دیسک کمر به چه علت رخ می دهد؟ چه عواملی خطر این عارضه را بالا می‌برد؟
رپورتاژ آگهی
دیسک کمر مشکلی است که ممکن است در هر جایی از ستون فقرات رخ دهد اما اکثرا در پایین کمر بروز می‌کند. نامهای دیگری مانند بیرون زدگی، فتق یا پارگی دیسک کمر نیز برای این مشکل استفاده می‌شود. دیسک کمر یکی از شایع ترین دلایل درد پایین کمر و همچنین درد پا یا درد سیاتیک است.
بین ۶۰ تا ۸۰ درصد مردم، جایی در زندگی خود با درد پایین کمر مواجه می شوند. درد پایین کمر یا درد پای بعضی از این افراد به دلیل وجود دیسک کمر است. اگرچه دیسک کمر می تواند مشکل بسیار دردناکی باشد، اما اکثر افراد با انجام درمان بدون جراحی دیسک کمر به مدت چند هفته یا چند ماه، خیلی بهتر می شوند.
دلایل دیسک کمر
دلایل مختلفی برای دیسک کمر وجود دارد اما همه آنها در نهایت به این دلیل است:
دیسک بین مهره هایتان (بالشتک بین مهره های ستون فقرات) به دیواره خود فشار وارد می‌کند، یا بیرون می زند و یا حتی پاره می‌شود. محفظه دیسک به تدریج برای جای دادن دیسک کوچک می‌شود و همانطور که آگاهید، درد بسیار زیادی را برای بیمار ایجاد می‌کند.
استهلاک و فرسودگی ستون فقرات
درد دیسک کمر معمولا در نتیجه فشارهای روزانه وارد بر ستون فقرات است که منجر به استهلاک آنها می‌شود. کمرمان مسئول حمل و توزیع وزن بدن هستند و دیسک های بین مهره ای برای جذب ضربات وارده ناشی از حرکت (پیاده روی، چرخش و خمش) طراحی شده اند. با توجه به فعالیت زیاد دیسک ها برای کمک به حرکاتمان، در طول زمان فرسوده می شوند. الیاف حلقوی (لایه سخت خارجی دیسک) به تدریج ضعیف می‌شود و به مایع درون دیسک امکان وارد کردن فشار و بیرون زدگی را می دهد.
آسیب دیدگی
فتق دیسک کمر ممکن است در نتیجه اسیب دیدگی ایجاد شود. ممکن است برای مثال در یک تصادف با فتق دیسک کمر مواجه شوید: حرکات ناگهانی فشار زیادی بر دیسک وارد کرده و منجر به بیرون زدگی آن می‌شود یا ممکن است با بلند کردن نادرست اجسام سنگین، یا یک چرخش سریع، باعث بیرون زدگی دیسک شوید.
ترکیبی از استهلاک و آسیب دیدگی
شاید دیسک های بین مهره ای در طول زمان با استهلاک روبرو شده باشد و بیشتر مستعد بیرون زدگی در نتیجه یک رویداد ناگهانی باشد. گاهی اوقات با موردی روبرو می شویم که فرد به دلیل عطسه کردن با بیرون زدگی دیسک مواجه شده است. شاید منطقی نباشد که عطسه را یک حادثه تروماتیک تلقی کنیم که منجر به آسیب می‌شود، اما خوب شده – دیسک ضعیف با نیروی ناگهانی وارد شده در نتیجه عطسه منجر به بیرون زدگی دیسک می‌شود.
عوامل خطرزا برای بیرون زدگی دیسک کمر
علاوه بر استهلاک دیسک که در طول زمان رخ می دهد، فاکتورهای دیگری روی افزایش احتمال بیرون زدگی دیسک تاثیرگذارند. عوامل خطرزای بروز دیسک کمر می تواند به پیشگیری از وقوع آن در آینده کمک کند.
جنسیت
مردان بین ۳۰ تا ۵۰ سال در خطر بیشتری از ابتلا به بیرون زدگی دیسک کمر قرار دارند.
