نحوه نگهداری گیاه گل رز و تکثیر و قلمه زدن آن
گل رز یکی از زیباترین و پرطرفدارترین گلهای پرورشی می باشد که با رنگ های مختلفش تمام سلیقه ها را راضی کرده است اگر شما نیز تصمیم به نگهداری این گل زیبا کرده اید بهتر است قبل از هر چیز نحوه نگهداری گیاه گل رز را بدانید ، در این مطلب هر آنچه که درباره گل رز باید بدانید را آمده است.
در انتخاب نوع رز حتما به موارد زیر توجه کنید.
۱- به اندازه باغچه شما بخورد. (بعضی گونه‌ها نیاز به فضای بسیاری برای رشد دارند)
۲- متناسب با شرایط آب و هوایی منطقه‌ی شما باشد.
۳- از نوع گلش خوشتان بیاید
فضای مناسب برای کاشتن گل رز
بعد از انتخاب نوع گل رز خود، در هنگام کاشت و بعد از آن به موارد زیر توجه کنید.
جای مورد نظر باید آفتاب‌گیر و چرخش هوای خوبی داشته باشد.
باید خاکی خیس و مقوی داشته باشید تا گیاه قوت بگیرد.
رز باید حداقل شش ساعت در روز آفتاب بگیرد؛ اگر این میزان آفتاب در منطقه شما نیست، حداقل اطمینان حاصل کنید که آفتاب صبحگاهی به آن می‌خورد. آفتاب صبحگاهی، شبنم‌ها را خشک می‌کند و احتمال بیماری گل را کم می‌کند.
خاک خیس برای بوته‌های رز ضروری است و بدون آن رز شما می‌پوسد و گیاه خود را از دست می‌دهید.
روش کاشت رز در باغچه
روش کاشت گل رز در باغچه بسیار ساده است فقط باید حواستان باشد که بین گیاهان فضای خالی کافی وجود داشته باشد؛ این امر شیوع حشرات و بیماری‌ها را در بین آنان کم می‌کند. معمولا بین رزهای استاندارد ۶۰ سانتی‌متر فضا لازم است و اگر رز شما کوچک‌تر باشد این فضا هم کمتر می‌شود.
هنگام آب‌دهی، دقیقا پای رز آب دهید (لوله‌های آبرسانی قطره‌ای برای آبرسانی عالی هستند ضمن اینکه در مصرف آب صرفه جویی می‌شود)
شاخ و برگها را تا جای ممکن خشک نگه دارید؛ این کار باعث کاهش بیماری در رز می‌شود.
یک لایه ۳ الی ۴ سانتیمتری از مالچ (نوعی پوشش) هم پای آن بریزید. مالش مانع از رسیدن نور به زمین و رویش گیاهان در اطراف رز می‌شود. این در این روش کاشت گل رز قطعا ریشه های سالم و خوبی خواهید داشت.
پای رزها در اوایل بهار و تابستان کود بریزید. اگر دوست دارید که به شکوفه‌دهی ادامه دهد، باید اواسط تابستان هم کود دهید اما در اواخر تابستان و طی پاییز دیگر کود ندهید، چرا که ساقه‌ها در طی زمستان ضعیف‌تر خواهند شد و کود می توانند آسیب زننده باشد.
شما باید گلبرگ‌های رز را چند وقت یک بار بچینید. این کار جوانه‌های تازه را تحریک می‌کند و ریسک بیماری را کاهش می‌دهد. هرس کردن ساقه رزها نیز ضروری است چرا که با این کار می‌توان چوب‌های مرده را جدا کرد و حرکت جریان هوا در گیاه تقویت می‌شود.
روش قلمه زدن گل رز
ساقه چینی را باید در بهار انجام دهید، چرا که انجام آن در پاییز باعث می‌شود که گیاه‌تان در زمستان ضعیف شود. ابزار ساقه چینی شما باید تیز و تمیز باشند. اگر رز شما از نوع رونده است، در چند سال نخست آن را ساقه چینی نکنید و وقتی هم زمان چیدن ساقه‌هایش رسید، به میزان کم این کار را انجام دهید. خیلی از شکوفه‌های گونه رونده روی ساقه‌های قدیمی رشد می‌کنند و با بریدن ساقه‌های قدیمی، شکوفه‌های کمتری خواهید داشت.
اگر اقدام به کاشت گل رز رونده کرده‌اید، جلوی رشد عمودی آن را گرفته و آن را به رشد افقی تبدیل کنید؛ به این صورت گلها و شکوفه‌های بیشتری خواهید داشت.
رزها، نسبت به یک سری مریضی‌ها و آفت‌ها حساس هستند و بهترین کار این است که رز خود را چند وقت یک بار چک کنید. اگر مشکلی مشاهده کردید، سریع آن را از بین ببرید تا به بقیه بوته‌ها سرایت نکند.
