معنی نازخاتون

نازخاتون. (اِخ) دختر امیر کردستان بود و ضیاع و عقار فراوان داشت. در دوران سلطنت الجایتو مردی به نام محمد که خطیب همدان بود و با نازخاتون غرضی داشت امیرچوپان را به تصرف املاک و اموال وی برانگیخت. خواندمیر شرح واقعه را بدین صورت نوشته است: در اواخر ایام دولت الجایتو... محمد نامی که خطیب همدان بود، بنابر غرضی که داشت قباله کهنه ای بنام نازخاتون بنت امیر کردستان به دست آورد و آن را به نزد امیرچوپان برده عرض کرد که پدر شما ملک بهادر... در زمان هلاکوخان نازخاتون را اسیر گرفته بود و به حکم یرلیغ اسباب و املاک نازخاتون ملک ملک بهادر بوده و حالا به حسب ارث به شما می رسد و در مملکت عراق ضیاع و عقار نازخاتون بسیار است و امیرچوپان این سخن را کالنقش فی الحجر بر لوح دل نگاشته جمعی از نوکران خود را مصحوب آن قاضی متدین به ولایات بفرستاد تا چند موضع در قزوین و خرقان وهمدان به تحت تصرف درآوردند و این حدیث غریب در میان شهر شهرت یافته هر برزگری که از مالک مزرعه نفرت داشت می گفت این موضع داخل املاک نازخاتونست لاجرم فریاداز نهاد خلایق برآمد و امیر ایسن قتلغ و خواجه رشید زبان به نصیحت امیرچوپان گشاده طوعاً او کرهاً او رااز مقام خرخشه درگذرانیدند تا به همان چند موضع که گرفته بود قناعت نمود. و در زمان سلطان ابوسعید بهادرخان که اختیار و اعتبار امیرچوپان به مرتبه ٔ کمال رسید قاضی محمد به اتفاق دیگری از اهل دیانت خریطه ای کهنه که دویست تمسک که مشتمل بر اسباب و املاک دو سه ولایت نهاده بودند نزد امیرچوپان برده گفتند که ما درفلان موضع خانه می ساختیم ناگاه این قبالجات را که به اسم نازخاتونست یافتیم و امیرچوپان حاصل آن موضع رااز شیر مادر حلال تر تصور کرده وکلاء او دست تصرف به مزارع و املاک رعایا دراز کردند و کار به جائی رسید که اسبابی را که به دو سه هزار دینار می ارزید مردم از وهم آنکه نگویند ملک نازخاتون بوده به دو سه دینار می فروختند. (از تاریخ حبیب السیر ج 3 ص 118). و چون کاراین فتنه بالا گرفت و ایمنی از میان مردم برخاست خواجه علیشاه جیلان جمیع ادعاهای امیرچوپان را بر املاک نازخاتون به مبلغ بیست هزار دینار بازخرید کرد و فتنه خوابید. و نیز رجوع به تاریخ مغول ص 323 و 334 شود.

(اِ.) نوعی چاشنی ایرانی که از بادمجان کباب شده ساطوری، سیر و ریحان خرد شده و آب غوره درست می شود.

از غذاهای شمالی

غذای شمالی

از غذاهای شمالی

نازخاتون

نازخاتون

نازخاتون

نازخاتون

سیرقلیه، واویشکا، باقلا قاتوق، کباب ترش، مرغانه پلا، نازخاتون

خورش نازخاتون

باقلا قاتوق، کباب ترش، مرغانه پلا، نازخاتون، واویشکا

دخترانه، بانوی زیبا، نام دختر امیر کردستان در زمان پادشاهای الجایتو

نازخاتون گیلان
بادمجان 8 عدد .  گوجه فرنگی  5 عدد .  آبغوره 1/2 لیوان .  آب انار 2 لیوان
پیاز رنده شده 4 قاشق .  نعناع خشک 1 قاشق .  گلپر 1 قاشق .  نمک کمی
طرز تهیه: بادمجانها را خوب بشوئید و نیم ساعت در فر قرار دهید تا کبابی شوند. سپس پوست آنها را بگیرید و خوب ساطوری کنید.
هنگامی که بادمجانها در فر هستند، گوجه ها را در کاسه ای قرار دهید و مقداری آبجوش روی آنها بریزید تا پوست آنها به راحتی کنده شود. سپس آنها را خرد کرده و کنار بگذارید.
بادمجان ساطوری شده را در یک قابلمه بریزید و آبغوره و آب انار را روی آن بریزید و اجازه دهید تا آهسته بجوشد و غلیظ شود. سپس گلپر، نعناع و پیاز رنده شده را در قابلمه بریزید و کمی هم بزنید. قابلمه را از روی حرارت حذف کنید و گوجه را اضافه و مخلوط کنید و به ظرف مورد نظر انتقال دهید و روی آن را گردو خرد شده بریزید.

نازخاتون

1115