معنی اهرن

لغت نامه دهخدا

اهرن

اهرن. [اَ رَ] (اِخ) نام داماد قیصر. (لغت فرس) (شعوری). نام داماد قیصر روم. هم ملوک گشتاسب شاه. (شرفنامه ٔ منیری). نام داماد قیصر روم است و او با گشتاسب هم سلف بوده یعنی هر کدام یک دخترقیصر را داشته اند. (برهان) (هفت قلزم):
گو پرمنش نام او اهرنا
ز تخم بزرگان و رویین تنا
فرستاد نزدیک قیصر پیام
که ای نامور مهتر نیکنام
به من ده کنون دختر کهترت
به من تازه کن کشور و افسرت...
به اهرن سپردند پس دخترش
بدستوری مهربان مادرش.
فردوسی.
(از شاهنامه چ بروخیم ج 6 صص 1470- 1477).

اهرن. [اَرَ] (اِ) به معنی اهریمن باشد که رهنمای بدیها و شیطان است و جن را نیز گویند. (برهان) (هفت قلزم). اهرمن و شیطان و جن و دیو. (ناظم الاطباء):
زیباتر از پری است ببزم اندرون ولیک
در رزمگاه بازندانی ز اهرنش.
سوزنی.
|| در زبان هندی سندان زرگری و آهنگری را گویند. (برهان) (هفت قلزم) (فرهنگ شعوری).


اهرن القس

اهرن القس. [اَ رُ نُل ْق ِ] (اِخ) نام طبیبی است. ابن البیطار در مفردات خود از او روایت آرد، من جمله در کلمه بیش و رمان و برزقطونا. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). او راست کتاب: کناش بزبان سریانی و ماسرجیس آنرا از سریانی بعربی ترجمه کرد. اصل کتاب سی مقاله است و مترجم دو مقاله برآن افزود. (تاریخ الحکماء قفطی ص 80). ابن ابی اصیبعه گوید: از جمله اطباء نامبردار نصاری یا غیر نصاری که معاصر یا قریب العصر با اطباء اسکندرانیین بودند، اهرن القس صاحب کناش است. ابوالفرج گوید: ملکت العرب... و در این زمان اهرن القس اسکندرانی معروف بوده است و کناش او در طب پیش ما هست و بزبان سریانی است. طبق گفته ٔ ابوالفرج: او در 933 اسکندری در ایران بوده که این سنه با ابتدای هجرت مطابق است. بنابراین در زمان خسروپرویز در ایران بوده است. (از حواشی ناصرخسرو چ طهران ص 636 به بعد). و رجوع به عیون الانباء و الفهرست ابن الندیم و حواشی فلوگل بر آن و تاریخ مختصرالدول ابوالفرج بن العبری و کتاب التعریف بطبقات الامم قاضی ساعد اندلسی و قاموس الاعلام ترکی و کلمه ٔ اهرون شود.


ماسرجویه

ماسرجویه. [س ِ ج ُ وَی ْه ْ/ س َ ی َ] (اِخ) طبیب بصری یهودی که ماسرجیس نیز نامیده می شد. وی علاوه بر ترجمه ٔ کتاب اهرن القس صاحب تصانیفی دیگر است از آن جمله است: کتاب قوی الاطعمه و منافعها و مضارها و کتاب العقاقیر و منافعها و مضارها. (از تاریخ الحکما قفطی ص 324-325). کتابهای اهرن القس را از سریانی به عربی نقل کرده و بر کتاب کناش اهرن که سی مقاله بوده دو مقاله افزوده است. (از الفهرست ابن الندیم، یادداشت به خط مرحوم دهخدا). طبیبی یهودی و او کتاب اهرن القس رادر طب برای عمربن عبدالعزیز ترجمه کرد و ابن البیطاراز او بسیار نقل آرد از جمله در کلمه ٔ جنطیانا. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). یهودی ایرانی مترجم معروف کتابهای اهرن یا هارون اسکندرانی. (از انتقال علوم یونانی به عالم اسلامی ترجمه ٔ احمد آرام ص 57 و 58).


اهرون

اهرون. [اَ] (اِخ) نام حکیمی بوده است یهودی که در جمیع علوم خصوصاً در علم طب مهارتی تمام داشته. (برهان) (آنندراج) (هفت قلزم) (انجمن آراء) (شعوری). همان اهرن القس است که گاهی «راء» آن با اشباع ضمه خوانده شده و ناصرخسرو او را بمنزله ٔ مثال اعلای علم و دانش یاد کرده است:
از ره دانش بکوش اهرون شو
زیرا کاهرون بدانش اهرون شد.
ناصرخسرو.
اهرون از علم شد سمر بجهان در
گر تو بیاموزی ای پسر توئی اهرون.
ناصرخسرو.
و رجوع به اهرن القس و حواشی مینوی بر دیوان ناصرخسرو ص 636 و تاریخ الحکماء و عیون الانباء شود.


علات

علات. [ع َ] (ع اِ) سندان که بر آن آهن را نهاده می کوبند، و بهندی آن را اهرن گویند. (غیاث از شرح نصاب) (اقرب الموارد). || سنگی که به روی آن پنیرو کشک خشک کنند. || قدحی ستبر که بر دور آن سرگین ریخته و در آن شیر دوشند. || (ص) ماده شتر بلندبالای استوار. (اقرب الموارد) (ناظم الاطباء). ج، عَلا، علوات. (اقرب الموارد) (منتهی الارب).


اهرامن

اهرامن. [اَ م َ] (اِخ) راهنمای بدیها را گویند. (برهان) (هفت قلزم) (ناظم الاطباء). این کلمه در پهلوی اهریمن و در فارسی بصور اهرمن، اهرامن، آهرمن، اهرن، آهرن، آهریمن، آهرامن، آهریمه و هریمن آمده است. (از حاشیه ٔ برهان چ معین). || شیطان. (برهان) (فرهنگ ضیاء). شیطان و دیوان. (هفت قلزم). شیطان و دیو. (ناظم الاطباء):
دلی که مهر و هوای تو اندر آن دل نیست
در او چه دین خدا و چه کیش اهرامن.
عماد (از فرهنگ ضیاء).
|| (ص) دیوانه. (برهان). و رجوع به آهرمن و اهریمن و هریمن شود.

فرهنگ عمید

اهرن

اهریمن

حل جدول

اهرن

نام داماد قیصر


نام داماد قیصر

اهرن

نام های ایرانی

اهرن

پسرانه، از شخصیتهای شاهنامه، نام دلاوری رومی

فرهنگ معین

اهریمن

(اِ.) شیطان، هر یک از شیاطین. [خوانش: (اَ مَ) (اِ.) = اهرن: ]

معادل ابجد

اهرن

256

پیشنهاد شما
جهت ثبت نظر و معنی پیشنهادی لطفا وارد حساب کاربری خود شوید. در صورتی که هنوز عضو جدول یاب نشده اید ثبت نام کنید.
اشتراک گذاری