معنی بوادو بولونی

جنگل مشهور فرانسه

بوادو بولونی

بولونی

روسی بولونی از آوند ها

سامر. [م ِ] (اِخ) حاکم نشین ایالت پادوکاله بخش بولونی دارای 2500 تن جمعیت است. و 2050 گز از سطح دریا ارتفاع دارد.

کارراش. (اِخ) نام سه تن از نقاشان ایتالیائی متولد در «بولونی »: لوئی (1555- 1619)، اوگوستن (1557- 1602)، انیبال که کثیرالاولاد و دالان «فارنز» را نقاشی کرد.

کاپرارا. (اِخ) ژان باتیست کاپرارا. کاردینال ایتالیائی متولد در «بولونی »، وی از جانب «پی هفتم » در فرانسه سفارت داشت و قرار داد 1801 م. را منعقد کرد و ناپلئون اول پادشاه ایتالیا را تقدیس نمود. (1733- 1810 م.).

پریماتیس. [پْری / پ ِ] (اِخ) فرانچسکو پری ماتیک چیو (معروف به ل ُ پریماتیس). نقاش و حجار و معمار ایتالیائی. متولد در شهر بولونی بسال 1504 م. وی در تزیین قصر فونتن بلو و شامبر شرکت داشت. او به امر فرانسوای اول پادشاه فرانسه مجسمه ها و پرده های بسیار از عهد قدیم در فرانسه گرد کرد و بسال 1570 م. درگذشت.

پیزان. (اِخ) از منجمان قرن 14 م. است که به استخراجات رملیه ٔ خود اشتهار یافته است. وی در بولونی متولد شد و بفرانسه رفت و بدریافت عطایا و احسان بسیار از طرف شارل پنجم نایل آمد ولی پس از گذشته شدن این پادشاه کوکب بخت و اقبالش رو به افول گذارد و از درجه ٔ عزت و اعتبار بدرکه ٔ سفالت و ادبار افتاد و درگذشت. (قاموس الاعلام ترکی).

باچوکی. [چ ُ] (اِخ) الیزا نام خواهر ناپلئون بزرگ است. در تاریخ 1777 م. در آیاچو متولد شده و در سال 1797 با فلیکس باچوکی ازدواج نموده و بعد از دو سال بپاریس رفته و با مشهورترین ادبای عصر مناسبات دوستانه داشته، در سنه ٔ 1805 شوهرش به پرنسی «پیومینو ولوکه » نایل گشت ولی در واقع فرمانفرمایی در ید اقتدار این بانو بود. وی در تاریخ 1809 سمت شاهزاده خانم بزرگ طوسکانه را پیدا کرده و در سال 1814 خلع شده، اول به بولونی و بعد به آلمان رفته و در سنه ٔ 1830 در تریست درگذشت. (قاموس الاعلام ترکی ج 2).

پیکاردی. (اِخ) نام قدیم ایالتی بشمال فرانسه. مرکز آن آمین. از خطه های شمالی فرانسه است. از طرف شمال بخطه ٔ آرتواز و خطه ٔ بولونی، و از سوی مشرق بخطه ٔ شامپانی و از جانب جنوب بخطه ٔ جزیره ٔفرانس و از جهت مغرب بخطه ٔ نورماندی و دریای مانش محدود و محاط است. مرکزش شهر آمین و منقسم به پیکاردی علیا و سفلی بود ولی طبق تقسیمات تازه تمام ایالت سوم و مقداری از ایالتهای اِن و اواز و پادکاله هم به این خطه منضم گشته است. جلگه های بسیار دارد، محصولات عمده اش عبارت است از حبوبات گوناگون و نباتات مخصوص روغن کشی، میوه جات و انواع سبزی آنجا فراوان است.

راون. [وِ] (اِخ) شهر و مرکز ناحیه ٔ راون واقع در سرزمین امیلی در کشور ایتالیا و 67هزارگزی جنوب خاوری بولونی و ده هزارگزی ساحل دریای آدریاتیک. این شهر بواسطه ٔ کانالی با دریای آدریاتیک مربوط است و خود در نقطه ٔ تقاطع دو راه آهن قرار گرفته است. راون دارای 86600 تن جمعیت و کارخانه ٔ ابریشم بافی و موقع بازرگانی مهمی میباشد و چون در قرون وسطی بسیار آباد و بزرگ و معروف و مدتها پایتخت روم غربی در دوران حکومت هونوریوس بوده از اینروی دارای اهمیت تاریخی است. آرامگاه دانته شاعر بزرگ و نامی ایتالیا و سراینده ٔ «کمدی الهی » که از عظیمترین آثار فکر بشری است در این شهر قرار گرفته و بر شکوه و عظمت آن افزوده است. (از لاروس) (قاموس الاعلام ترکی ج 3).

