معنی بی حیا

حیا. [ح َ] (از ع، اِ) فراخی سال و حال. || باران. و بمد آخر [حیاء] نیز آمده. (منتهی الارب) (اقرب الموارد). باران بهاری. (دهار). باران که زمین زنده کند. (مهذب الاسماء). || گیاه از آنجا که از باران ناشی میشود. || پیه و روغن. (اقرب الموارد). || شرم. (آنندراج). در تداول فارس زبانان، به معنی حیاء و شرم و آزرم باشد وآن انحصار نفس است در وقت استشعار ارتکاب قبیح جهت احتراز و استحقاق مذمت. (نفایس الفنون):
شرم از اثر عقل و اصل دین است
دین نیست ترا گر ترا حیا نیست.
ناصرخسرو.
پیش این الماس بی اسپرمیا
کز بریدن تیغ را نبود حیا.
مولوی.
- باحیا، آنکه دارای حیا باشد:
باحیا گفت او مرا و چشم من روشن بدو
هرکه روشن دیده تر شد بیشتر دارد حیا.
سنائی.
- بی حیا، کسی که فاقد حیا باشد:
دوم پرده بر بیحیائی متن
که اومیدرد پرده ٔ خویشتن.
سعدی.
- بی حیائی، بی شرمی. هرزگی.
- امثال:
حیا در چشم است.
در گدا حیا نبود، گدا حیا ندارد.
یک جو از حیا کم کن و هرچه میخواهی بکن.
- حیازده، شرمسار. (آنندراج):
چنین حیازده رفتی بسیر باغ و نداشت
رخ نزاکت شرم تو تاب خنده ٔ گل.
غیاض (ازآنندراج).
- حیا کردن، شرم داشتن.استحیاء.

اصل حیا. [اَ ل ِ ح َ] (ترکیب اضافی، اِ مرکب) همان ابوالحیا. کذا فی القنیه. (مؤید الفضلا).

طین حیا. [ن ِ ح َ] (ترکیب اضافی، اِ مرکب) صورتیست از طین خیا. رجوع به طین بلد مصطکی شود.

بی حیا. [ح َ] (ص مرکب) بی شرم و گستاخ و آنکه در ارتکاب کارهای زشت منفعل میشود. (ناظم الاطباء). وقیح. وقاح. سخت روی. سترگ. پررو. صفیق. بی شرم. بی چشم و رو. (یادداشت بخط مؤلف).

بی‌شرم، بی‌آزرم،
گستاخ،

شرم،

اپارتی

آپارتی

وقیح

آپاراتی

شرمساری

شرمساری، شرم

شرم، آزرم

Audacious, Baldfaced, Barefaced, Brazen, Fast, Forward, Immodest, Insolent, Raunchy, Saucy, Shameless

Embarrassment, Inhibition, Modesty

کومه، مخل بالآداب

بستاخ گستاخ

توبه، شرم

گستاخ

آزرم، حجب، خجلت، شرمساری، شرم، عار، ملاحظه، باران، مطر

حَیا، حالتی در انسان که او را از هر کار زشت و ناسپند منع نماید، شرم، آزرم، توبه، رحم (جمع: احْییَه- حَیّ، حِیّ)،

pudore

باران، فراخی سال. [خوانش: (حَ) [ع.] (اِ.)]

آزرم، شرم

31