حمل نادرست اجسام
استفاده از عضلات کمر برای برداشتن اجسام سنگین به جای استفاده از عضلات پا می تواند منجر به بیرون زدگی دیسک شود. چرخاندن بدن در حین برداشتن اجسام می تواند کمرتان را مستعد آسیب دیدگی کند.
اضافه وزن
فشار وارد بر دیسک های کمر در نتیجه اضافه وزن، افزایش می یابد. این فشار باعث می‌شود تا ستون فقراتتان مستعد استهلاک بیشتر شود. بعلاوه هر نوع آسیب دیدگی می تواند فشار بیشتری بر کمرتان وارد کند.
فعالیت های تکراری می تواند فشار زیادی بر ستون فقرات وارد کند.
مشاغل زیادی از لحاظ فیزیکی نیازمند کشش، خمش، قوس دادن و چرخش مداوم است. استفاده از روش های ایمن برای حمل و جابجایی اجسام می تواند به مراقبت از کمر منجر شود.
رانندگی کردن مداوم
نشستن طولانی مدت و لرزش موتور ماشین، فشار وارد بر ستون فقرات و دیسک ها را افزایش می دهد.
سبک زندگی ایستا
ورزش منظم برای پیشگیری از بسیاری از مشکلات پزشکی مانند بیرون زدگی دیسک کمر مهم است. نشستن طولانی مدت منجر به ضعف عضلات و عدم حمایت مناسب از ستون فقرات خواهد شد.
مصرف دخانیات
استعمال دخانیات، تامین اکسیژن به دیسک را کاهش داده و منجر به استهلاک سریعتر آن خواهد شد.
درمان دیسک کمر
بیمار برای کمک به کاهش نشانه های بیرون زدگی دیسک و درد ناشی از آن، ابتدا باید رفتارها و حالات بدن خود (خوابیدن، نشستن و حالت ایستادنش) را عوض کند. اعمال همین نکات ساده می تواند بدتر شدن مشکلات را آهسته کند.
- برنامه کاهش وزن و ورزش می تواند به بیماران چاق کمک کند.
- در بعضی موارد متخصص دیسک کمر، ممکن است برای تقویت عضلات کمر و بازیابی حرکتی، فیزیوتراپی را پیشنهاد کند.
روش های بدون جراحی بسیاری برای مدیریت مشکل دیسک، قبل از بیرون زدگی، موفق هستند. دیسک کمر را می توان با مصرف داروی ضدالتهاب بدون نسخه و تجویزی تسکین داد. همچنین استفاده از پدهای گرمایی، بسته های یخ، ماساژدرمانی و ورزش برای کاهش نشانه های درد توصیه می‌شود. بعضی از متخصصات طب فیزیکی استفاده از گن یا بریس های مختلف در محل درد را برای مدت زمانی مشخص پیشنهاد می کنند. جراح در موارد اضطراری که دیسک به یک مشکل با پیامدهای خطرزا تبدیل می‌شود، اقدام به جراحی می‌کند که البته به ندرت رخ می دهد.
آیا دیسک کمر اختلالی است که با افزایش سن رخ می دهد؟
به هیچ وجه؛ درد سیاتیک یا بیرون زدگی دیسک عمدتا به خاطر پیری فرد رخ نمی دهد. در واقع این مشکل معمولا از سن ۳۵ تا ۵۵ بروز می‌کند. دلیل بروز این مشکل هم تا حد زیادی به نحوه حرکت دادن کمرتان بستگی دارد.
آیا دیسک کمر در دیسک به خصوصی رخ می دهد؟
خیر؛ ستون فقرات از ۲۴ مهره رو هم تشکیل شده است. رایج ترین حالت بروز دیسک کمر در مهره های پایینی ستون فقرات است که منجر به درد منتشر در پاها می‌شود. رایج ترین محل بروز دیسک کمر بین مهره های l4-l5 و l5-s1 است.