برای این که در زمستان رز استواری داشته باشید، لازم است که از پاییز به بعد کود ندهید و از اواخر پاییز هرس کردن را متوقف کنید. این‌گونه می‌توانید به تحکیم رز خود کمک کنید. هدف از این کار این است که رز شما در زمستان یکسره یخ زده بماند، چرا که یخ زدن و آب شدن یخ مداوم، به آن آسیب می رساند.
چند راه برای انجام این کار وجود دارد، اما در نهایت همه چیز بستگی به اقلیمی دارد که در آن زندگی می کنید. بهترین کار این است که از گلفروشی محل یا گلخانه محل خود بپرسید که چگونه رزها را برای زمستان آماده کنید.
زمان و نحوه تکثیر گل رز (قلمه زدن)
بهترین زمان برای تکثیر و قلمه زدن گل رز، فصل بهار و زمانی است که بوته فاقد گل است.
مهترین بخش تکثیر گیاه رز انتخاب قلمه‌ی مناسب است. که در انتخاب آن باید توجه داشته باشیم که قلمه از یک مادر خوب (مرغوب) باشد و همچنین قلمه های انتخابی سالم و قوی و حدوداً یک ساله باشند و ضخامت آنها در حدود یک مداد یا کمی بیشتر باشد و حداقل طول آنها ۱۰ سانتی متر باشد.
همچنین قلمه‌ها باید داری جوانه باشند (برجستگی‌های روی ساقه که محل رویش شاخه‌های فرعی است)
تکثیر یا قلمه زدن گل رز به دو شیوه مرسوم است.
۱- قلمه زدن زمینی (قرار دادن آن در خاک گلدان یا باغچه)
۲- قلمه زدن هوایی
قلمه زدن زمینی
نکاتی که در این نوع از قلمه زنی باید رعایت شود به ترتیب زیر است.
انتهای قلمه‌ها را بعد از انتخاب به صورت اریب و زاویه‌دار برش می‌زنیم (۴۵ درجه)
خاکی که انتخاب می‌کنیم باید رطوبت را در خود حفظ کند به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که از ماسه استفاده شود.
دو سوم از قلمه‌ها را در خاک قرار دهید و پای آن را محکم کنید
قلمه‌ها را دور از نور مستقیم قرار دهید تا به سرعت خشک نشوند.
روز‌های ابتدایی هر روز آنها را آبیاری و از مرطوب بودن خاک آن مطمئن شوید.
به طور معمول قلمه‌های گل رز به دو ماه زمان برای ریشه زنی نیاز دارند و بعد از این مدت می‌توانید آنها را از بستر خارج و در مکانی که می‌خواهید بکارید.
قلمه زنی هوایی رز
قلمه زنی هوایی نیز یکی دیگر از راه‌های مطمئن برای تکثیر گل رز است.
در این روش نیز با رعایت چند نکته‌ی ساده می‌توانید گل رز خود را تکثیر کنید.
بعد از انتخاب قلمه و جدا کردن شاخ و برگ آن، بدون اینکه آن را از گیاه مادر جدا کنید محلی زیر برجستگی را انتخاب و به اندازه ۱.۵ تا ۲ سانتی متر پوست آن را دور تا دور جدا می‌کنید. دقت کنید که به ساقه اصلی آسیبی نرسانید و فقط پوست را جدا کنید.
سپس با یک کیسه پلاستیکی ضخیم پایین آن را ببندید و درون آن را از کود و خاک برگ پر کنید و آن را ببنید (به نحوی که قسمت بدون پوست در بین خاک قرار گیرد) بعد از مدتی حدودا هشت هفته‌ای و ریشه زدن، می‌توانید آن را جدا و داخل گلدان یا باغچه بکارید.
بسیاری از انواع رزها روزانه حداقل به دریافت ۶ الی ۸ ساعت نور خورشید نیاز دارند تا بتوانند شکوفه بزنند و ظاهر زیبای خود را نیز حفظ کنند. اگر رز را در سایه قرار دهید، کمتر از رزی که در نور است شکوفه می‌دهد و ظاهری بلندتر و آشفته‌تر پیدا می‌کند.
علاوه بر این، رزی که در سایه قرار گرفته است بیشتر در معرض ابتلا به آفات و بیماری‌هاست. رز بر خلاف بسیاری از گیاهان از دریافت نور مستقیم خورشید لذت می‌برد.
اگر در منطقه‌ای گرم و خشک زندگی می‌کنید که آفتاب در آنجا بسیار شدید می‌تابد، رز را در جایی قرار دهید که تا میانه روز نور خورشید را دریافت کند و پس از آن کمی سایه داشته باشد.
جالب است بدانید نور خورشیدی که در آغاز روز می‌تابد بسیار برای گیاه مفید است. این نور سریعا برگها را خشک کرده و با این کار، ریسک ابتلای گیاه به عفونتهای قارچی را کاهش می‌دهد.
