معنی شمعون | جدول یاب

لغت نامه دهخدا

شمعون

شمعون. [ش َ] (اِخ) پدر ماریه ٔ قبطیه است مادر ابراهیم فرزند حضرت رسول (ص). (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از آنندراج). پدریکی از دو سُرّیه ٔ رسول اﷲ (ص). نام پدر زوجه ٔ حضرت رسول (ص) مادر ابراهیم، و او را مقوقس به رسول (ص) هدیه فرستاد و او در خلافت عمر وفات کرد. (یادداشت مؤلف). پدر ماریه ٔ قبطیه و به قول بعضی پدر ریحانه زوجه ٔ آن حضرت. (از حبیب السیر چ سنگی ج 1 ص 148 و 151).

شمعون. [ش َ] (اِخ) ابن زیدبن خنافه، مکنی به ابوریحانه. صحابی انصاری است پدر ریحانه، سُرّیه ٔ نبی (ص) و سمعون نیز روایت شده است. (از منتهی الارب) (از آنندراج).

شمعون. [ش َ] (اِخ) مرد متقی و پرهیزکاری که در اورشلیم سکونت داشت و وحی بدو رسید که نخواهد مرد تا مسیح را ببیند. (از قاموس کتاب مقدس). نام یکی از انبیای بنی اسرائیل. (یادداشت مؤلف).

شمعون. [ش َ] (اِخ) نام برادر عیسی مسیح (ع). (از قاموس کتاب مقدس).
- برادر شمعون، مراد حضرت مسیح (ع) است:
آب خدا آنکه مرده زنده بدو کرد
آن پسر بی پدر برادر شمعون.
ناصرخسرو.

شمعون. [ش َ] (اِخ) نام یکی از حواری عیسی علیه السلام. (منتهی الارب) (از یادداشت مؤلف) (از غیاث) (المدهش ابن جوزی). شمعون بر دین عیسی بود و دعوت دین عیسی کرد. (تاریخ گزیده ص 68). نام یکی از سه اصحاب خاص و نیز یکی از دوازده تن حواریون حضرت عیسی (ع) که نخستین بار در دشت به توسط اندریاس با حضرت مسیح (ع) ملاقات کرد. و حضرت نام او را کیفاس نامید که به زبان سریانی همان پطرس است. (قاموس کتاب مقدس):
تأویل در سیه شب ترسایی
شمع و چراغ عیسی و شمعون است.
ناصرخسرو.

شمعون. [ش َ] (اِخ) شمعون قانوی، شمعون القنانی. نام یکی از دوازده تن حواریون عیسی علیه السلام. (ابن شحنه). شمعون قانوی همان شمعون غیور و یکی از جمله ٔ دوازده حواری بود و لفظ قانوی اشاره به موطن او نیست، بلکه لفظ کلدانی و اشاره به غیوری اوست. (از قاموس کتاب مقدس). شمعون یا شمعون الصفابن توما معروف به سمعان قانوی منسوب به قاناالجلیل که کوهی است در نزدیکی دمشق، و او از حواریون و شاگردان حضرت مسیح (ع) و استاد مرقس هارونی و صاحب انجیل مرقس بود، و می گویند شمعون انجیل را تألیف کرد؛ ولی نام خود را از اول آن برداشت و به شاگردش نسبت داد و به نام او کرد و گویند شمعون بسوی مصر آمد و بعد به کشورهای آفریقا و سپس به ایران رفت و در ایران یهودا بدو پیوست و با هم به تبلیغات مسیحی پرداختند. کاهنان یهود مردم را بر ضد آن دو شورانیدند، پس شمعون را با اره دو نیم کردند و یهودا را سر بریدند. (از ملل و نحل ج 2 ذیل ص 35). درباره ٔ حضرت مسیح (ع) اختلاف فراوانی هست، گروهی می گویند: پیش از روز قیامت بر زمین فرودمی آید، چنانکه اسلام نیز بر آن عقیده است و گروهی می گویند تا روز رستاخیز نمی آید زیرا پس از اینکه اورا کشتند و به دار آویختند به زمین نازل شد و شمعون صفا او را دید و حضرت با وی سخن گفت و بدو وصیتها کرد، سپس از زمین جدا شد و بسوی آسمان صعود کرد و شمعون صفا وصی او بود. شمعون برترین حواریون بود از لحاظ علم، زهد و ادب، جز اینکه فلوس کار او را خراب کردو خود را شریک وی قرار داد و اوضاع علم او را دگرگون ساخت و آن را با سخن فلاسفه درآمیخت و خاطر او را وسوسه کرد. (از ملل و نحل ج 2 صص 34- 35):
از جهل خویشتن چو خودآگاهی
پس سوی خویش فتنه و شمعونی.
ناصرخسرو.
کشته شدت شمع دین به باد جهالت
گمره از آن مانده ای و خیره چو شمعون.
ناصرخسرو.
ای خردمند مخر خیره خرافاتش
که تو باری نه چنوخربط و شمعونی.
ناصرخسرو.
- شمعون شدن، گمراه شدن. مانند شمعون قانوی که به تشویق فلوس نامی مسائلی به احکام دین مخلوط کرد دستورات دین را با نظر شخص آمیختن:
هرکه به شمعخرد ندید رهت
پیش تو مدهوش گشت و شمعون شد.
ناصرخسرو.
- شمعون کردن، گمراه ساختن چون شمعون قانوی:
ور نخواهد ماند با تو باغ و خانه خیرخیر
خویشتن را رنجه چون داری و چون شمعون کنی.
ناصرخسرو.
رجوع به ترکیب شمعون شدن شود.