نقش زنان ایران باستان در جنگ در زمان هخامنشیان
یکی از زمینههایی که دانشمندان توجه چندانی به آن نشان ندادهاند، نقش زنان جنگجوی ایران باستان است. خبرگزاری رویترز بیان کرده است که آزمایشهای DNA مشخص کرد که استخوان های ۲۰۰۰ ساله مدفون در یک حفاری نزدیک تبریز و شمشیر همراه آن به یک زن تعلق دارد. علیرضا هژبری به روزنامه همبستگی گفت:
بر خلاف اظهار نظرهای قبلی که عنوان میکرد این جنگجو یک مرد است و با توجه به شمشیر مفرغی موجود در گور نیز این گمان به یقین تبدیل شده بود، آزمایشهای DNA نشان داد که اسکلت داخل گور متعلق به یک زن جنگجو بوده است.
به گفته دکتر نوبری، ۱۰۹ گور جنگجویان تحت آزمایش DNA قرار گرفته اند تا جنسیت آنها تعیین شود. زنان جنگجو که یونانیان باستان آن ها را « آمازونها» میخواندند از نوع جنگجویانی بودند که در قرن پنجم پیش از میلاد و پیش از آن در شمال ( گیلان، مازندران و گلستان امروزی)و شمال غربی ایران ( آذربایجان امروزی) غالب بودند. یافتههای فراوانی در گورستانهای جنگجویان ایرانیان شمال یعنی سکاها و جانشینان سرمتی آن ها وجود دارند.
بازسازی ایرانیهای سکا یا سرمتی شمال در رزم به وسیله چرننکو و گورلیک ایرانیان باستان ( آنها که در ایران باستان و اروپای شرقی ساکن بودند) اغلب جنگجویان و فرماندهان زن داشتند.
یک گلدان از یونان باستان منقش به زن جنگجوی آمازون ( سوار بر اسب در سمت چپ) به لباس ایرانی باستانی او مثل شلوار، بلوز و کفش مادی – پارسی توجه کنیدو جنگجوی یونانی مسلح به نیزه و سپر است اما لباسی بر تن ندارد.
گشایش گور- تپههای سکاها موسوم به ” کورگانها” اغلب منجر به یافتن بقایای جنگجویان زنی شده است که شمشیرشان در کنارشان دفن شده است. این تپههای کورگان در شکلهای گوناگون و در مکانهای مختلفی از جنوب اوکراین تا قفقاز و ایران ( شمال و شمال غربی ) قرار دارند. در زمان هخامنشیان، زنان در موقعیتهایی نظیر رهبری در ارتش های شاهنشاهی ایران باستان دیده شدند.
بازسازی آرتمیس از هالیکارناس ( در ترکیهی امروزی) یکی از قابل ترین دریاسالاران خشایارشا در حملهی ناموفقش به یونان در ۴۸۰ سال قبل از میلاد تواناییهای دریایی جسورانه آرتمیس بارها خشایارشا را واداشت تا اظهار کند : « مردان من زن شده اند و زنان من مرد شدهاند» آرتمیس همچنین یکی از مشاوران نظامی ارشد خشایارشا بود.
بازسازی واحد سواره نظام زنان هخامنشی توسط شاپور سورن پهلاو. بانوان سوارکار خیلی از قبایل ایرانی مثل کردها و لرها تا اوایل قرن نوزدهم در جنگ شرکت میکردند.