رزها عاشق خاک غنی هستند. فراموش نکنید که خاک آنها حتما باید دارای زه‌کشی مناسبی باشد. این گلها بسیار انطباق پذیر بوده و خیلی در مورد خاک حساس نیستند. اما به هر حال بهترین نوع خاک برای آنها، مخلوطی از خاک گلدان و کمپوست است.
برای رز باید دو سوم گلدان را با خاک گلدان و یک سوم باقی را با کمپوست پر کنید. می‌توانید کود گرانول مخصوص گل رز را نیز به این ترکیب اضافه کنید. این نوع خاک برای رز بسیار ایده‌آل است.
چون ضمن متخلخل بودن و حفظ رطوبت، دارای مواد معدنی است و نیازهای گیاه را به خوبی برطرف می‌کند. برای بهبود عملکرد خاک جهت زه‌کشی آب اضافی، می‌توانید مقداری پرلیت به آن اضافه کنید. حدودا یک پیمانه کافی است. می‌توانید در این مرحله برای غنی‌تر کردن خاک، به آن غذای ماهی نیز اضافه کنید!
ما دو زمان را به عنوان زمان‌های طلایی کاشت رز توصیه می‌کنیم،
اولین زمان،در فصل بهار و پس از آخرین موج سرما.
رزی که در آغاز بهار کاشته می‌شود، قبل از آغاز گلدهی در زمین جای می‌گیرد و همچنین تا هنگام رسیدن گرمای تابستان، به خوبی در خاک مستحکم شده است.
زمان بعدی،در فصل پاییز، حداقل ۶ هفته قبل از آغاز سرمای جدی هوا.
در این شرایط رز قبل از اینکه به خواب زمستانی فرو برود، فرصت کافی برای محکم شدن در خاک را دارد. بهتر است زمستان را برای این کار انتخاب نکنید، چون زمین کاملا یخ زده است و نمی‌تواند خانه خوبی برای رز تازه کاشته شده باشد.
به طور کلی، هر چه زودتر برای کاشت رز اقدام کنید بهتر است. بخصوص اگر رز را به صورت نهال جوان خریداری کرده اید.
اما اگر رز شما گلدانی است و فقط قصد دارید آن را به خاک و یا گلدان بزرگتر منتقل کنید، می‌توانید در سایر ایام سال نیز این کار را انجام دهید.
پاسخ مثبت است. در واقع رزهای مینیاتوری به همین دلیل به وجود آمده‌اند. امروزه تقریبا تمام انواع مختلف رز را می‌توان در داخل خانه نیز نگهداری کرد، البته تا زمانی که شرایط ایده‌آل برای آنها فراهم باشد.
اکثر رزها باید در گوشه آفتابی و یا کنار پنجره نورگیر قرار بگیرند. اما بعضی از آنها تحت نورهای مصنوعی نیز رشد خوبی خواهند داشت.
رزهای مینیاتوری، محبوب‌ترین نوع رزهای آپارتمانی هستند. این رزها در مقایسه با سایر اعضای خانواده خود، به بیشترین میزان نور نیاز دارند.
پس آنها را فقط در شرایطی انتخاب کنید که در منزل خود نور بسیار زیادی دریافت می‌کنید.
در مقابل، می‌توانید انواعی از رز را انتخاب کنید که در سایه نسبی هم می‌توانند رشد کنند. اگر در منزل خود قفسه بلندی دارید، رز رونده می‌تواند جلوه دراماتیک و عاشقانه‌ای به فضای شما ببخشد. می‌توانید رزهای رونده را در تعداد بالا و با رنگبندی مختلف در یک گلدان بزرگ بکارید تا رنگین کمانی از رزهای آبشاری داشته باشید.
محبوب‌ترین و در عین حال ساده‌ترین روش برای تکثیر گل رز، قلمه زدن آن از طریق ساقه است.
برای قلمه زدن رز از طریق ساقه، به گیاهی سالم احتیاج داریم. ساقه این گیاه را جدا کنید و آن را در گلدانی کوچک بکارید تا به گیاهی مستقل و زیبا تبدیل شود.
بهار بهترین زمان برای جدا کردن این ساقه است، چون در این زمان جوانه‌های جدید شروع به رشد می‌کنند اما هنوز گلهای زیادی ندارند.
بهترین منطقه برای جدا کردن این ساقه، بخش‌های جانبی گیاه است، نه مرکزی. گلهای متصل به ساقه را از آن جدا کنید، چون گلها به انرژی نیاز دارند و ما می‌خواهیم تمام انرژی ساقه صرف رشد مجدد آن شود.
پس از آنکه ساقه را در گلدان کاشتید، روی گلدان را با یک کیسه پلاستیکی بپوشانید تا رطوبت گیاه حفظ شود. مواظب باشید که این پلاستیک به سطح برگها برخورد نکند چون باعث ایجاد عفونتهای قارچی بر روی آنها می‌شود.
بیشتر بخوانید :
نحوه نگهداری گیاه فیکوس و روش قلمه زدن آن
