غسل نفاس چیست؟ آیا غسل نفاس واجب است؟ در چه صورت باید این غسل را انجام داد؟
غسل نفاس همانند سایر غسل هاست فقط به «نیت» غسل نفاس می باشد، با این توضیح فقط نیت آن متفاوت از سایر غسلها هست اما نحوه غسل همانند سایر غسل هاست.
غسل نفاس
نفاس در اصطلاح به خونى گفته مى شود که پس از زایمان، از زن خارج مى شود. زن را در این هنگام «نفساء» مى گویند. آغاز خون نفاس از زمانى است که اولین جزء بچه از شکم بیرون مى آید. بنابر این خونى که پیش از آن دیده مى شود، خون نفاس محسوب نمى شود. حداقل آن یک لحظه و حداکثر ده روز است. زن پس از پاک شدن، باید غسل نفاس به جا آورد.
نکاتی که باید در مورد خون نفاس بدانید
- از وقتی که اولین جزء بچه از شکم مادر بیرون میآید، خونی که زن در فاصله ده روز میبیند خون نفاس است، بهشرط آنها خون زایمان بر آن صدق کند. و زن را در حال نفاس «نفساء» میگویند.
- خونی که زن پیش از بیرون آمدن اولین جزء بچه میبیند نفاس نیست.
- لازم نیست که خلقت بچه تمام باشد، بلکه اگر ناتمام نیز باشد در صورتی که از حالت علقه که خون بسته است، و مضغه که قطعه گوشت است گذشته باشد و بیفتد، خونی که تا ده روز ببیند خون نفاس است.
- ممکن است خون نفاس یک آن بیشتر نیاید، ولی بیشتر از ده روز. نفاس به حساب نمیآید.
- هرگاه شک کند که چیزی سقط شده یا نه، یا چیزی که سقط شده بچه است یا نه، لازم نیست وارسی کند، و خونی که از او خارج میشود شرعاً خون نفاس نیست.
- آنچه بر حائض واجب است بر نفساء هم واجب میباشد. و بنا بر احتیاط واجب توقف در مسجد و دخول آن بدون عبور، و عبور از مسجدین (مسجد الحرام و مسجد پیغمبر صلی الله علیه و آله) و خواندن آیات سجده واجب، و تماس با خط قرآن و نام خدا، بر نفساء حرام است.
- طلاق دادن زنی که در حال نفاس است و نزدیکی کردن با او حرام میباشد. ولی کفّاره ندارد.
- زنی که عادت عددیه ندارد اگر خون او از ده روز تجاوز نکند همه آن نفاس است، پس اگر قبل از ده روز پاک شد باید غسل کند و عبادتهای خود را بجا آورد. و اگر بعد یکبار یا بیشتر خون ببیند، چنانچه روزهایی را که خون دیده با روزهایی که در وسط پاک بوده، روی هم ده روز یا کمتر از ده روز باشد، تمام خونهایی که دیده نفاس است، و در روزهایی که پاک بوده باید احتیاطاً عبادتهای واجب را انجام دهد و کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک نماید. بنابراین باید چنانچه روزه گرفته باشد قضا نماید، و اگر خونی که آخر دیده از ده روز تجاوز کرد باید مقداری از آن را که در ده روز دیده نفاس، و آنچه بعد از آن است استحاضه قرار دهد.
- زنی که عادت عددیه دارد اگر خون از عدد روزهای عادت او بیشتر شود هرچند از ده روز تجاوز نکند ـ بنا بر احتیاط واجب ـ در روزهای بعد از عدد عادت محرمات نفساء را ترک و واجبات مستحاضه را انجام دهد، و اگر بیش از یکبار خون ببیند و بین آنها پاکی باشد به عدد ایام عادت خون را نفاس قرار دهد و احتیاطاً در ایام پاکی وسط و ایام خون زائد بر عادت، محرمات نفساء را ترک و واجبات را انجام دهد.
- اگر زن از خون نفاس پاک شود و احتمال دهد که در باطن خون هست، یا باید احتیاطاً غسل کند و عبادتها را انجام دهد یا باید استبراء کند، و جایز نیست عبادتها را بدون استبراء ترک کند. و کیفیت استبراء در مسأله (قبل ) گذشت.
- اگر خون نفاس زن از ده روز بگذرد، چنانچه در حیض عادت عددیه دارد، بهاندازه روزهای عادت او نفاس، و بقیه استحاضه است. و اگر عادت ندارد، تا ده روز نفاس، و بقیه استحاضه میباشد. و اگر عادت خود را فراموش کرده باید عادت را بالاترین عددی فرض کند که احتمال میدهد، و احتیاط مستحب آن است که کسی که عادت دارد از روز بعد از عادت، و کسی که عادت ندارد بعد از روز دهم تا روز هیجدهام زایمان، کارهای استحاضه را بجا آورد، و کارهایی را که بر نفساء حرام است ترک کند.
- زنی که در حیض عادت عددیه دارد، اگر بعد از زائیدن تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه پیدرپی خون ببیند، بهاندازه روزهای عادت او نفاس است، و خونی که بعد از نفاس تا ده روز میبیند اگرچه عادت وقتیه هم داشته باشد و خون در روزهای عادت ماهانهاش باشد، استحاضه است، مثلاً زنی که عادت حیض او از بیستم هر ماه تا بیست و هفتم آن ماه است اگر روز دهم ماه زایید و تا یک ماه یا بیشتر پیدرپی خون دید، تا روز هفدهم نفاس و از روز هفدهم تا ده روز حتّی خونی که در روزهای عادت خود که از بیستم تا بیست و هفتم است میبیند، استحاضه میباشد، و بعد از گذشتن ده روز اگر عادت وقتیه داشته باشد و خونی را که میبیند در روزهای عادتش نباشد باید منتظر روزهای عادتش شود هرچند که انتظارش یک ماه یا بیشتر طول بکشد، هرچند که خون در این مدت دارای نشانههای حیض باشد. و اگر صاحب عادت وقتیه نباشد باید حیض خود را چنانچه ممکن است با نشانههای آن تعیین کند ـ روش آن در مسأله (قبل ) گذشت ـ و اگر ممکن نیست مثل اینکه همه خونی را که ده روز بعد از نفاس میبیند یکسان باشد و یک ماه یا چند ماه به همین صفت ادامه پیدا کند، باید در هر ماه حیض بعضی از خویشان خود را برای خویش حیض قرار دهد، به تفصیلی که در مسأله قبل گذشت. و اگر ممکن نیست عددی را که مناسب با خود میداند اختیار نماید، و توضیح آن در مسأله (قبل ) گذشت.
- زنی که در حیض عادت عددیه ندارد، اگر بعد از زایمان تا یک ماه یا بیشتر از یک ماه خون ببیند، ده روز اوّل آن نفاس، و ده روز دوّم آن استحاضه است. و اما خونی که بعد از آن میبیند ممکن است حیض باشد و ممکن است استحاضه باشد، و برای تعیین حیض باید به دستوری که در مسأله پیش گفته شد عمل نماید.