معنی عطا دادن

عطا دادن. [ع َ دَ] (مص مرکب) بخشش. بخشیدن. بخشش دادن. اجداء، اشبار. اصفار. اعطاء. افراض. امتناح. اناله. اوس. تنویل. حباء. حبوه. رفد. زبد. شبر. صله. فرض. مناوله. نحل. نصر. نفح. نوال. نول. وصل. هزر. هناء:
ز بس عطاکه دهد هر که زو عطا بستد
گمان بری که مر او را شریک و برخوار است.
فرخی.
آنچه در طلب آن بودم عطا داد. (تاریخ بیهقی). ایزد... سبکتکین را... مسلمانی عطا داد. (تاریخ بیهقی ص 93). هر بنده که خدای... او را خردی روشن عطا داد... بتواند دانست که نیکوکاری چیست. (تاریخ بیهقی).
ایزد عطاش داد محمد را
نامش علی شناس و لقب کوثر.
ناصرخسرو.
ایزدش عطا داد به پیغمبر ازیراک
اویست حقیقت یکی از سبع مثانیش.
ناصرخسرو.
آنکه چنین داند دادن عطا
هیچ قیاسی نپذیرد سخاش.
ناصرخسرو.
عطا برسم در حد اعتدال و اندازه ٔ اقتصاد میده. (کلیله و دمنه).
از عافیت مپرس که کس را نداده اند
در عاریت سرای جهان عافیت عطا.
خاقانی.
کرده بهنگام حال حله ٔ نه چرخ چاک
داده بوقت نوال نقد دو عالم عطا.
خاقانی.
در همه ملک فلک نان دو و خوشه یکی است
داده کف و کلک تو خوشه عطا نان به سلم.
خاقانی.
خداوندا تو ایمان و شهادت
عطا دادی به فضل خویش ما را.
سعدی.
سال نو فرخ و فرخنده شد از آنک
ملک العرش عطا داد ملک را پسری.
میرمعزی (از آنندراج).
- امثال:
عطا گرچه اندک دهد پادشاه
به بسیاریش کرد باید نگاه.
نظیر: هر چه از دوست میرسد نیکوست و اسب پیش کشی را بدندانش نگاه نمی کنند و دوست مرا یاد کند یک هل پوچ. (امثال و حکم دهخدا).

هنا

اگر کسی بیند عطا به وی داد، باید دید که آن عطا چه باشد و عطا دهنده معروف بود یا مجهول، یا زن جوان بود یا پیر، آنگاه تعبیر کند. اگر بیند که آن چنان بود که مردم آن دوست دارند، دلیل بر نیکوئی، اگر به خلاف این بود، دلیل برمضرت است. اگر بیند آن عطا به وعده خطا بود، دلیل بر دروغ و عشوه بود. اگر آن عطا جامه بود، یا میوه یا چیزی شیرین، دلیل است که با بزرگان پیوندد و منفعت یابد. اگر بیند که جهودی یا ترسائی عطائی به وی داد، دلیل است که عطا دهنده مسلمان شود. - محمد بن سیرین

اگر دید که کسی عطائی به وی داد و او بگرفت و شکر گفت، دلیل بر زیادتی مال بود و تندرستی. اگر شکر نگفت به خلاف این است - اب‍راه‍ی‍م‌ ب‍ن‌ ع‍ب‍دال‍ل‍ه‌ ک‍رم‍ان‍ی

بخشیدن، بخشش

هنا

139