معنی شناخت
لغت نامه دهخدا
شناخت. [ش ِ] (مص مرخم، اِمص) اسم مصدر از شناختن. عرفان. معرفت. شناسایی. عرفه. علم. شناختن. (ناظم الاطباء). عرفه. (منتهی الارب): اندر شناخت راه حق تعالی. (منتخب قابوسنامه ص 10).
آنکه خود را شناخت نتواند
آفریننده را کجا داند.
ناصرخسرو.
اندر آنکه بر طبیعت واجب است که بشناسد که هر بیماری کدام بیماری است و یاد کردن شناخت آن. (ذخیره ٔ خوارزمشاهی). و در معرفت کارها و شناخت مناظم آن رأی ثاقب و فکرت صایب روزی کرد. (کلیله و دمنه چ مینوی ص 29). و گفت چندان یادش کردم که جمله خلقان یادش کردند تا به جایی که یادکرد من یادکرد او شد، پس شناخت او تاختن آورد و مرا نیست کرد، دگرباره تاختن آورد و مرازنده کرد. (تذکرهالاولیاء عطار). گفت کاشکی که خلق به شناخت خود توانندی رسید که معرفت ایشان را در شناخت خود تمام بودی. (تذکرهالاولیاء عطار). و گفت علامت شناخت حق گریختن از خلق باشد و خاموش بودن در معرفت او. (تذکرهالاولیاء عطار). اگر با وجود این مقدار شناخت، خواطر ایشان را بیرون این صحبت بطرفی بررفتی... حضرت خواجه مؤاخذه میکردند. (بخاری).
- اهل شناخت، عارف. (یادداشت مؤلف). صاحب معرفت. اهل معرفت:
نه هر سخن که بداندبگوید اهل شناخت
به سِرّ شاه سر خویشتن نشاید باخت.
سعدی.
و رجوع به اهل شود.
- شناخت حجت، عُرْقوب. (منتهی الارب).
- شناخت یار، شناسایی دوست و اقرار و اعتراف دوست. (ناظم الاطباء).
- کیهان شناخت، شناسایی کیهان. معرفت کیهان و می توان بجای «شناسی » در آخر ترکیبات حیوان شناسی و گیاه شناسی این کلمه را به کار برد. (یادداشت مؤلف).
- ناشناخت، عدم معرفت. کمی اطلاع یا بی اطلاعی:
آفتی نبود بتر از ناشناخت
تو بر یار و ندانی عشق باخت.
مولوی.
|| عهد. (از منتهی الارب):
دریغ صحبت دیرین و حق دید و شناخت
که سنگ تفرقه ایام در میان انداخت.
سعدی.
|| (ن مف مرخم) شناخته. شناخته شده.
- ناشناخت، ناشناخته. گمنام. مجهول:
و آن را که بر مراد جهان نیست دسترس
در زادبوم خویش غریب است و ناشناخت.
سعدی.
- || در لباس مبدل. بصورت و هیأتی که شناخته نشود: یکی از ملوک عرب به ناشناخت بیرون آمدی. (گلستان سعدی).
رجوع به شناختن شود.
فرهنگ معین
(مص م.) شناسایی، (اِمص.) دریافت، معرفت. [خوانش: (ش)]
فرهنگ عمید
آشنایی،
فهم و دریافت،
علم و معرفت: نه هر سخن که برآید بگوید اهل شناخت / به سرّ شاه سر خویشتن نشاید باخت (سعدی: ۱۳۰)،
حل جدول
آگاهی، بینش، معرفت، دریافت
مترادف و متضاد زبان فارسی
آگاهی، بینش، دانش، شناسایی، عرفان، علم، معرفت، آشنایی، اطلاع، درک، وقوف، آشنا
فارسی به انگلیسی
Cognition, Cognizance, Intimacy, Knowledge, Recognition, Understanding
فارسی به عربی
ادراک
فرهنگ فارسی هوشیار
عرفان، شناختن، معرفت، شناسائی
فارسی به ایتالیایی
conoscenza
معادل ابجد
1351