معنی فوج

فوج. [ف َ] (ع اِ) گروه. ج، فؤوج، افواج.جج، افاوج، افاویج. (منتهی الارب). جماعت مردم یا جماعتی که بشتاب گذرد: و رأیت الناس یدخلون فی دین اﷲ افواجا (قرآن 2/110)، یعنی گروهی پس از گروه دیگر. (از اقرب الموارد): ترکمانان براثر می آمدند و فوجی بی بصیرت نمایشی میکردند. (تاریخ بیهقی). اگر شما فوجی بی بصیرت پیش روید طوسیان دست یابند و دل نشابوریان بشکند. (تاریخ بیهقی). فوجی لشکر قوی و مقدمی بانام فرستاده آمد. (تاریخ بیهقی).
راست گوی و طاعت آر و پاک باش و علم جو
فوج دیوان را بدین معروف لشکرها شکن.
ناصرخسرو.
فرازآرند از هر سو بسی مرغان گوناگون
پدید آرند هر فوجی به لونی دیگر الحانها.
ناصرخسرو.
باز به میدان غم فوج بلا بسته صف
پای فلک در میان رسم امان بر طرف.
خاقانی.
فوجی از لشکریان بکتوزون آنجا مقیم بودند با ایشان مصاف داد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی).
- فوج فوج، گروه گروه. جماعت بسیاری را گویند که دسته دسته آیند یا روند. در این حالت بیشتر بصورت قید به کار می رود:
سپاه اندرآمد همی فوج فوج
بر آن سان که برخیزد از آب موج.
فردوسی.
ز دریا تو گویی که برخاست موج
سپاه اندرآمد همی فوج فوج.
فردوسی.
ابر بینی فوج فوج اندر هوادر تاختن
آب بینی موج موج اندر میان رودبار.
منوچهری.
پس از آن فوج فوج آمدن گرفتند تا همگان به هرات رسیدند. (تاریخ بیهقی).
جهان مثل چو یکی منزل است بر ره و خلق
در او همی گذرد فوج فوج زودازود.
ناصرخسرو (دیوان چ دانشگاه ص 32).
|| (مص) دمیدن بوی چیزی. (منتهی الارب). انتشار بوی خوش، مانند فوح با حاء مهمله. (از اقرب الموارد). || سرد گردیدن روز. (اقرب الموارد) (منتهی الارب).

گروه، دسته، قسمتی از ارتش، هنگ، جمع افواج. [خوانش: (فُ) [ع.] (اِ.)]

جماعت، گروه، دسته،
(نظامی) [منسوخ] = هنگ١

دسته و گروه

دسته، گروه

ارتش، جند، جوخه، جیش، خیل، رژیمان، سپاه، عسکر، قشون، گروه، لشکر، هنگ

Detachment, Horde, Throng

جماعت مردم یا جماعتی که بشتاب گذرد

فَوج، (فاجَ، یَفُوجس) درگذشتن، مجازاً: فوت کردن،

فَوج، (فاجَ، یَفُوجُ) در گذشتن، مَجازاَ: فوت کردن،

فَوج، گروهی از مردم، گروهی از لشکر (جمع: اَفواج، فُؤُوج جمع الجمع: اَفاِوج، اَفاوِیج، اَفاِیج)،

89