معنی اوستا
لغت نامه دهخدا
اوستا. (اِ) اوستاد. استاد:
هرکه گیرد پیشه ٔ بی اوستا
ریشخندی شد بشهر و روستا.
مولوی.
|| (اِخ) اوستا. کتاب دینی زردشت:
علم معنی از کتاب اوستا
حاصلت ناید مکش چندین عنا.
اسیری لاهیجی.
اوستا. [اَ وِ] (اِخ) (بمعنی اساس، بنیاد، متن اصلی، پناه و یاوری) در پهلوی اوستاک در متون تاریخی عربی بستاه، البستاه ابستا، الابستا و الابستاق آمده است. کتاب مذهبی ایرانیان قدیم و زردشتیان و یکی از آثار قدیمی و شایدقدیم ترین اثر مکتوب مردم ایران است. تعیین زمان و قدمت آن بسته به تعیین زمان زردشت میباشد. این کتاب در قدیم ظاهراً بسیار بزرگ بوده است و در روایات اسلامی آمده است که بر روی دوازده هزار پوست گاو نوشته شده بوده است که اسکندر آنرا سوزاند. در زمان بلاش (اول) اشکانی و سپس در دوره ٔ ساسانیان (در زمان اردشیر بابکان بوسیله ٔ تنسر و پسرش شاپور بوسیله ٔ آذربد مهر سپندان) بجمعآوری و ترتیب و تدوین اوستا پرداختند. و گویند اوستای کنونی یک پنجم آن است. در زمان ساسانیان تفسیری بزبان پهلوی بر اوستا نوشتند که آنرا زند گویند و غالباً اوستا را با کلمه ٔ زند با هم می آورند وسپس شرحی بر زند نوشتند و آنرا پازند نامیدند که زبانش پاکتر و روان تر از زبان زند میباشد. یعنی هزوارش در آن وجود ندارد اوستا دارای 21 نسک و در پنج قسمت است. یسنا (دارای 72 فصل که 17 فصل آن گاتها را تشکیل می دهد)، ویسپرد، وندیداد، یشتها، خرده اوستا. قسمتهای مختلف اوستا در زمانهای مختلف و بوسیله ٔ اشخاص نوشته شده است و گویند فقط گاتها از خود زردشت است. اوستا مشتمل است بر نیایش اهورمزدا و امشاسپندان و ایزدان و موضوع های اخلاقی و دینی و داستانهای ملی و غیره. اوستا ظاهراً اول بار در قرن 18 م. بوسیله ٔ آنکتیل دوپرون بزبان فرانسوی ترجمه و در 1771م. در سه جلددر پاریس منتشر شد و سپس مستشرقین بزرگ و بخصوص آلمانها به این کتاب توجه خاص کردند و همه ٔ کتاب و یا قسمتی از آنرا ترجمه کردند مانند اشپیگل (ترجمه ٔ آلمانی، سه جلد 1852-1863م. لایپزیک)، دو هارله (ترجمه ٔ فرانسوی 1881م. پاریس) و دارمستتر (ترجمه ٔ فرانسوی سه جلد 1892-1893 پاریس) فریتس ولف (ترجمه ٔ آلمانی 1910 استراسبورگ) بارتولومه، گلدنر و غیره. یشتها (در دو مجلد) و یسنا (در دو مجلد) و گاتها و وندیداد بفارسی ترجمه شده و در بمبئی و ایران بطبع رسیده است. (از دایرهالمعارف فارسی). بگفته ٔ دین کرت در عهد هخامنشیان دو نسخه از اوستا در ایران بوده است که اسکندر یکی را در آتش سوزی استخر سوخته و نسخت دیگر را اسکندربا خود برده و آنچه راجع بطب و نجوم و فلسفه و جغرافیا و جز آن بوده بیونانی نقل داده و بخشهای دیگر ازمیان رفته است. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). اوستا در یک عصر و بیک زبان نوشته نشده. قسمتی که بزردشت منسوب است و قدیم ترین جزء اوستاست موسوم به گات ها میباشد و آن هفده سرود است. (یادداشت ایضاً). بر حسب روایات در سال سی امین سلطنت گشتاسب، زردشت این کتاب را بر 12 هزار پوست گاو بخط زرین به گشتاسب عرضه میکند و او دین زردشت می پذیرد. اوستا دارای هشتادوسه هزار کلمه است و تفسیر پهلوی اوستا که در دوره ٔ ساسانیان شده است امروزه متجاوز از یکصدوچهل هزار کلمه است. در زمان شاهان ساسانی بگرد کردن پراکنده های اوستا پرداخته اند و تنها 348 فصل بدست آمده است از محفوظات موبدان و آنرا به بیست ویک نسک بخشیده اند و از اوستای ساسانی نیز امروز ظاهراً بیش از یک ربع آن در دست نیست.
اوستا. [اَ وِ] (اِخ) (زبان...) رجوع به اوستائی شود.
فرهنگ معین
یسنا، اوستا، ویسپَرد، وَندیداد، یشتا، خرده اوستا. [خوانش: (اَ وِ) (اِ.) کتاب دینی زرتشتیان که شامل پنج بخش می باشد. ]
فرهنگ عمید
کتاب مقدس زردشتیان که امروزه یکپنجم از اصل آن باقی مانده است،
حل جدول
فارسی به انگلیسی
Master
نام های ایرانی
پسرانه، نام کتاب آسمانی زردشت، نام کتاب مقدس زرتشتیان
فرهنگ فارسی هوشیار
کتاب مذهبی زرتشتیان
فرهنگ فارسی آزاد
اَوِسْتا، نام کتاب آسمانی زردشتیان است که 21 قسمت داشته و امروزه فقط پنج قسمت آن باقیمانده که عبارتست از یَسْنا، وِیْسْپرد -وَندیداد، خُرده اَوستا، یَشْت ها. (گاتها قسمتی از یَسْنا میباشد)،
معادل ابجد
468