معنی هلا
لغت نامه دهخدا
هلا. [هَِ / هََ] (صوت) نداباشد ازبرای آگاهانیدن و تنبیه کردن، و در طعنه زدن مکرر کنند. (برهان). کلمه ای است جهت استعجال و ورغلانیدن. (منتهی الارب). هله. هین. هان. الا:
هلا چامه پیش آر ای چامه گوی
تو چنگ آور ای دختر ماهروی.
دقیقی.
برخیز و برافروز هلا قبله ٔ زردشت
بنشین و برافکن شکم قاقم بر پشت.
دقیقی.
بگفتا هلا هین برو تا رویم
به دیدار آن جشن خرم شویم.
فردوسی.
هلا باده پیش آر و مطرب گزین
که نه گاه رزم است و پیکار و کین.
فردوسی.
ای یار دلربای هلا خیز ومی بیار
می ده مرا و گیر دمی تنگ در کنار.
منوچهری.
دین چو دلم پاک دید گفت هلا
هین به دل پاک برنگار مرا.
ناصرخسرو.
دلت گر ز بیطاعتی زنگ دارد
هلا بآتش علم حکمت گدازش.
ناصرخسرو.
دیوت از راه ببرده ست بفرمای هلا
تات زیر شجر گوز بسوزند سپند.
ناصرخسرو.
برخیز هلا نه وقت خواب است
هم منتظر تو آفتاب است.
نظامی.
تو هلا دربندها را سخت بند
چندگاهی بر سبال خود بخند.
مولوی.
گفت زن کاین گربه خورد آن گوشت را
گوشت خر گر دیگرت باید هلا.
مولوی.
خمر دنیا با خمار و گل به خار آمیخته ست
نوش می یابی هلا گر پای داری نیش را.
سعدی.
شنید از درون عارف آواز پای
هلا گفت بر در چه پایی، درآی.
سعدی.
اگر به خوردن خون آمدی هلا برخیز
وگر به بردن دل آمدی بیا ای دوست.
سعدی.
به ناز اگر بخرامی جهان خراب کنی
به خون بنده اگر تشنه ای هلا ای دوست.
سعدی.
هلا. [هََ] (ع اِ صوت) کلمه ای است که بدان اسب را زجر کنند واسب مادگان را تسکین دهند وقت ضراب. (منتهی الارب).
هلا. [هََ ل ْ لا] (ع ق) کلمه ای است جهت تحضیض، مرکب از هل و لا. (منتهی الارب). کلمه ٔ تحضیض، مرکب از هل و لا، اگر بر ماضی درآید معنی سرزنش بر ترک فعل دهدو اگر بر مضارع درآید برای برانگیختن بر فعل بود.
فرهنگ معین
(هَ) (شب جم.) کلمه تنبیه و ندا که برای آگاهانیدن به کار می رود.
فرهنگ عمید
ای،
حل جدول
کلمه تنبیه و ندا، از اصوات، به هوش باش
مترادف و متضاد زبان فارسی
الا، ای، ایا
ترکی به فارسی
مستراح
گویش مازندرانی
فرهنگ فارسی هوشیار
(صفت) برای معانی ذیل بکاررود: الف - آگاهانیدن وتنبیه بکاررود: ((گفت: هلاجامهابمن ده تالحظه بیاسایی. )) ب - برای تحسین: ((دین چودلم پاک دید گفت: هلاخ هین بدل پاک برنگارمرا. )) (ناصرخسرو) (کلمه تثنیه و ندا) الا، ای
فرهنگ فارسی آزاد
هَلّا، مرکب از «هَل» و «لا» می باشد و قبل از فعل ماضی به معنای ملامت و سرزنش و قبل از فعل مضارع به ترغیب و تشویق می آید،
معادل ابجد
36