آیت الله و حجت الاسلام در دین اسلام چه تفاوت هایی دارد؟
محصلین علوم حوزوی و روحانیون همواره با القاب مختلفی شناسایی می شوند که در هر دین و مذهب این القاب متفاوت است. برای مثال تفاوت آیت الله و حجت الاسلام برای شناسایی شیوخ و بررسی میزان تحصیلات آنها باید انجام شود. در حوزه علمیه قم و حوزه علمیه نجف واحد خاصی وجود ندارد که این القاب را به طلاب اعطا کند و این القاب در واقع بر اساس میزان درسی که هر یک از طلاب خوانده اند به آنها اطلاق می شوند. در این مقاله تفاوت آیت الله و حجت الاسلام را مورد بحث قرار داده ایم و شما را بیشتر با القابی که برای شیوخ شیعی به کار برده می شوند آشنا خواهیم ساخت. هر طلبه پس از ورود به حوزه علمیه به عنوان ثقه الاسلام دست پیدا می کند. سپس با ورود به مقاطع بالاتر القاب جدیدی به وی اطلاق خواهد شد که در ادامه بیشتر در این مورد صحبت خواهیم کرد.
تفاوت آیت الله وحجت الاسلام در چیست؟
به طلابی که دوره مقدماتی را پشت سر گذاشته اند و وارد دوره سطح شده اند، حجت الاسلام گفته می شود. حجت الاسلام در حال تحصیل در زمینه سه کتاب فرائد الاصول، کفایه الاصول و مکاسب بوده و در این راه تلاش می کند. این در حالی است که آیت الله دوره درس خارج خود را پشت سر گذاشته است و توانایی تدریس آن را دارد.
مقاطع دیگری نیز وجود دارد در زمینه تحصیل در حوزه علمیه که شاید کمتر به آنها توجه شود، برای مثال دو لقب آیت الله العظمی و حجت الاسلام و المسلمین به کسانی گفته می شود که یک سطح بالاتر از سطوح خود رفته اند. در ادامه مقاله شما را بیشتر با تفاوت آیت الله و حجت الاسلام آشنا خواهیم کرد و به شما در مورد تاریخچه این القاب توضیح خواهیم داد.
تفاوت حجت الاسلام و آیت الله
همانطور که گفته شد، تفاوت میان حجت الاسلام و آیت الله خواندن دروس خارج فقه می باشد. اما طلبه ای که کتاب های فرائد الاصول، کفایه الاصول و مکاسب را به انتها برساند و مشغول تحصیل در دوره درس خارج فقه شود، به عنوان حجت الاسلام و المسلمین می رسد و توانایی تحلیل برخی از دروس خارج فقه را داشته و از لحاظ علمی به عنوان یک درجه بالاتر از حجت الاسلام شناخته می شود.
حال آنکه با گذراندن دوره خارج فقه به عنوان آیت الله شناخته می شود. درجات حوزه علمیه همانطور که گفته شد بر اساس القابی است که هیچ رسمیتی نداشته و بیشتر نشان دهنده سطح هر طلبه می باشد. در صورتی که بخواهید تحصیلات در حوزه علمیه را آغاز کنید باید بدانید که حدود ۶ سال با درجه حجت الاسلام و ۹ سال با درجه حجت الاسلام و المسلمین فاصله خواهید داشت.
تاریخچه القاب حوزوی
بیشتر القاب حوزوی مانند القاب آیت الله و آیت الله العظمی کمتر از ۱۰۰ سال است که وارد کشور شده اند و مورد استفاده هستند. برای مثال لقب ثقه الاسلام در روزگار قدیم ایران به کسانی اطلاق می شد که در زمینه فقه تحصیلات بیشتری داشته اند و امروزه این درجات بسیار متغیر شده اند. همچنین باید به یاد داشته باشید که درجه آیت الله العظمی به کسانی گفته می شود که به درجه فقه رسیده اند و به عنوان فقیه شناخته می شوند.
کلام آخر
طلبه شخصی است که زندگی خود را فدای گسترش دین محمدی و مذهب شیعه می کند و برای وی فرقی ندارد که لقب او چیست. مردم برای اینکه بیشتر با درجه تحصیلات طلاب آشنا شوند با نظر فقها این القاب را انتخاب کرده اند تا درجه هر طلبه را نشان دهند. جایگاه آیت الله بسیار بالاست و احترام بسیار زیادی در میان شیعیان و طلاب داشته و به همین دلیل کسانی که به این جایگاه دست پیدا می کنند، باید تحصیلات کاملی داشته باشند. در این مقاله در مورد تفاوت آیت الله و حجت الاسلام توضیحاتی را ارائه کردیم و متوجه شدیم که هر لقب بر اساس میزان تحصیلات طلاب تعیین می شود.