معنی تضرع

التماس , تضرع , استدعا

دعا کردن به , طلب کردن , بالتماس خواستن

تضرع

تضرع. [ت َ ض َرْ رُ] (ع مص) زاری کردن. (تاج المصادر بیهقی) (زوزنی) (ترجمان جرجانی ترتیب عادل بن علی) (غیاث اللغات) (آنندراج). زاری نمودن به سوی خدا و عجز و خواری کردن و حاجت خواستن از وی. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد): خود را اندرافکن و به خواهش و تضرع و زاری پیش این کار شو. (تاریخ بیهقی). بسیار تضرع نمودند [ماهیها]. (کلیله و دمنه).
آنگه به نوحه باز پس آیید پیش حق
بهر بقای شاه تضرع برآورید.
خاقانی.
چیپال جز به معاودت و مراجعت رسول و تضرع و زاری چاره ای ندید. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ اول تهران ص 37). رسولان فرستادند و زنهار خواستند و در مصالحه تضرعی تمام پیش گرفتند. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ایضاً ص 207). به وقت حاجت پیرامن آن طوف کرده و تضرع و زاری نموده و معظم آن قوم از خوف لشکر سلطان اوطان بازگذاشته بودند. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی ایضاً ص 415).
زان که خواهی کزبلایش واخری
جان او را در تضرع آوری.
مولوی.
دگر بارش بتضرع و زاری بخواند. (گلستان).
دست تضرع چه سود بنده ٔ محتاج را
وقت دعا بر خدا وقت کرم در بغل.
(گلستان).
|| برآمدن سایه و برگردیدن. || قریب به پویه دویدن. (منتهی الارب) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد).

تضرع کنان. [ت َ ض َرْ رُ ک ُ] (ق مرکب) در حال تضرع:
بدان تا ز باغ تو یابد بری
تضرع کنان هر کسی بر دری.
نظامی.
زبان آوران رفته از هر مکان
تضرع کنان پیش آن بی زبان.
(بوستان).

تضرع کردن. [ت َ ض َرْ رُ ک َ دَ] (مص مرکب) نالیدن. زاری کردن. به خدای بنالیدن: در آن حالت به سه حاجت سبک مؤنت بدیشان تضرع کرد. (ترجمه ٔ تاریخ یمینی چ اول تهران ص 205).
تضرع کنان را به دعوت مجیب.
(بوستان).
گر تضرع کنی و گر فریاد
دزد زر بازپس نخواهد داد.
(گلستان).
من و اهل بیت من سر بر زمین نهادیم و تضرع و زاری کردیم. (انیس الطالبین بخاری ص 104).

زاری کردن، التماس کردن. [خوانش: (تَ ضَ رُّ) [ع.] (مص ل.)]

زاری ‌کردن،
خواری و فروتنی کردن،

زاری کردن

موییدن

زاری، لابه، مویه

لابه، گریه

استغاثه، التماس، الحاح، زاری، فزع، گریه، لابه، مویه، ناله، ندبه، زاری کردن، الحاح کردن، زاریدن، خواری کردن، فروتنی کردن

تَضَرُّع، زاری کردن، خواری و فروتنی کردن، اِبتهال نمودن،

نزدیک شدن با میل و رغبت

1470