآورده است و تا امروزنزد خاص و عام شهرتی بسزا دارد. این مثنوی چنانکه شاعر خود اشاره میکند در شوال سال 710 هَ. ق. به نظم آمده و در آن پاسخ 15 سؤال راجع به اصول تصوف است که شخصی از خراسان موسوم به امیرحسینی حسین بن عالم ابی الحسین هروی سؤال نموده است. عبدالرزاق لاهیجی شرح عالی بر آن نگاشته است. و نیز شاه داعی شیرازی عارف و شاعر نامی قرن نهم را شرحی بر این مثنوی است به نام نسائم الاسحار یا نسائم گلشن. تألیفات دیگر وی عبارتند از: رساله ٔ حق الیقین، رساله ٔ شاهد، سعادتنامه، منهاج العارفین و مرآهالمحققین. برای شرح حال و آثاراو رجوع به دانشمندان آذربایجان چ تربیت، الذریعه ج 9 ص 506، تاریخ ادبیات ایران تألیف ادوارد براون ج 3 یا از سعدی تا جامی ترجمه ٔ علی اصغر حکمت ص 159 به بعد و تاریخ ادبیات دکتر رضازاده ٔ شفق ص 263 شود.