معنی مرثیه
فارسی به انگلیسی
Elegy, Jeremiad, Threnody
فارسی به عربی
مرثیه
لغت نامه دهخدا
مرثیه. [م َ ی َ](از ع، اِمص) مرثیه. مرثیت. در عزای مرده گریستن و برشمردن اوصاف او. رجوع به مرثیه شود. ||(اِمص، اِ) عزاداری. سوکواری. مرده ستائی. ذکر محامد و اوصاف مرده و ستایش او. نوحه سرائی در عزای کسی. مدیح مرده. شرح محاسن و ذکر خیر مرده. مرثیت.نیز رجوع به مرثیت شود: فرمود [عضدالدوله] تا وی را بردار کردند و با تبر و سنگ بکشتند و در مرثیه ٔ وی این ابیات بگفتند.(تاریخ بیهقی ص 291). در مرثیه او قطعه ای گفت.(تاریخ بیهقی ص 371). عتبی رساله ای در مرثیه او انشاء کرده است.(ترجمه ٔ تاریخ یمینی ص 441).
آن شوخ به قتل من دلخسته کمر بست
در مرثیه ام معنی باریک توان بست.
طاهر غنی(آنندراج).
|| شعری که در سوک از دست رفته ای گویند. شعری که در عزای کسی گویند و در آن به محامد و صفات پسندیده ٔ وی اشاره کنند. رثاء. ج، مراثی: یکی از شعرای خراسان نیشابوری این مرثیه بگفت اندر مرگ وی.(تاریخ بیهقی ص 186).
آورده سه بیت به تضمین ز شعر خویش
در مرثیه به نام نریمان برآمده.
خاقانی.
مرثیه ٔ همت است نقش خط سرنوشت
ضابطه ٔ آدم است سوک کرم داشتن.
واله(از آنندراج).
|| روضه.(ناظم الاطباء). مراسم عزائی که به یاد شهیدان راه دین و بخصوص در ایام محرم و به یاد واقعه ٔکربلا برپا کنند. || اشعاری که در ذکر مصائب و شرح شهادت پیشوایان دین و بخصوص شهیدان کربلا سرایند و خوانند. نوحه.
- مرثیه خواندن، نوحه و مراثی در مراسم عزاداری شهیدان کربلا به آهنگ خاص خواندن.
- مرثیه ساختن، مرثیه سرودن. در عزای کسی شعر سرودن:
مرثیه سازم که مرد شاعرم
تا از اینجا برگ و لالنگی برم.
مولوی.
- مرثیه سرودن، در رثای از دست رفته ای شعر گفتن و مدیح او کردن.
- || درشرح وقایع کربلا و در عزای بزرگان دین شعر مصیبت ساختن و خواندن. رجوع به مرثیه سرائی شود.
- مرثیه گفتن، در عزای مرده ای شعر سرودن و محامد او بر شمردن: خواجه بونصر مشکان که این محتشم را به نشابور مرثیه گفت هم به هرات بمرد.(تاریخ بیهقی ص 371). و یکی از شعرای خراسان نیشابوری این مرثیه بگفت اندرمرگ وی.(تاریخ بیهقی ص 186).
مرثیه سرائی
مرثیه سرائی. [م َ ی َ / ی ِ س َ](حامص مرکب) مرثیه گوئی. مرثیه سازی.عمل مرثیه سرا. رجوع به مرثیه گوئی و مرثیه سرا شود.
مرثیه سازی
مرثیه سازی. [م َ ی َ / ی ِ](حامص مرکب) مرثیه سرائی. مرثیه گوئی. عمل مرثیه ساز. رجوع به مرثیه ساز شود.
مرثیه گوئی
مرثیه گوئی. [م َ ی َ / ی ِ](حامص مرکب) عمل مرثیه گوی. رجوع به مرثیه گوی شود.
مرثیه ساز
مرثیه ساز. [م َ ی َ / ی ِ](نف مرکب) مرثیه سرا. مرثیه گوی. که در عزای مرده و از دست رفته ای اشعار سراید.
مرثیه سرا
مرثیه سرا. [م َ ی َ / ی ِ س َ](نف مرکب) مرثیه گوی. که در عزای کسی شعری سراید. || که در رثای اهل بیت مرثیه گوید.
مرثیه خوانی
مرثیه خوانی. [م َ ی َ / ی ِ خوا / خا](حامص مرکب) خواندن اشعار و مراثی در عزای مرده.عمل مرثیه خوان. رجوع به مرثیه خوان شود:
در مرگ خواص زندگانی بگذشت
عمرم همه در مرثیه خوانی بگذشت.
خاقانی.
فرهنگ معین
(مَ یِ) [ع مرثیه.] (مص ل.) شعر یا سخنی که در مدح و سوگواری مرده خوانده شود.
فرهنگ عمید
شعر یا سخنی که در سوگواری خوانده میشود،
(اسم مصدر) عزاداری،
مرثیه خوان
کسی که مرثیه میخواند،
فرهنگ واژههای فارسی سره
سوگیاد، سوگنامه
فرهنگ فارسی هوشیار
مرده ستودن و رحمت کردن
حل جدول
رثا
مترادف و متضاد زبان فارسی
تعزیه، رثا، سوگسرود، مرثیت، سوگنامه، نوحه، نوحهسرایی،
(متضاد) سرود، عزاداری، سوگواری، ماتم
معادل ابجد
755