ساعت آفتابی. [ع َ ت ِ] (ترکیب وصفی، اِ مرکب) اسبابی که با آن به کمک سایه وقت را اندازه توان گرفت. ساعت ظلی. ساعت شمسی. ساعت شمسیه.مِزوَلَه. شاخص. و آن چنان است که میله ای را عمود بر سطح افقی نصب کنند و با اندازه گیری درازای سایه، ساعات مختلف روز را اندازه گیرند. اصول ساعت آفتابی از همان روزگار باستان شناخته شد. در روم در دوره ٔ اگوست (مقارن میلاد مسیح) یک ساعت آفتابی در میدان بزرگی نصب کرده بودند که ستون آن سی گز بلندی داشت. در قرون جدید دو ساعت از این نوع بسیار معروف بوده است: یکی از آن کلیسای سنت پطرون در بولونی از شهرهای ایتالیا که بسال 1653 م. به دست کاسینی ساخته شد و دیگری در کلیسای سن سولپیس در پاریس که بسال 1752 به دست لمونیه نصب گردید.

کپرنیک. [ک ُ پ ِ] (اِخ) منجم مشهور از مردم لهستان و اوست که پس از ابوریحان بیرونی قائل به مرکزیت خورشیدو متحرک بودن زمین شد و نظام بطلمیوس را نسخ کرد. (یادداشت مؤلف). در نوزدهم فوریه سال 1473 م. در شهرتورن در لهستان بدنیا آمد و چون یتیم بود عموی او که کشیش بود وی را برای تحصیل به دانشگاه کراکووی فرستاد و کپرنیک جوان با شورو شوق فراوان تمام دروس آن را از هیئت و نجوم و نقاشی و مناظر و مرایا فرا گرفت. در 23 سالگی به ایتالیا رفت و در دانشگاه پادو طب تحصیل کرد و نجوم را در دانشگاه بولونی آموخت و بر اثر هنر و استعدادش کرسی تدریس ریاضیات به او واگذار گردید. سپس بدرخواست عمویش که مقام کشیش رسمی شهر فروئنبورگ را برای وی در نظر گرفته بود به این شهر بازگشت و تا آخر عمر در آنجا ماند. گاهگاه مسافرتهای کوتاهی به تورن و کراکووی می کرد.پس دوران استقلال و آرامش در زندگی وی آغاز شد و به مطالعه در آثار منجمان گذشته پرداخت و تمام اشکالات و ناهمآهنگی هایی را که در دستگاه کرات و دوایر بطلمیوس وجود داشت هویدا ساخت. در سال 1503 یا 1504 م. بود که کوپرنیک با عقیده ٔ فیلولائوس و آریستارک که 18 قرن پیش از وی به حرکت دورانی زمین اعتقاد پیدا کرده بودند موافق شد و قبول کرد که زمین هر 24 ساعت یک بار به دور خود حرکت می کند و خورشید را در مرکز کره ٔ سماوی ساکن نگاه داشت و زمین را در مدت یک سال بدور آن بحرکت درآورد به عقیده ٔ وی ستارگان همه نقاط درخشان و ثابتی هستند و سیارات همگی مانند زمین به دور خورشید حرکت می کنند. (از تاریخ علوم پی یر روسو).

نیکولاس کوپرنیک در سال 1473 در شهر تورن واقع در لهستان متولد شد و چون پدرش را از دست داده بود تربیت و پرورش او بدست عمویش انجام گرفت، عمویش که یکی از کشیشان بزرگ بود او را برای تحصیل به دانشگاه کراکووی فرستاد. کوپرنیک در 23 سالگی برای تحصیل در رشته طب به دانشگاه پادو وارد شد و ضمنا در دانشگاه بولونی تحصیل نجوم می‌کرد، طولی نکشید که در اثر بروز استعداد خویش یک کرسی تدریس ریاضیات را بدست آورد. کوپرنیک در سن 25 سالگی به شهر رم آمد، او در دانشگاه رم استاد اخترشناسی شد و به شاگرادنش علوم آسمان شناسی نقل شده از دورانهای پیشین را که اختر شناس یونانی بطلمیوس حدود 1370 سال قبل از زمان او بنیان نهاده بود تدریس می‌کرد. او در سال 1501 پس از چند سال تحقیق در ایتالیا به وطن خود بازگشت و در آنجا به عنوان متولی کلیسای جامع شهر فرائن بورگ در پروسیا و دبیر و مشاور عمویش در منطقه ارم لند بکار پرداخت. او به عنوان کشیش کلیسای شهر مراسم مذهبی را رهبری می‌کرد و به عنوان پزشک به معالجه بیماران می‌پرداخت. کوپرنیک در 24 مه سال 1543 وفات یافت.

123