معنی مرج

مرج. [م َ](اِخ) دهی است از دهستان میمنه بخش شهر بابک شهرستان یزد، در 49 هزارگزی شمال شرقی راه نجف آباد به فیض آباد و شهر بابک، در منطقه کوهستانی معتدل واقع و دارای 343 تن سکنه است. آبش از قنات. محصولش غلات. شغل مردمش زراعت. صنایع دستی زنان کرباس بافی است.(از فرهنگ جغرافیایی ایران ج 10).

مرج. [م َ](اِ) مرز.(اوبهی)(جهانگیری). زمین.(برهان قاطع)(غیاث اللغات). رجوع به معنی بعدی شود. || مرز. زمین کشت زار.(رشیدی)(انجمن آرا). زمینی را گویند که کنارهای آن را بلند ساخته در درون آن چیزی بکارند.(برهان قاطع). چراگاه. مرغزار.(برهان قاطع)(انجمن آرا)(جهانگیری). معرب مَرغ است. مَرغ. چمن.(یادداشت مؤلف). جائی که دواب در آن چرا کنند.(از اقرب الموارد):
از برای این قدر ای خام ریش
آتش افکندی در این مرج حشیش.
مولوی.
تا به هم در مرجها بازی کنیم
ما در این دعوت امین و محسنیم.
مولوی.
گاو آبی گوهر از آب آورد
بنهد اندرمرج و گردش می چرد.
مولوی.
مرجی هست در آنجا مارهای فراوان در کنارهای مرج و رهگذرها.(ترجمه ٔ محاسن اصفهان ص 39). || پاشنه یا بند دست مردم. || وظیف ستور.(ناظم الاطباء).

مرج. [م َ](ع اِ) چراگاه.(منتهی الارب). ج، مروج. رجوع به مدخل قبل، معنی دوم شود. ||(مص) به چرا گذاشتن ستور.(تاج المصادربیهقی)(از زوزنی)(منتهی الارب). به چرا سر دادن دواب.(برهان قاطع). به چرا یله کردن وفرستادن شتر و غیر آن را. چرا کردن. چریدن.(از متن اللغه)(از اقرب الموارد). || اندرهم گشادن.(ترجمه ٔ علامه جرجانی ص 87). اندرهم گذاشتن.(تاج المصادر بیهقی)(زوزنی). آمیختن.(منتهی الارب). چیزی را با چیزی دیگری آمیختن و مخلوط کردن.(از اقرب الموارد). || درهم وبرهم کردن. آشفتن.(فرهنگ فارسی معین). || جنبیدن خاتم در انگشت.(فرهنگ خطی). مرج الخاتم فی اصبعه، قلق.(متن اللغه). || رها کردن و آزاد گذاشتن زبان را در غیبت و بدگوئی دیگران، گویند: مرج لسانه فی اعراض الناس.(از اقرب الموارد)(از متن اللغه). || دروغ گفتن و افزودن در سخن: مرج فی حدیثه، کذب و زاد فیه.(متن اللغه). || پوشاندن چیزی را.(از متن اللغه). || ایجاد فساد کردن.(فرهنگ فارسی معین). ||(اِمص) آمیختگی. درهمی. شوریدگی.(یادداشت مؤلف).
- هرج و مرج، رجوع به هرج در این لغت نامه و نیز رجوع به مَرَج در سطور ذیل شود.

مرج. [م َ رَ](ع ص) شتران بر سر خود به چرا گذاشته.(منتهی الارب). شترانی که بدون راعی و چراننده ای چرا کنند.(از متن اللغه)(از اقرب الموارد). واحد و جمع در آن یکسان است. گویند: بعیر مرج و ابل مرج.(از اقرب الموارد). ||(اِمص) قلق. اضطراب.(متن اللغه)(اقرب الموارد). بی آرامی.(منتهی الارب). اختلاط. فتنه ٔ سخت و چون با هرج مرادف آید حرف دوم در هر دو کلمه ساکن شود و گویند: هَرج و مَرج به معنی اختلاط و فتنه و تهویش و اضطراب.(از اقرب الموارد). آمیختگی. اضطراب. پریشانی. فساد.(ناظم الاطباء). || تباهی.(غیاث اللغات)(منتهی الارب). فساد.(غیاث اللغات). رجوع به معنی قبلی شود. || جنبش انگشتری.(ناظم الاطباء). ||(اِ) خطمی صحرائی.(برهان قاطع). پنیرک.(فرهنگ فارسی معین). ||(مص) آمیخته شدن.(منتهی الارب). ملتبس و مختلط شدن کاری.(متن اللغه). || مضطرب و پریشان گردیدن.(منتهی الارب). مرج الدین، اضطرب.(متن اللغه). تباه شدن.(منتهی الارب). مرج الامانه، فسدت.(متن اللغه). || تباه شدن.(منتهی الارب). مرج الامانه، فسدت.(متن اللغه). || جنبیدن خاتم در انگشت.(منتهی الارب). قلق.(از متن اللغه).

مرج. [م ُ رِج ج](ع ص)مادیان نزدیک به زادن رسیده.(ناظم الاطباء). مرجیه.(متن اللغه). نعت است از ارجاج. رجوع به ارجاج شود.

مرج. [م ُ جِن ْ](ع ص) مرجی. نعت فاعلی است از ارجاء. رجوع به ارجاء شود.

مرز، زمینی که کناره های آن را بلند ساخته در درون آن چیزی بکارند. [خوانش: (مَ) (اِ.)]

(اِ.) چراگاه، (مص م.) به چراگاه فرستادن چرنده، (~.) (مص ل.) چریدن چرنده. [خوانش: (~.) [معر.]]

درهم و برهم کردن، ایجاد فساد کردن. [خوانش: (~.) [ع.] (مص م.)]

مَرغ

یار هرج

مرز، چراگاه، مرغزار، علفزار، مرتع، چریدن

زمین بایری که علف وخاربن دران می روید , تیغستان , بوته , خاربن , خلنگ زار , چمن , چمن زار , مرغزار , راغ , علفزار

واحد اندازه گیی باروت مانند:رزه مرج rezemarj درشته مرج dereshte...

پارسی تازی گشته مرغ چراگاه پنیرک از گیاهان (اسم) پنیرک.

مَرَج، فتنه، فساد، قَلَق، اضطراب... (این کلمه چون با هَرج آید به مراعات قرینه بیان مَرج تلفظ می گردد (هَرج و مَرج)،

مَرَج، (مَرِجَ، یَمرَجُ) صنایع و فاسد شدن (مثل عهد و پیمان و امانت و دیانت)، اختلاط ورزیدن،

مَرج، (مَرَجَ، یَمرُجُ) به هم آمیختن و مخلوط کردن، به چراگاه فرستادن، چریدن، به مذمّت و بدگوئی زبان گشودن، زبان به دروغ گشودن، تضییع کردن، ضایع و فاسد گذاشتن..،

مَرج، دشت سبز، زمین سبز و پر گیاه، چراگاه، خلط و اختلاط (جمع: مُرُوج)،

243