معنی معیر

معیر. [م ُ ع َی ْ ی ِ](ع ص) عیارگیر.(مهذب الاسماء). آنکه عیار و چاشنی زر و سیم را معین می کند.(ناظم الاطباء). چاشنی گیر(در زر وسیم). عیارگر. عیارگیر.(یادداشت به خط مرحوم دهخدا). کسی که عیار طلا و نقره و مسکوکات را تعیین کند.

معیر. [م ُ](ع ص) به عاریت دهنده چیزی را.(غیاث)(آنندراج). عاریت دهنده.(ناظم الاطباء). ||(اصطلاح فقهی) کسی که مال خود را به عاریت می دهد.

معیر. [م ِی َ](ع اِ) بلا و سختی.(آنندراج)(ناظم الاطباء).
- ابنه معیر، بلا و سختی.(منتهی الارب)(از اقرب الموارد). ج، بنات معیر.(ناظم الاطباء).

معیر. [م ُ ع َی ْ ی َ](ع ص، اِ) ثوب معیر؛ جامه ٔ گور چشم.(مهذب الاسماء). قسمی از جامه ٔ ابریشمین منقش که در آن خالهایی باشد شبیه به چشم گورخر.(ناظم الاطباء): که وراء ممزج و معرج بغدادی و مطیر و معیر ششتری و دبیقی و قباطی مصری ووشی عدنی و برد یمنی تواند بود.(منشآت خاقانی چ محمد روشن ص 304). || سنجیده شده:
نرانم بر زبان جز این سخن را
که بر معیار عقل آید معیر.
ناصرخسرو(دیوان چ تقوی 183).

(مُ عَ یِّ) [ع.] (اِفا.) عیارگر، کسی که عیار زر و سیم را معین می کند.

(مُ عَ یَّ) [ع.] (اِمف.) عیار گرفته شده، سنجیده شده.

مقیاس‌گیرنده، عیارگر،
کسی که عیار پول را بسنجد،
نکوهش‌کننده، عیب‌گو،

عاریت دهنده، آنکه مال خود را عاریه دهد

عیارگر، عیارگیر

‎ بز، استوار اندام اپر سنج اپار سنج سپنجیده (عاریت دهنده) گور چشم گونه ای پارچه با نگاره هایی چون چشم بلبل یا چشم گو خر (اسم) مقیاس گیرنده، آنکه عیار فلزات و مسکو کات را تعیین کند. توضیح: در عهد قاجاریه کسانی بدین نام در وزارت مالیه مشغول خدمت بودند: . . . } جناب علا ء الدوله وزیر مالیه. . . و معیر الممالک رئیس خزانه و آقا محمد حسن معیر. ‎{ (مراه البلدان ج 1 ضمیمه ص 25)

مُعَیِّر، (اسم فاعل از تَعیِیر) تقبیح کننده، عیب کننده، سرزنش کننده، ایضاً اندازه گیرنده وزن سکّه ها و بررسی کننده آنها، در فارسی بیشتر به همین معنای اخیر و کسی که عیار فلزات و سکه ها را می سنجد مصطلح است حتی سابقاً شغلی بود و مُعَیِّر المَمالِک (دوستعلی خان بسطامی) رئیس خزانه بود،

320