معنی اثر عبید زاکانی

حل جدول

اثر عبید زاکانی

اخلاق الاشراف

اثری از عبید زاکانی

رساله دلگشا

اخلاق الاشراف، رساله دلگشا، رساله صد پند، ریش نامه، موش و گربه

ریش نامه

واژه پیشنهادی

اثر عبید زاکانی

فالنامه

رساله دلگشا، رساله صدپند، ریش نامه، موش و گربه

لقب عبید زاکانی

ارباب الصدور

اثری از عبید زاکانی

رساله دلگشا

رساله صد پند

سخن بزرگان

عبید زاکانی

خود را از بند نام و ننگ برهانید تا آزاد توانید زیست.

از مزیت های پشت گردنی این است که خوش خلقی می آورد، خمار از سر به در می کند، بد رامان را رام می سازد، ترش رویان را گشاده روی نموده و دیگران را می خنداند و خواب از چشم می رباید و رگ های گردن را استوار می سازد.

مردی با سپری بزرگ به جنگ با دشمنان رفت. از بالای قلعه، سنگی بر سرش زدند و سرش را شکستند. برنجید و گفت: مردک، کوری! سپری بدین بزرگی نمی بینی و سنگ بر سر من می زنی؟

مجردی و قلندری را مایه ی شادمانی و اصل زندگانی دانید!

برکت عمر را در روشنایی چشم و فرح دل را در مشاهده زیبایان بدانید.

لغت نامه دهخدا

زاکانی

زاکانی. (اِخ) عبیداﷲ ملقب به نظام الدین از صاحبان صدور خاندان بنی زاکان قزوین است و اشعار خوب دارد و رسائل بی نظیر. (تاریخ گزیده چ لیدن ص 846). مرحوم اقبال در مقدمه ٔ دیوان عبید نویسد: ازشرح حال و وقائع زندگانی عبید زاکانی بدبختانه اطلاع مفصل و مشبعی در دست نیست. اطلاعات ما در این باب منحصر است به معلوماتی که حمداﷲ مستوفی معاصر عبید و پس از او دولتشاه سمرقندی در تذکره ٔ خود تألیف شده در 892 هَ. ق. در ضمن شرحی مخلوط به افسانه در باب او بدست داده و مؤلف ریاض العلماء هرچند در باب عصر عبید دچار اشتباه عظیمی شده باز معلومات گرانبهای دیگری در باب بعضی از تألیفات او ذکر کرده است. معلومات دیگری نیز از اشعار و مؤلفات عبید بدست می آید. ازمختصری که مؤلف تاریخ گزیده راجع به عبید نوشته مطالب ذیل استنباط میشود: 1- اینکه او از جمله ٔ صدور وزراء بوده ولی در هیچ منبعی بدان اشاره نشده است.
2- لقب این شاعر نظام الدین بوده. در صورتی که در ابتدای غالب نسخ کلیات و در مقدمه هائی که بر آن نوشته اند وی را نجم الدین عبید زاکانی یاد کرده اند.
3- نام شخصی شاعر عبیداﷲ و عبید تخلص شعری او است. خود او نیز در تخلص یکی از غزلهای خود میگوید:
گر کنی با دیگران جور و جفا
با عبیداﷲ زاکانی مکن.
4- عبید در هنگام تألیف تاریخ گزیده که قریب چهل سال پیش از مرگ اوست به اشعار خوب و رسائل بی نظیر خود شهرت داشته است. در تذکره ٔ دولتشاه سمرقندی چند حکایت راجع به عبید و مشاعرات او با جهان خاتون شاعره و سلمان ساوجی و ذکر تألیفی از او بنام شاه شیخ ابواسحاق در علم معانی و بیان و غیره هست. وفات عبید زاکانی را تقی الدین کاشی در تذکره ٔ خود سال 772 دانسته و صادق اصفهانی در کتاب شاهد صادق آن را در ذیل وقایع سال 771 آورده است. امر مسلم این که عبید تا اواخر سال 768 هَ. ق. هنوز حیات داشته است.... و بنحو قطع و یقین وفات او بین سنوات 768 و 769 و 772 رخ داده است.
عبید در تألیفات خود چندین تن از پادشاهان و معاصرین خود را مانند خواجه علاءالدین محمد، شاه شیخ ابوالحسن اینجو، رکن الدین عبدالملک وزیر سلطان اویس و شاه شجاع مظفری را یاد کرده است. وی از نوابغ بزرگان ایران و وجودی تا یک اندازه شبیه به نویسنده ٔ بزرگ فرانسوی ولتر است و از تألیفاتی که از او باقیست معلوم است که بیشتر منظور او انتقاد اوضاع زمان بزبان هزل و طیبت بوده است. مجموع اشعار جدی که از او باقی است و در کلیات بطبع رسیده است از 3000 بیت تجاوز نمی کنند. (ملخص از مقدمه ٔ کلیات عبید بقلم مرحوم اقبال).

زاکانی. (اِخ) عمر ملقب به شرف الدین از عالمان عامل و از خاندان بنی زاکان قزوین است. (تاریخ گزیده چ لیدن ص 846).

زاکانی. (اِخ) محمد ملقب به رکن الدین فرزند شرف الدین از عالمان عامل خاندان بنی زاکان قزوین است. امام رکن الدین زاکانی به خراسان رفت پیش امیر جرماغون و بدلائل و براهین معقول و منقول اهل شیعه را ملزم گردانید. (تاریخ گزیده چ لیدن ص 846).

عبید

عبید. [ع َ] (ع اِ) ج ِ عَبد. (آنندراج) (منتهی الارب):
بنده زاده آن خداوند مجید
زاده از پشت جواری و عبید.
(مثنوی).